«I Verdensmesterskapet i 1990 var det ingen som spilte så logisk fotball som Egypt. Så djupt tenkt, så konsekvent, så nær fotballens idé som det lot seg gjøre».

Desse orda er henta frå Dag Solstad sin del av VM-boka 1990. Solstad er begeistra for Egypt på grunn av evna deira til å spele uavgjort. For Solstad er det eit perfekt resultat, fordi det representerer fotballens normaltilstand. Alle fotballkampar er uavgjorte i det dei startar.

Les: Innbytter ble tomålsscorer i nimålsfest

Overført på norsk eliteserie anno 2015 burde Solstad vere særleg nøgd med innsatsen til fire lag: Lillestrøm, Sarpsborg, Odd og Mjøndalen. Før denne runda hadde dei alle spelt uavgjort sju gonger.

Men ingen av desse laga lever opp til Solstad sin definisjon av fotballens idé, fordi dei korkje har vore spesielt kløktige og konsekvente. Faktum er at dei har vore alt anna enn konsekvente – og derfor sanka den same poengsummen mange gonger.

Tillat meg å forklare dette paradokset. Sju uavgjorte av sytten mulege skulle jo tale for ein viss grad av konsistens. Men alle dei fire laga speler mykje uavgjort fordi prestasjonane svingar, frå den eine enda av skalaen til den andre. Anten slit dei med å halde på leiinga, eller så har dei ein tendens til å hamne bakpå og må jage ei sein utlikning.

Uavgjort - men ikkje på likefot

Der har du Mjøndalen og Odd i eit nøtteskal denne sesongen. Odd har ofte hatt føringa i sine kampar, men ikkje makta å halde på overtaket. I seks av sju uavgjortkampar har dei hatt leiinga, for så å rote det til etter pause. Det mest ekstreme tilfellet er 3-3-kampen mot Start i 13. runde, då dei leia 3-1 til pause men likevel tapte sigeren mot slutten.

Mjøndalen, derimot, har fleire gonger greidd å hale i land eit poeng i siste liten. Førre møte mellom laga var typisk i så måte. På Skagerak Arena i april enda det 2-2. Odd leia 2-0 til pause, Mjøndalen slo tilbake med ein energisk 2. omgang og sikra uavgjort på overtid, ved Sanel Kapidzic.

Ein skulle tru at lag som speler mykje uavgjort ligg nært kvarandre på tabellen, men slik er det ikkje alltid. Før denne runda var det heile ni poeng mellom Odd og Mjøndalen. No er gapet endå større, og alt tydar på at dette er to lag som ikkje kjem til å avslutte sesongen i same sjikt.

Denne skilnaden handlar om at dei har hatt svært forskjellig utteljing i kampane som ikkje har enda uavgjort. Det ser ein av målprotokollen. Odd har fem plussmål, Mjøndalen har seksten minus. Når det først raknar for bruntrøyene, kan det gå skikkeleg gale, som i 5-1-tapet mot Bodø/Glimt og 4-1-tapet Lillestrøm. For ikkje å snakke om dagens kamp, då måla trilla inn.

Her ligg sjølve nøkkelen til å forstå den negative utviklinga Mjøndalen har hatt i årets sesong. Dei var nemleg gjerrige i starten av serien. Null baklengsmål i opningskampen mot Viking, dernest to kampar med eitt baklengsmål i kvar, så to baklengs mot Odd, før dei fekk smekk Lillestrøm i runde fem, då det vart fire baklengs. Den nakne sanninga er at MIF har sleppt inn mål i sine 17 siste eliteseriekamper.

Dagens tap var den tiande kampen på rad utan siger. «Når er jeg redd for at høsten kan bli slem», syng Lars Lillo Stenberg i DeLillos-klassikaren «Siste sommerferiedag». For Mjøndalen kan dette fort verte soundtracket til haustsesongen, viss dei ikkje makter å heve nivået.

Batteri med kort levetid

Ei ekstra bør til byrden for Mjøndalen er at den heroiske innsatsen dei vart kjende for i innleiinga, har dabba av. For medan dei har avgjort enkelte kampar til sin fordel heilt på slutten, har også det motsette hend fleire gonger. Dei burde til dømes hatt ein åttande uavgjortkamp, heime mot Bodø/Glimt i 16. runde, men då slo forsvarsmuren sprekk på overtid.

Hovudproblemet til Mjøndalen er at dei berre har nok energi til éin konkurransedyktig omgang. At trenar Vegard Hansen rår over ein mager tropp gjer ikkje tilstanden betre. Skal Mjøndalen ha håp om å overleve i årets eliteserie, må dei nok handle før overgangsvindauget stenger.

Energi er også eit dilemma for Odd sin del. Dag-Eilev Fagermo er kjend for å mønstre lag med stor løpskapasitet. Sjølve symbolet er duracellkaninen Jone Samuelsen på midtbanen. Denne tilnærminga gir stort tempo og dominans i mange kampar, men byr samstundes på vesentlege problem når batteriet er utlada.

Statistikken eksponerer dette klart og tydeleg. Odd har ikkje tapt når dei har scora det første målet, men i seks av sju uavgjortkampar har dei ikkje klart å forsvare leiinga. I alle desse har dei scora tidleg, for så å sleppe motstandaren inn i kampen i løpet av andre omgang.

Eit tilleggsproblem er at Odd ikkje har vunne ein einaste kamp der motstandaren har scora først. Dei er altså sårbare både når dei sjølv scorar tidleg og når motstandaren gjer det. Denne er denne trenden dei må snu viss dei skal halde seg flytande i medaljekampen utover hausten.

Det klarte dei i dag. Odd valsa over Mjøndalen så til dei grader i første del av kampen. «Energilaust og skuffande», sa MIF-kaptein Joachim Solberg Olsen i pausa.

Meir presist kunne det neppe seiast på det tidspunktet.

Med uavgjort på lur

Men sanneleg måtte Odd sjå leiinga skrumpe inn denne gongen også. Mjøndalen-reduseringa rett før pause var fullstendig i pakt med all logikk. Like etter pause hadde dei to kjempesjansar, og i det 57. minutt gav Kapidzic nytt håp til heimepublikum med nok ei redusering. Den gleda vart kortvarig, men Mjøndalen slo nok ein gong tilbake, då same mann reduserte til 5-3 heilt på tampen.

Denne smått utrulege kamputviklinga blottstilte den statistiske fortellinga om desse laga: Odd sin hang til å gire ned når kampen har gått inn i eit komfortabelt spor, og Mjøndalen sin hang til periodar med enormt høg intensitet.

Med denne tendensen i bakhovudet, er det for tidleg å utrope Odd til ein opplagt medaljekandidat. Når sjølv 3-0 og 5-2 kan vere farlege leiingar, er ikkje alt som det bør vere. I dag vart Odd redda av at Mjøndalen måtte leggje seg dristig høgt i heile andre omgang. Då låg alt til rette for at Odd kunne utnytte den formidable kontringsstyrken laget innehar.

6-3 på bortebane er for all del ein sterk prestasjon av Odd, sjølv om det kom mot eit Mjøndalen-lag som er inne i ein miserabel fase. Viss Odd klarer å gjenta det dei fekk til i dag – å slå tilbake under press – i møte med tøffare motstand, bør dei kunne henge med i medaljestriden.

For Mjøndalen sin del handlar det om å overgå det Egypt-laget Dag Solstad hylla i 1990. Dei hamna nemleg sist i VM-pulja si, trass i den guddommelege evna til å spele uavgjort. Og nedrykk må då vere temmeleg langt frå fotballens idé, sjølv om det elles går an å dele Solstad si alternative fotballforståing.