Vil ha auka aldersgrense på mopedbilar: Uroa for tryggleiken til 16-åringar

– Mamma og pappa var litt imot moped, dei kjende det var meir trygt at eg køyrde mopedbil, seier Mikkel Beck Dypedal.

16-åringen frå Fredrikstad er éin av mange ungdommar som bruker mopedbil som framkomstmiddel.

I dag er det nærare 6300 mopedbilar i Noreg. Det er ein auke på 15 prosent samanlikna med same periode i fjor.

Bak rattet sit ofte 16-åringar.

Det uroar Statens vegvesen.

– Desse mopedbilane har på ingen måte ein tryggleik som kan samanliknast med ein vanleg personbil, seier Guro Ranes.

Ho er avdelingsdirektør for trafikktryggleik i Statens vegvesen.

Har opplevd stygge forbikøyringar

Mopedbilar har plass til to personar og har ei fartssperre på 45 kilometer i timen.

Både Dypedal og klassekameraten Linde Marie Haug fortel at køyretøyet er populært i vennegjengen.

Men begge to seier at det har vore ubehagelege situasjonar på vegen.

– Eg køyrer ofte lange strekningar i 70-80-soner. Det har vore stader der eg har måtte bråbremse fordi forbikøyringar blir så stygge. Det er jo ekkelt for meg som køyrer til å frå skulen kvar dag, seier Haug.

– Bilen har nesten berre plastikk rundt seg, så eg kan forstå at uroa er der, seier Dypedal.

Meiner mopedbilen kan bli misoppfatta

I 2019 vart alderskravet for mopedbil senka til frå 18 til 16 år. Sidan då er det registrert nær 2000 fleire mopedbilar i Noreg, viser tal frå Opplysningsrådet for vegtrafikken.

Statens vegvesen ønskte ikkje å senke aldersgrensa.

I sommar kolliderte ein mopedbil og ein personbil i Steinkjer. Dei to tenåringsjentene som sat i bilen omkom. Statens vegvesen fryktar dei at det kan oppstå fleire fatale ulykker.

Guro Ranes trur bilistar tek meir omsyn til mopedar på vegane enn til mopedbilar.

– Vi er uroa over at det er ein såpass stor auke i denne aldersgruppa. Andre trafikantar kan oppleve at køyretøyet oppfører seg likt som ein personbil, seier ho.

Men klassekameratane Dypedal og Haug seier at dei kjenner seg meir beskytta i ein mopedbil enn på moped.

Dei trur også fleire vel mopedbil fordi han kan vere i bruk året rundt og har plass til to personar.

Styreleiaren i Mopedbil Norge i Rygge, Andreas Borch-Nielsen, seier salet har teke heilt av.

Han trur dei kjem til å selje over 700 bilar i 2023.

– Vi skrapar i overflata på noko som er i ferd med å bli ein skikkeleg marknad. Salet har auka både i Østfold og elles i landet. Dei fleste bilar blir kjøpte av 16-åringar eller foreldra til denne aldersgruppa, seier Borch-Nielsen.

Vil vurdere endringar

Dei som har førarkort til moped kan ikkje køyre mopedbil. Det er ein eigen undervisningsplan for denne typen køyretøy.

Hos Sørby Trafikkskole i Indre Østfold er det stort sett er 16-åringen som vil ha mopedbil-lappen.

Fagleg leiar Terje Sørby seier det er stort fokus på tryggleik under opplæringa.

– Heile opplæringa legg vekt på å finne plassen din i trafikken. Du må prøve å vere smart i forhold til vegar og tidspunkt du køyrer på, og vere flink til å sleppe fram andre trafikantar.

Statens vegvesen skal no analysere og følgje med på korleis trenden utviklar seg.

Dersom det oppstår fleire alvorlege ulykker vil dei foreslå å gjere endringar for å redusere bruken av køyretøyet.

– Vi meinte heile vegen at 18 år var den rette aldersgrensa. Når førarar berre er 16 år har dei ein annan trafikk-kompetanse enn ein 18-åring, seier Ranes i Statens vegvesen.

16-åringane i Fredrikstad angrar ikkje på kjøpet av mopedbil. Men dei skjønar at det kan vere irriterande for bilistar å hamne bak dei.

– Vi får ikkje gjort noko eller køyrt fortare så lenge vi har fartssperre. Kanskje folk kan bli litt betre på å ikkje ta dei stygge forbikøyringane, seier Linde Marie Haug.