Ukraina gjer narr av Russland på Twitter

«Kan det verkeleg vere den offisielle twitterkontoen til Ukraina?» var det nok fleire som tenkte etter at Ukraina den 7. desember la ut eit såkalla meme, kor dei spøkte med korleis det var å vere nabo med Russland. Tweeten spreidde seg raskt, og over ein halv million brukarar har likt tweeten.

– Alle veit at det å grense mot Russland, spesielt i ei tid kor dei stadig prøvar å invadere delar av landet vårt, er ei skikkeleg hovudpine, og «pain in the…».

Yarema Dukh kallar seg sjølv far til @Ukraine. Han har vore koordinator for utanlandske medium og spesialassistent for pressesekretæren til den dåverande presidenten Petro Porosjenko.

– Om vi var usikre på om noko var for kontroversielt til å leggje ut, så bad vi utanriksdepartementet om godkjenning.

I dag jobbar han ikkje der lenger, men var med å drive kontoen fram til 2018.

Dukh kom med ideen om å lage ein eigen twitterkonto til Ukraina. Han hadde sett at den canadiske ambassadøren hadde gjentvitra ein tweet frå Canada sin offisielle twitterkonto.

– Eg blei veldig overraska, fordi eg hadde ikkje høyrt om at land kan ha sin eigen twitterkonto.

Kontoen blei laga for å spreie informasjon om Ukraina på engelsk, mellom anna om den pågåande konflikten mellom Ukraina og Russland.

Eit moderne verktøy

Yarema Dukh skjønte fort at dette kunne vere ei god moglegheit for dei til å nå ut til utanlandske medium.

I dag har kontoen over 200.000 følgjarar. Store internasjonale medium som BBC, CNN og Wall Street Journal har skrive om twitterkontoen.

Dette er ikkje tilfeldig, det er ein bevisst strategi.

– Fordi nyheitssaker hadde ikkje berre tweeten, dei hadde og bakgrunnen for at det blei tvitra, at vi var i ein konflikt med Russland, fortel Dukh.

På alle måtar har strategien til teamet bak kontoen fungert.

– Det å bruke memes som kommunikasjon for ein stat, er ikkje noko å skamme seg over. Det er essensielt om du ynsker å drive med ein effektiv og moderne kommunikasjonsstrategi.

Skapar interesse

Òg i Noreg har vi seriøse aktørar som driv med humor og memes på sosiale medium. Det nest største partiet i landet er med god margin det største partiet på Instagram. Høgre har over 40.000 følgjarar.

– Vi har sett ei markant auking i talet på følgjarar, vi når ut til fleire folk enn då vi hadde ein Instagram-konto som blei brukt til å dele litt bilde av då vi sto på stand til dømes, fortel sjef for digitale medium i Høgre, Cecilie Victoria Jensen.

Målet deira er enkelt. Dei skal gjere folk interessert i Høgre og deira politikk, og kanskje til og med få nye veljarar. Dei når òg ut til ei viktig målgruppe, nemleg dei mellom 18 og 34 år, som er den største delen av følgjarane.

– Vi syntets det låg eit potensial i Instagram som vi ikkje heilt utnytta.

Lettfatteleg

Forskar ved Holocaust-senteret Mona Abdel-Fadil. som mellom anna har forska på sosiale medium, humor og satire, meiner memes kan vere ein effektiv og lettfatteleg måte å formidle kritikk på.

– Mange menneske som ikkje nødvendigvis veit så mykje om Ukraina eller Russland eller konflikten dei imellom, kan likevel sjå memes av det og le.

Forsking har og vist at memes kan engasjere på tvers av politiske ståstader, og det kan og engasjere spesielt ungdommar på ein heilt annan måte.

Abdel-Fadil, synest det er mykje interessant ved ein slik type kommunikasjonsstrategi, og trur vi vil sjå meir av det i framtida.

– Når ein ser twittermeldingar frå til dømes Ukraina, kan ein lure på om det er ein parodi, eller om nokon har brote seg inn på kontoen. Det er allereie der mange spørsmål som skapar blest rundt innhaldet.

Og no les du ein artikkel om dette, og ein journalist har valt å skrive om det, så då har strategien til Dukh lukkast nok ein gong.

NRK har forsøkt å kontakte den russiske ambassaden for kommentar.