– Ibsen var som bakgrunnsmusikk

Den amerikanske forfattaren John Irving er i Noreg for å halde foredrag på Litteraturhuset om sin nye roman.

Billy Abott er den biseksuelle hovudpersonen i «I ein og same person», og gjennom han blir me kjent med også andre fargerike karakterar.

Blant anna ein transseksuell bibliotekar og ein norsk tømmerhoggar/teatersjef.

– Eg har alltid likt folk som belyser samfunnet ved å vere i opposisjon til det eller ekskludert frå det, seier John Irving.

• LES OGSÅ: Skriver om det som skremmer meg

Inspirert av Ibsen

Irving dreg parallellar mellom Ibsens Nora i «Et dukkehjem» og Hedda i «Hedda Gabler», som var kvinner som ikkje passa inn i si kjønnsrolle, og karakterane i «I ein og same person», som ikkje passar inn i sine mannsroller.

– Ibsen var som ein bakgrunnsmusikk for denne romanen, som også handlar om restriksjonane samfunnet legg på oss, seier Irving.

Det er fleire referansar til Ibsen i boka. Blant anna blir fleire Ibsen-stykke sett opp på teateret der Billy veks opp.

– Den norske tømmerhoggaren i boka er ein karakter som er veldig individualistisk. Dei andre karakterane ser opp til han, men dei gjer også narr av han fordi dei meiner han elskar Ibsen for mykje, seier Irving.

– Likevel, eg trur alle med kjennskap til teateret vil seie at «det går ikkje an å elske Ibsen for mykje», seier han muntert.

• LES OGSÅ: Flertall av fotballfans vil støtte homofile spillere

(Saka held fram under biletet)

Skriv alt for hand

John Irving har heile boka i hovudet før han skriv ho.

– Eg kan historia, eg kan slutten, eg veit korleis teksten skal vere. Jo lenger ein ventar med å skrive, jo meir kan ein omarbeide. Skrive små notat her og der, seier Irving.

Prosessen med å faktisk skrive boka tek i gjennomsnitt fire år, reknar Irving med.

– Eg brukar lang tid på å finpusse, bestemme meg for kor mykje eg skal skjule og kor mykje lesaren skal gjette seg til, seier han.

Irving skriv alt for hand.

– Det tvingar meg til å gå sakte fram. Det er som å teikne, det får meg til å slappe av, seier Irving.

• LES OGSÅ: Dårlig hygiene og avkuttede lemmer

Toleranse

«I ein og same person» handlar om ein biseksuell mann på nesten 70 år som ser tilbake på sin seksuelle oppvakning.

Det er to transseksuelle kvinner som står i fokus. Bibliotekaren han forelskar seg i som tenåring, og mot slutten av boka, ein ung mann som meiner han burde ha vore ei jente, og som Billy føler han kan vere ein mentor for.

Billy er ein «seksuell outsider», som både homofile og heterofile er skeptiske til.

– Romanen handlar om toleranse. Det er rart å skulle snakke om seksuell frimod i 2012. Var ikkje 60-talet tiåret for seksuell frigjering? spør Irving.

Han trudde han kom til å slutte å skrive om seksuelle minoritetar.

– Etter «Garps bok» (der ein av karakterane er transseksuell, red. anm.) trudde eg at temaet kom til å forsvinne. Det har blitt betre, men mykje er likevel det same. Ein biseksuell mann på min alder testar framleis toleransen til folk, seier Irving.

• LES OGSÅ: Går du i bokhylle-fella?
• LES OGSÅ: Obama hedret Bob Dylan