Ovccinuppelotjahkásaš Deanu ja Gárdaga bárdni Jon-Christer Mudenia lea okta njealji ođđa sámi ofelaččas. Mudenia govvida iežas movttegis, barggánis ja hállás gándan, gii maiddái liiko nohkastit. Ofelažžan illuda deaivvadi ođđa olbmuiguin ja oahpahit nuorra ohppiide sápmelaččaid birra.

Doaimmalaš almmái

Vaikko Jon-Christer Mudenia lea válljejuvvon ofelažžan, de leat sus eará barggut dán gease.

– Justa dál gal lean vuoiŋŋastaddamin veahá, muhto mun barggan reaŋgan. Mun veahkehan snihkket dálu. Ja dássážii lean leamašan hui lihkku dainna dálkkiin. Dál gal lea nu beaivvadat ja fiinnis, dadjá Mudenia.

Go ii leat snihkkemin dahje bargamin ofelažžan, de lea son sámepolitihkkár. Son háliida ovddidit nuoraid sámepolitihkalaš oainnuid.

– Mun geahččalan oažžut mu ja nuoraid oainnu oidnosii iešguđetlágan áššiid dáfus, mat čuhcet sámegielaide ja sámi árbevieruide, muitala son.

Stuorra vuordámušat

Manne don háliidit šaddat ofelažžan?

– Mu mielas lea dat hui buorre doaibma. Skuvlagirjjiin čilgejit nu uhccán sámi árbevieruid ja min dilálašvuođa birra. Ja dat lea ain nu ollu ovdagáttot sápmelaččaid hárrái. Livččii somá váidudit daid ovdagáttuid, ja ahte olbmot ožžot eanet dieđuid min birra, čilge Mudenia.

Mat leat du vuordámušat dán ámmáhis?

– Mátkkoštit gal rehkenasttán oažžut duohkut deikke Norggas. Ja dat gal šaddá somá, beasan deaivvadit olbmuiguin ja oažžut gažaldagaid ohppiin. Mus lea hui olu oahppu dáppe Deanu birrasa birra, muhto mus lea miella oahppat eanet boazodoalu, mearra-, julev- ja máttasápmelaččaid birra, dadjá Mudenia.

Dán jagi lea ofelaš doaimmas logi jagi ávvudeapmi, ja Jon-Christeris lea hirbmat miella muitalit iežas ruovttubáikki birra ofelažžan.

– Na, Deatnu lea nu čáppat ahte fertešedje gal oahppat veahá Deanu birra. Soaittán muitalit veahá luosabivddu ja meahcásteami birra. Deanus leat nu olu bivdinvejolašvuođat, ja háliidan čilget makkár árbevirolaš bivdinvuohki lea, muitala son.

Sáhttet šaddat váttisvuođat

Mudenia lea háleštan ovddit ofelaččaiguin, ja sii leat muitalan ahte ii leat álo nu beare álki oažžut ohppiid beroštit ja guldalit.

– Nu go maid mun lean gullan, de leat muhtumat hui mielas oahppat sápmelaččaid birra ja muhtumat eai beroš. Ja gažaldagat sáhttet leat nu máŋga, mun in leat justa smiehttan makkár gažaldagaid mun sáhtán oažžut, muhto ii go son olmmoš oahpa mátkkoštettiin, dadjá Mudenia mojunjálmmiid.

Masa illudat eanemus?

– Oi, he-he, na justa dál mun illudan álgit oahpuin Guovdageainnus, vai beasan oahppat sápmelaččaid ja min historjjá birra.