Neste fase i vindkraftutbygginga bør i større grad konsentrerast austafjells «i allereie industrialiserte område».
Det sa leiar i Energi Noreg, Knut Kroepelien under Kraft i Vest-konferansen i Sandane denne veka.
Grunngivinga er at «miljøkostnadene allereie er tekne, og at konsesjonsprosessane derfor bør kunne gå raskare».
– Vindkraft på land er den kraftkjelda som raskast lèt seg realisere, og mykje av denne kan gjerne produserast nær eksisterande nettinfrastruktur og der forbruket skjer, føresett at vindforholda tillèt det, seier Eivind Heløe, som er fornybardirektør i Energi Noreg.
Han legg til at fordelen med vindkraft på Austlandet «må vegast opp mot nokre openberre ulemper».
– Til dømes at industrialiserte område ofte har nærleik til befolkning.
SVERIGE: – Vi må sjå på eigna område der det allereie er infrastruktur, og då treng vi ikkje å sjå lengre enn til Sverige, seier leiar i MDG, Arild Hermstad.
Foto: Snorre Tønset / Snorre Tønset/NRK– Ingen grunn til å tru at austlendingar vil vere meir positive
Energipolitisk talsperson i Raudt, Sofie Marhaug trur manglande lokal aksept vil vere eit like stort problem på austsida av fjella som i vest.
– Eg har ingen grunn til å tru at austlendingar vil vere meir positive til vindkraftutbygging enn vestlendingar, seier ho.
Ho kaller signala «ei oppskrift på å gjenta gamle feil» og at det no er «skjergarden på Austlandet som står for tur».
– Det er berre å ta ein titt på den gamle rammeplanen for vindkraft, så ser ein det, seier ho.
Nasjonal ramme for vindkraft på land frå 2019 identifiserte 13 område som «best eigna til utbygging av vindkraft».
Planen skulle i utgangspunktet vere eit konfliktdempande tiltak, men vart i praksis det motsette.
Særleg omstridd var kartet (sjå under) som vart tolka som at store delar av vestlandet nærast ville bli ein samanhengande vindpark.
Statsminister Erna Solberg valde difor å skrote planen.
Nordmenn har blitt meir positive til vindkraft
Etter retretten i 2019 var det politisk konsensus om å ta ein pause i vindkraftutbygginga.
Men i vår varsla statsminister Jonas Gahr Støre (Ap) at han vil ha fleire vindmøller til lands, og at dette vil vere politisk mogeleg gitt «grundigare prosessar» og større lokal medverknad.
Denne veka viste ei ny undersøking frå Cicero senter for klimaforsking at nordmenn har vorte meir positive til vindkraft det siste året. No er 39 prosent positive, medan 34 prosent er negative.
Lars Haltbrekken (SV) seier «tida for dei store vindkraftutbyggingane i naturen må vere forbi», men at «mindre utbyggingar i tilknyting til industrialiserte område er noko vi definitivt må sjå på».
Leiar i MDG, Arild Hermstad ser også austover, men enda lenger. Heilt over grensa:
– Vi må sjå på eigna område der det allereie er infrastruktur, og då treng vi ikkje å sjå lengre enn til Sverige, som er gode på å utnytte moglegheiter for vindkraft utan å byggje ned natur.
– Eg vel å tru at eit langstrekt land som Noreg har nok natur til at vi kan gjere dette på ein skånsam måte, seier statsminister Jonas Gahr Støre.
Foto: Terje Pedersen / NTB– Må ikkje vere avgrensa til Austlandet eller andre industrialiserte område
– Akkurat no er eg i Finnmark, og her er det mange kommunar som ønskjer å leggje til rette for vindkraft, seier Nikolai Astrup, som er energipolitisk talsperson i Høgre.
Han konkluderer difor med at den nye vindkraftsatsinga ikkje må vere avgrensa til Austlandet eller andre industrialiserte område.
Finansminister Jan Tore Sanner (H) innførte i fjor ei avgift på landbasert vindkraft på 1 øre per kWh. Avgifta er rekna til å gi 165 millionar kroner i året, og skal etter planen «blidgjere vertskommunane».
Leiar i Motvind, Eivind Salen, kallar vindkraft «ein blindveg», anten han kjem på aust- eller vestsida av vasskiljet.
– Konsekvensane av vindkraft er verst i urørt natur, men det er ikkje sånn at problema til vindkrafta forsvinn nær industrialiserte område, seier han.
