Nedgang i talet på nye hytter og byggeprosjekt i 2023 – NRK Innlandet

Hopp til innhold

Saka samanfatta:

I fjor vart det bygd 4662 hytter, noko som er ein nedgang frå året før då det vart sett rekord med 6690 nye fritidsbustader.
Truls Gulowsen, leiar i Naturvernforbundet, meiner at nedgangen er gode nyheiter for norsk natur.
Gulowsen trur at den viktigaste årsaka til nedgangen er at økonomien har stramma seg inn. Det støttar styreleiar i Noregs hytteforbund, Trond G. Hagen. Han trur toppen for hyttebygging er nådd.
Hagen, trur også at toppen for hyttebygging er nådd.
NHO Innlandet kallar nedgangen for dramatisk, då hyttenæringa er ei stor næring i distriktet med mange viktige arbeidsplassar.
Byggebransjen er blant dei som melder om dårlegast situasjon no, med tomme ordrereservar og permitteringar.

Oppsummeringa er laga av ei KI-teneste frå OpenAI. Innhaldet er kvalitetssikra av NRKs journalistar før publisering.

I fjor vart det ferdigstilt 4662 hytter, ifølgje SSB.

Det er langt færre enn året før. Då vart det sett rekord i talet på nybygde hytter med 6690 nye fritidsbustader.

– Det at vi har ei nedkjøling frå eit sinnssjukt nivå, er bra, seier Truls Gulowsen.

Han er leiar i Naturvernforbundet og meiner at dette er fantastiske nyheiter for norsk natur.

På 23 år er det ført opp over 100 000 nye hytter i Noreg. Les om kvifor nokre no vil nokre forby nye hyttefelt.

12 nye hytter kvar einaste dag

Samstundes som talet på ferdigstilte hytter gjekk ned, var det også ein stor nedgang i talet på igangsettingsløyve samanlikna med åra før.

– Den kraftige bygginga av hytter og andre fritidsbustader dei siste åra har tatt veldig store og verdifulle naturareal. At det no blir bygd færre er bra, seier Gulowsen.

Trass ein nedgang, synest leiaren i Naturvernforbundet at 4662 nybygde hytter, eller 12 nye hytter kvar einaste dag, er mange.

– Det er klart at 12 nye hytter kvar einaste dag heile året et mykje natur. Så det er framleis eit alt for høgt nivå, seier han.

Trur toppen er nådd

Dei siste åra har det vore ein eksplosiv byggeaktivitet av fritidsbustader.

I 2020 og 2021 vart vi hardt råka av korona- og reiserestriksjonar. Det skapte nærast ei hytterenessanse.

Men, i 2022 var det slutt på restriksjonane.

Igjen måtte hyttelivet konkurrere med mellom anna utanlandsreiser. Samstundes sette rentene fart og prisane auka.

Gulowsen peiker på ulike faktorar som kan vere årsaka til at det vart bygd færre nye hytter i fjor.

– Eg skulle ønske årsaka var eit meir bevisst forhold til naturen, men eg trur den viktigaste årsaka er at økonomien har stramma seg inn, seier han.

Meiner du det er plass til fleire nye hytter og hyttefelt i Noreg?

Det er styreleiar i Noregs hytteforbund, Trond G. Hagen, einig i.

– I 2023 auka rentene, kostnadene, kronekursen var låg og det var ikkje straumstøtte på fritidsbustader. Det har nok bidratt til at folk har valt å sitte på gjerdet til ting er blitt føreseielege igjen, seier Hagen.

Han trur toppen er nådd.

– Heilt klart, toppen er nådd. Men at folk framleis vil bygge og eige hytte, det trur eg nok. Men ein vil etter kvart bli meir bevisst på kor og kor mykje som kan bli bygd ut, seier Hagen.

Les også om Ane som ikkje får selt hyttetomtene sine.

Brutalt for næringa

Linn Alicia Slora Kristiansen er seniorrådgjevar i NHO Innlandet. Ho omtalar dei ferske tala frå SSB som dramatiske.

– Det er ein dramatisk nedgang. Hyttesalet er på eit historisk lågt nivå.

– Hyttenæringa er ei veldig stor næring i distriktet. Tradisjonelt sett er det veldig mange hyttekommunar i Innlandet, så det er ei stor og viktig næring, seier ho.

I NHO si nyaste medlemsundersøking, kjem det fram at 25 prosent av bedriftene opplev marknadssituasjonen som dårleg.

Det er store skilnader frå næring til næring, men byggebransjen er blant dei som melder om dårlegast situasjon no.

Situasjonen for mange er at ordrereserven er tom og fleire må permittere, ifølgje NHO.

– Verksemdene kjenner effekten av svakare lønnsemd og lågare etterspurnad. Det dei treng no gjennom dyrtida er meir føreseielegheit slik at dei kan styrke konkurranseevna, skape arbeidsplassar og verdiar framover, seier ho.

For NHO skulle dei gjerne sett at byggeaktiviteten hadde tatt seg opp att, sjølv om ho kan forstå at enkelte har andre interesser.

– Eg trur ikkje vi kan basere oss på ein økonomi som heile tida går på legge under seg store, nye naturareal med bygningar som skal bli brukt i gjennomsnitt 50 dagar i året. Det er definisjonen på dårleg berekraft, seier Gulowsen i Naturvernforbundet.