Historisk val for Miljøpartiet dei Grøne

Trass i at valet framleis er nokre månader til, er årets val uansett historisk for Miljøpartiet dei Grøne (MDG).

For første gang ligg partiet an til å få minst eitt sete på Stortinget.

– Eg er overbevist om at dette valet er det nasjonale gjennombrotet for Miljøpartiet dei Grøne i Norge, seier 1.-kandidat for MDG i Hordaland, Tom Sverre Tomren.

Det vesle partiet har ikkje ein gong eigne vallokale. Knekt inn på eit lånt kontor i rådhuset i Bergen kjempar lokallaget i Hordaland for stemmene.

– Vi har ikkje prioritert midlar til eit eige lokale. Slik er det å vere eit lite parti, seier Tomren.

Trass i få ressursar er han sikker på at stortingsvalet 2013 er starten på ei grøn bølgje over Norge.

• LES OGSÅ: Spår at miljø vert ein taparsak i valkampen

Kan få tre mandat

Totalt er det tre mandat som i dag ser ut til å kunne vere innan rekkjevidd for miljøpartiet. Eitt frå Oslo, eitt frå Akershus og kanskje eit mandat frå Hordaland.

– Ved sist Stortingsval fekk MDG 0,4 prosent i Hordaland. Det var veldig dårleg. Vi må få ti gongar så mange prosent om vi skal klare å kapre eit mandat frå Hordaland. Mandatet frå Oslo reknar vi som nesten sikkert, fortel Tomren.

I ei meiningsmåling gjort av Respons Analyse for Bergens Tidende i mars låg miljøpartiet på 2,5 prosent. I Oslo hadde Miljøpartiet Dei Grøne heile 4 prosent i juni viste ei meiningsmåling gjort av Sentio for Klassekampen.

Det er lettare for små parti å hente mandat i fylke der talet på mandat er stort. I Oslo treng ein ikkje ein gong å kome over sperregrensa for å skaffe seg eit stortingssete.

– SV og Venstre mistar miljøveljarar

– I forhold til tidlegare val der dei grøne har stilt, trur eg dei har større sjanse i år enn nokon gong før, seier valforskar Frank Aarebrot.

Han trur årsaka er at dei to andre partia som har fronta seg som miljøparti, SV og Venstre, er for avhengige av Arbeiderpartiet og Høgre som ikkje frontar miljøsaker i like stor grad.

– Venstre og SV kan ha problem med dei mest miljøorienterte veljarane. Det fører til at eit parti som står fram som reint og grønt akkurat i dette valet kan ha mogelegheiter til å hevde seg, seier Aarebrot.

Tomren i MDG er einig med Aarebrot.

– Dei partia som har blafra med miljøfana, først Venstre og så SV, har vist at dei ikkje leverer varene, seier han.

Store i Europa

I fleire europeiske land har dei grøne langt meir politisk oppslutning enn i Norge. I Tyskland har mellom anna Miljøpartiet Dei Grøne hatt regjeringsmakt.

Miljøpartiet Dei Grøne er det einaste europeiske partiet, og er skipa i same sal som EU blei skipa. Det norske miljøpartiet er rekna som ei avdeling av det europeiske partiet. Ironisk nok er dei i mot EU-medlemskap.

– I 1989 då miljøsaka blei viktig for første gang var Venstre og SV på jakt etter å nyorientere seg. Venstre var opptekne å kome inn att på Stortinget, og for SV var den kalde krigen slutt. Begge to fann miljøsaka i denne prosessen, og øydela dermed marknaden for Miljøpartiet Dei Grøne i Norge, fortel Aarebrot.

– Sverige hadde «Kommunistarna» som var veldig opptekne av sine industriveljarar, og i Tyskland hadde ein ingen parti av betydning til venste for sosialdemokratane. I begge land var det ein marknad for eit eige miljøparti. Dei fekk monopol på miljøsaka, fortel Aarebrot.

I både Sverige og Tyskland kom dei grøne relativt raskt inn i parlamentet og vidare inn i regjering.

Denne hausten er det også val i Tyskland. Medan målsettinga til Miljøpartiet Dei Grøne i Norge er eit sete i Stortinget, er målsettinga til dei grøne i Tyskland regjeringsmakt.