Hyttefolk har fått eigen gravplass

Inne i den vakre eikeskogen på Jomfruland ligg det som kanskje er ein av dei vakraste kyrkjegardane i landet, og truleg den einaste i sitt slag. Her er det rydda eigen plass for dei som ikkje er fastbuande.

– Ein naturleg tanke å gravleggjast ved hytta der mange har vore i generasjonar, seier leiaren i hytteeigarforeininga Erik Nanseth.

Pest-kyrkjegarden

– Me blei klar over at mange spreidde oska ute på rullesteinsstrendene, og andre stader på øya, seier Ivar Gundersen. Han arbeidde i fleire år for å finne ein eigna plass til kyrkjegard. Og løysinga fann han inne i eikeskogen der det truleg har vore gravplassar i fleire hundre år.

.

No kan også familiane til dei hyttefolka som vil kvile her for alltid, få ei grav å gå til, forklarar Gundersen.

Under eiketrea, med fuglesongen som akkompagnement, i eit teppe av blåveis og kvitveis, ligg kyrkjegarden.

Ruth Ellegård, leiar i Jomfruland Vel, seier at det så langt er tre graver i det hjørnet av kyrkjegarden der hyttefolk og folk med sterke røter til Jomfruland har sin seinste kvilestad.

Ekteparet Kari og Viggo Nicolaisen har skjenka tomt til gravplassen. Den ligg der dei trur den gamle pestkyrkjegarden var.

Skip med pest om bord låg nemleg i karantene ved Jomfruland før dei kunne gå inn til land. Den seinste dei veit blei gravlagt her, var i 1848.

Det er ikkje alle som får plass på denne kyrkjegarden

– Berre dei som er sterkt knytt til øya som får liggje her, og dei må søkje soknerådet i Kragerø. Alle som skal gravleggjast må kremerast for det skal ikkje gravast graver der ein risikerer å øydeleggje røtene til eiketrea, forklarer Ellegård.

Har alltid tatt imot folk

På den langstrekte og vakre øya yttarst i skjergarden utanfor Telemark er dei vande med på ta imot folk som av ulike grunnar endar livet her. I tillegg til dei som døde av pest, rok det også i land sjøfolk og andre som av ulike årsaker flaut med havstraumane. Desse er gravlagde mange stader på øya avhengig av kva slags tid på året det var då dei rok i land.

Frå 1852 blei det gravstad på Skåtøy for øyfolket, men dit kunne det i periodar vera vanskeleg å koma. Det er derfor lange liner tilbake i tida som syner at øya gav plass til dei som trong den anten dei var levande eller trong ein seinaste kvilestad.

Gundersen seier at det er mange graver på øya, men det er gjort lite forsking på området, så ein anar meir enn ein veit.

Hyttefolk er nyttefolk

Myten om hyttefolk som konfliktskaparar og inntrengarar i høve til lokalsamfunn er seigliva, men konklusjonen på ei spørjeundersøking som blei gjort i kommunane Vinje og Tinn synte at det heller var slik at hyttefolk er nyttefolk.

Langt på veg ser det også ut til å vera konklusjonen på turistøya Jomfruland. Der samarbeider hytteeigarforeininga og velforeininga til dei fastbuande svært ofte i viktige saker.

Det gjeld blant anna det omfattande arbeidet med den framtidige Jomfruland Nasjonalpark som truleg blir ein realitet i løpet av neste år.

At dei fastbuande opnar gravplassen sin for hyttefolka er vel i grunnen det største komplimentet dei tilreisande kan få.

– Det er forståeleg at hytteeigarar ynskjer å bli gravlagde her. Det ligg fint til inni eikeskogen, og mange har sterkare band til Jomfruland enn til andre stader der dei har budd opp gjennom livet, seier leiaren i hytteeigarforeininga Erik Nanseth.