Nato diskuterer 100 milliardar dollar i militærstøtte til Ukraina: – Det vi gjer er ikkje nok

– Årsaka til at vi diskuterer dette er at vi ser situasjonen på slagmarka. Vi ser kor krevjande og vanskeleg situasjonen er i Ukraina.

Det seier generalsekretær Jens Stoltenberg på ein pressekonferanse onsdag formiddag.

Han opna utanriksministermøtet i Brussel, der dei skal diskutere ny, langvarig pengestøtte til det ukrainske militæret.

Målet er å ferdigstille ein avtale om støtte på Nato-toppmøtet i juli.

– Europa står no overfor krig som vi trudde heldt til i historia. Dei siste dagane har Kreml utført nye store angrep som har treft ukrainske sivile og infrastruktur. Russland held fram med å presse langs frontlinjene, sa Stoltenberg.

– Vi ønsker velkomen alt som dei Nato-allierte har gjort. Samtidig ser vi at vi må gjere meir. Det vi gjer er ikkje nok.

Vil ikkje kommentere beløpet

Stoltenberg vil ikkje stadfeste eller avkrefte Nato-forslaget som er meldt av Financial Times, altså over tusen milliardar kroner.

Også Al Jazeera melder at pengane utifrå forslaget skal fordelast over fem år.

– Vi må endre på dynamikken i støtta vår, seier Stoltenberg, og legger til dette om leiinga av forsvarsalliansen:

– Vi meiner sterkt at støtta til Ukraina skal vere mindre avhengig av kortvarige, frivillige tilbod, og meir på langvarige Nato-løfter.

Seier USA har bremsa militærstøtta

Eit hinder i forhandlingsprosessen den siste tida har vore Nato sin største bidragsytar av militærstøtte til Ukraina, altså USA, seier Stoltenberg.

– Det faktum at det ikkje har vore noko einigheit i den amerikanske kongressen om å halde fram med denne støtta har konsekvensar.

– Det er ein av grunnane til at ukrainarane må rasjonere artilleri-ammunisjon, og har problem med å møte den russiske militærmakta, som har meir ammunisjon og meir artilleri.

Utan nok ammunisjon kjem Ukraina til å tape krigen, sa det ukrainske parlamentsmedlemmen Oleksandra Ustinova då ho besøkte våpenprodusenten Nammo på Raufoss før påske.

Vil sikre Ukraina mot politiske endringar

Det er venta at den amerikanske utanriksministeren Antony Blinken kjem til å løfte fram det transatlantiske samarbeidet, som har blitt styrka sidan Joe Biden blei president.

No som Donald Trump kan ta sjefsrolla tilbake i november, er fleire i alliansen uroa for at samarbeidet på nytt vil bli nedprioritert, skriv blant anna Financial Times og Politico.

Dei kallar det nye forslaget for «Trump-sikring», men ordlaget i sjølve dokumentet er annleis.

Det kallar beløpet i forslaget for eit vern mot «vindane av politisk endring».

Norsk statssekretær: – Eit fornuftig grep uansett

NRK møtte statssekretær Eivind Vad Petersson på opninga av utanriksministermøtet.

– I kor stor grad tenker du at frykta for kva som skjer etter valet i USA har noko med denne måten å tenke langsiktig og koordinert i Nato på?

– Det er eit fornuftig grep uansett, meiner vi. Vi er nokre og 30 demokrati der det skiftar politisk kurs, så at ein får institusjonalisert det litt meir i ei Nato-ramme gjer at det er meir berekraftig på sikt.

– Eg er ganske trygg på, etter samtalar med ulike politiske miljø i USA, at dei er interesserte i måtar vi kan fortsette å støtte Ukraina på også, uansett kven som måtte sitje i Det kvite huset.

Han kunne ikkje seie om pengane som Noreg allereie har sett av til Ukraina, kjem til å bli inkluderte i forslaget som ligg framme.

I Nansen-programmet for Ukraina er det nemleg sett av 75 milliardar kroner over fem år til militær støtte, naudhjelp og andre behov.

– Sjølvsagt vil nokre av pengane derifrå kunne inngå i ei felles Nato-finansiering til Ukraina, men her er det ein del detaljar som står att å sjå, seier Petersson.

Møtet i Brussel varar fram til i morgon.

Nyskjerrig på mer utenriks? Hør utenriksredaksjonens siste podkast: