Dei siste tre åra har heile 424 gardsbruk forsvunne i Sogn og Fjordane. I same periode har matvareprisane i verda auka med 85%. Norge vert også stadig meir avhengig av matvareimport.
- Spinngale vegen
Dette går spinngale vegen når vi kan produsere maten sjølve, meiner bonde Jarle Lundekvam.
Jarle Lundekvam er bonde, men for å få det til å gå rundt, jobbar han 100% på kontor i Førde.
- Eg hadde ikkje hatt råd til å byggje hus, kjøpe maskinar eller investere i ny driftsbygning viss ikkje eg jobba ved sida, seier Lundekvam.
Færre gardsbruk
På tirsdag fortalde Nrk Dagsnytt at prisane på mat har stige med 85% i verda dei siste tre åra. I same periode har bøndene på 424 gardsbruk i Sogn og Fjordane bestemt seg for å stengje fjøsdøra for godt. Det er 11% færre gardsbruk enn i 2004. På landsbasis er det blitt 9% færre gardsbruk i same periode. Samstundes som matvareprisane aukar og norske bruk vert lagde ned, gjer Norge seg stadig meir avhengig av import av mat frå utlandet.
-Held det fram slik, går det gale vegen, meiner Lundekvam.
- Treng eit krafttak
Lundekvam overtok familiegarden for fem år sidan, og har rundt femti storfe i fjøset. Han meiner landbruksmyndigheitene no må ta eit krafttak for å snu utviklinga:
-Vi har areal til å produsere mat her i landet. Lat oss få bruke det! Sånn politikken er no, får vi ikkje muligheit til det. Vi kan ikkje produsere mat for lut og kaldt vatn.
- Usolidarisk
Knut M. Olsen er fylkesleiar for Sogn og Fjordane Senterparti. Han meiner det er usolidarisk av oss som nasjon å stadig leggje ned fleire bruk og dermed gjere oss meir avhengige av matvareimport frå verda:
- All den maten vi ikkje produserer sjølve, kjøper vi frå utlandet. Vi er ein rik nasjon, og kan kjøpe maten vi treng, men vi kjøper den frå land som kan hende ikkje klarar å fø eiga befolkning. Vi er med på å leggje press på matprisane. Det ville vere solidarisk å produsere størst mulig grad av maten vår sjølve, seier Olsen.
- Feil å skyte på Senterpartiet
Før valet i 2005 lovde særleg Senterpartiet ein landbruksvenleg politikk. No, snart 3 år etter, held nedlegginga av gardsbruk fram. Olsen avviser at Senterpartiet som regjeringsparti kunne ha gjort meir for å betre situasjonen:
- Senterpartiet er ein terrier i regjeringa. Det blir feil å skyte på det partiet som kjempar landbruket si sak. Eg trur Senterpartiet er ei heilt nødvending brikke for å løfte landbruket maksimalt.
Usikker på framtida
Jarle Lundekvam si oppfordring til regjeringa er klar:
- Gje oss ei krone meir for mjølka. Ein bonde med 100 000 liter i kvote tilsvarar 100 000 kroner utan å auke kostnadene. Det same kan gjerast med kjøtprisane.
Lundekvam er ikkje sikker på om han kjem til å halde fram sombonde i framtida.
- Eg er inne i ein prosess. Det som vert avgjerande er kva slags resultat Staten legg fram no.