Handelsstaden Sjøahola

Kremmaren i Sjøahola hadde kongebrev på handelen i både Førde og Jølster. Elva var så djup at jektene kunne segle heilt opp til Sjøahola, og her var det både kremmarbu og skjenkestove. Heilt frå 1500-talet er det kjent at det også var tingstove der. Sjøahola var laste- og losseplass for varer frå heile dalføret. Jølstringane nytta i gamal tid vegen over fjellskaret Tynningen mellom Fluge i Jølster til Grimeland i Angedalen når det skulle ned til fjorden. Frå Grimeland kunne dei kome seg ned til Skei utan å krysse Jølstra.

Søkkrike Førde-kremmarar

På slutten av 1600-talet var det den mektige Hans Andersson Findmand (sjå denne under Kjende personar i Førde fødde før år 1700) som huserte i Sjøahola. Findmand plasserte seg sjølv og resten av familien på ei stor minnetavle – epitafium - som framleis heng i Førde-kyrkja. Etter han fylgde Hans Jørgen Bundt som gjestgjevar, medan Bernt Dominicussen Nagel rådde over handelsprivilegia. Dei to låg i stadig strid med kvarandre om kven som hadde retten til kva. Kremmarane i Sjøahola hadde også store eigedomar på Atløy og dreiv fiske på sunnfjordkysten. Like ved handelsstaden grodde det opp eit strandsitjarmiljø, og under embetsgardane kring kyrkja på Skei låg det eit stort tal husmannsplassar – frå Hornnes i vest til Slåttene i aust.

Over og ut for Sjøhola

Gjestgiveriet i Sjøahola vart avvikla i 1857, og siste handelsmannen der la ned kring 1870. No var det Hafstad og dampskipskaia på sørsida av Jølstra som hadde teke over som sentrum i bygda.
Tingstova i Sjøahola vart ofte brukt som møtelokale for fylkestinget på midten av 1800-talet. Det var i denne tingstova at fylkestinget (amtstinget) den 28. november 1857 vedtok å skipe Fylkesbaatane – eller som det heitte: Nordre Bergenhuus Amts Baade.

Sjå også: Tingstova i Sjøahola.