LYD OG VIDEO

Høyr gudstenesta frå Orkdal kyrkje 21. mars.

Hjelp | Mer lyd og video

ALT OM:

Tidligere gudstjenester

Av Helge Helgheim

Det var gudstjeneste frå Orkdal kyrkje i Sør-Trøndelag 21. mars.

Det var midtfastesøndag, og teksten stod i Joh. 6, 24-36.

Preika var ved kapellan Pål Ove Lilleberg (til venstre), medan prost Birger Foseide (overfor) var liturg.

Ved orgelet sat kantor Barbara Wrobel (til høyre). Ho spelte til inngang forspel til den første salmen "Gladelig vil vi halleluja kvede" av Njål Steinsland. Som postludium spelte ho "Elegia" av Mieczystaw Suvzynski.

Orkdal blandakor song "Hymne" av Nils Larsen og Negro spiritualen "Når vi deler det livets brød". Anne Grete Haugen dirigerte koret.

Solisten Ivar Konrad Gangås song "Panis Angelicus".

Salmane stod i Norsk Salmebok på numra 265 - Gladelig vil vi halleluja kvede, 144 v 1-5 - Herre, hvor skal vi gå hen? 562 - Guds namn vere lova for livsens ord, 713 - Del ditt brød med sulten bror og nummer 307 - Til himlene rekker din miskunnhet, Gud.

Orkdal kyrkje

Etter at mellomalder-kyrkja var riven, bygde ein ei ny og større kyrkje av kleberstein som stod ferdig i 1893.

Mesteparten av steinen kom frå Munklia i Orkdal. Arkitekt var Bergstrøm. Han heldt seg strengt til den nygotiske stilen.

Den nye kyrkja fekk eit breitt langskip med to korte tverrarmar noko smalare enn skipet.

I Orkdalskyrkja finn ein spissbogen mange stader i varierande storleik: i døropningar og vindu, i den dominerande korbogen, småbogane i alterringen, ramma kring alterbiletet og i orgelprospektet.

Fargar og tekstilar

Fargane i kyrkja har kunstnaren og konservatoren Olav Sæter stått for. Arbeidet vart gjort krigsåret 1940.

Veggteppa i kyrkja, og mykje av dei kyrkjelege tekstilane i dei fire liturgiske fargane på prestekleda, altar, lesepult og preikestol er gjeve av Fannrem kyrkjeforening.

Innvendig får trekk ved den nygotiske arkitekturen kyrkjerommet til å løfte og tøye seg opp mot det høge.

Utvendig lengde er 41 meter. Med sideskip og galleri er det ca. 700 sitteplassar.

Mange fagfolk reknar Orkdalskyrkja for den fremste mellom dei nygotiske kyrkjene i Trøndelag.

Orgel og opne benker

Den nye kyrkja fekk orgel. Det var med å skape meir liv og fest i gudstenestene.

Inntrykk gjorde det også at benkene no var opne - utan dør mot midtgangen. Gardane fekk ikkje faste benkplassar lenger.

Det er eit rikt song- og musikkliv i kyrkjelyden. Denne gongen er det orkdal blandakor - med sin dirigent Anne Grete haugen - som deltar i gudstenesta.

Døpefonten

Døpefonten som er i bruk i dag, er frå 1946. Han framstiller fire barneenglar som held oppe dåpsfatet og som følgjer godt med som tilskodarar til det som skjer når barna blir døypte.

Døpefonten har eit lokk, eller ein hatt, som framstiller St. Georg sin kamp mot draken. Kanskje dette motivet har samanheng med den dramatiske historia som ligg bak denne døypefonten.

I tida frå slutten av oktober 1944 til mai 1945 la den tyske okkupasjons-makta ei underavdeling av Grini fangeleir til brakker som var oppførte på Grøtte prestegard sør for kyrkja. 21 fangar flytta inn her. Etter frigjeringa ønskte desse fangene å vise folk i Orkdal at de var takknemlege for all medkjensle og omsorg som dei hadde opplevd frå bygdefolket. Etter gudstjenesta 2. mars 1947 overleverte to av fangene den nye døypefonten som gave til kyrkja.

Han er laga av bildehoggar Oscar Lynum som var treskjærar ved domkyrkja i Trondheim. I treet i døypefonten er innrissa med kniv "Lynum 1946".

På ei sølvplate står: "Fra Takknemmelige Grinifanger".

Dåpsfatet er frå den gamle kyrkja på Grøtte. Fatet er av messing og er nemnt i ei inventarliste frå 1648, men bokstavar som vanskeleg kan tydast i dag har ei utforming som var vanleg i gotisk skrift på 1300-tallet.

Opplysningane om kyrkja er henta frå divese heimesider om Orkdal kyrkje.

* * * * * * * * *