Europas eldste by kan vere funne

Bulgarske arkeologar har avdekka det dei meiner er den eldste førhistoriske byen som er funne i Europa til no. Dette melder nyheitsbyrået AFP.

Byen er grunnlagt omkring ei saltforekomst nær den noverande bulgarske byen Provadia, og skal vere datert til perioden frå 4700-4200 år før Kristus.

Dette gjer han 1500 år eldre enn starten på den greske sivilisasjonen.

– Vi snakkar ikkje om ein by som dei greske bystatane, det gamle Rom eller midddelalderbusetnader, men om det som arkeologar er einige om utgjer ein by i det femte årtusen før Kristus, seier Vasil Nikolov frå Bulgarias National Institute of Archeology til nyheitsbyrået AFP.

– Det ser ut som eit svært betydeleg og interessant funn, seier professor Einar Østmo ved Kulturhistorisk museum, Universitetet i Oslo.

– Funnet vil kunne medverke til forståinga av kulturhistoria i Europa og framveksten av meir organiserte samfunn. Saltproduksjonen og salthandelen er nok viktig for å forstå kva dette er, trur Østmo.

• Les også: Tatovert prinsesse avslører 2500 år gammel mote

Salt - like verdifullt som gull

– Utvinning av salt byrja her om lag år 5500 før Kristus, då menneska byrja å koke vatn frå salthaldige kjelder i ovnar inne i busetnaden, fortel Nikolov.

Nikolov fortel at salt på denne tida var like verdifullt som gull, og vart nytta som handelsvare og valuta i tillegg til næringsmiddel.

– Handelen med salt gav innbyggarane stor økonomisk makt, noko som kan forklare gullfunnet i gravene ved Varna nekropolis som er datert til rundt 4300 før Kristus, trur Nikolov.

Funnet av 3000 smykker og andre gullgjenstandar som vart gjort for om lag 40 år sidan, er internasjonalt anerkjent som den eldste gullskatten i verda.

• Les også: Ei av verdas største myntskattar

At byen husa verdifull salt i store mengder kan også forklare dei tjukke forsvarsverka av mur omkring byen, trur ekspertane.

– Dei enorme murane omkring busetnaden, bygd svært høge og med steinblokker, er noko vi ikkje har sett tidlegare i førhistoriske utgravingsstader i søraust-Europa, seier arkeolog Krum Bachvarov.

• Les også: Tatovert prinsesse avslører 2500 år gammel mote

Nekropolis

I utgravingane av byen som har halde på sidan 2005, har arkeologane til no avdekt restar av busetnader med toetasjers hus, samt deler av ein port, bastionstrukturar og tre seinare befestningsmurar.

Arkeologane har også funne ein nekropolis, eller ein gravstad, som enno gjenstår å studere i detalj.

Ifølgje Bachvarov er funnet av gravstaden svært interessant på grunn av dei uvanlege stillingane dei døde er gravlagt i, samt funn av gjenstander i gravene som skil seg frå andre graver funne i Bulgaria.

Om Provadia blir ståande som Europas eldste by, står att å sjå.

– Dei aller fleste busetnader frå steinalderen i Bulgaria og andre stader er nok ikkje funne enno, så det gjeld å vere budd på overraskingar, seier arkeolog Einar Østmo.