Tynnare ozonlag gjer solstrålane ekstra farlege denne veka

UV-strålinga er nemleg ekstra kraftig no.

Årsaka er at ozonlaget i stratosfæren er litt tynnare no enn til vanleg. Dermed slepp meir solstråling igjennom til atmosfæren.

– Er du ute i fleire timar utan å beskytte deg, så blir det ein ganske kraftig forbrenning i huda. Det må vi unngå, for det kan føre til hudkreft, seier Lill Tove Nilsen, fagdirektør i Direktoratet for strålevern og atomtryggleik (DSA).

Sankthans og høgt til fjells

No rundt Sankthans står sola høgast på himmelen og gir frå seg store mengder UV-strålar.

Sjølv om det er ekstra mykje UV-stråling denne veka, så er dette ei åtvaring som gjeld heile sommaren.

Ikkje minst om du har tenkt deg til fjells når sola steiker – der er strålinga enda sterkare.

– Det kan få alvorlege konsekvensar. Det er over 300 som døyr kvart år av føflekkreft. Det er også andre typar hudkreft som må behandlast.

Stråling på høgt nivå

Torsdag blei det målt UV-stråling på faregrad seks, noko som er svært høgt til å vere i låglandet i Noreg.

Knallvêret held fram i Sør-Noreg også dei komande dagane. Temperaturane vil passere godt over 30 grader mange stader.

I Storbritannia har meteorologane gått så langt at dei åtvarar folk om å vere ute midt på dagen denne veka.

Der ligg farenivået på grad åtte midt på dagen no. Prognosane spår at UV-strålinga kan nå eit sjeldan høgt nivå, skriv avisa Evening Standard.

UV-stråling blir målt på ein indeks frå 1 til 11 +, der ein er svakast.

Fire gode smøreråd

Ho har gode tips til dei som vil føle seg trygge i det vakre solskinet:

• Bruk rikeleg med solkrem med høg faktor.
• Smør først inn ein gang, la det tørke inn, så smør du på ein gang til. Det har vist seg å vere veldig effektivt.
• Ta på deg ei skjorte, solbriller og noko på hovudet.
• Dekk til huda der du er mest utsett for stråling.

– Mange tenker nok at sola ikkje er så sterk i Noreg som om du drar til land lenger sør. Den er svakare i Noreg, men sola er meir enn sterk nok her til at vi blir brent.

Eige UV-varsel

Lill Tove Nilsen i DSA slår fast at du kan utvikle hudkreft lenge etter at du blei solbrent.

– For kvar gong du får ein solskade, så blir det lagra i huda, og til slutt kan det føre til utvikling av hudkreft.

Meteorologisk institutt har saman med DSA no utvikla eit eige UV-varsel på Yr-appen, der du får informasjon om solstrålinga i sanntid og utover dagen.

– Sjølv om det er overskya når du sjekkar varselet, så er det viktig at å hugse at skyene fort sprekker opp og slepper den sterke sola til, seier Nilsen.