Barn heilt ned i åtteårsalderen slit med eteforstyrringar

– Det er nok mange som har blitt påverka av for mykje åleinetid under pandemien, seier Anniken Gjørøy.

25-åringen frå Askvoll i Vestland veit kva ho snakkar om. I mange år sleit ho med anoreksi før ho fekk hjelp.

I dag har ho det bra, men tykkjer det er urovekkande at så mange unge melder om at dei har eteforstyrringar.

– Åleinetida under pandemien er eit slags draumescenario for ein med eteforstyrringar. Du møter ikkje så mange, og det er ingen som kommenterer verken på vekt eller mat.

– Alvorlege tal

I 2021 vart Rådgjeving om spiseforstyrrelser (ROS) kontakta 14.000 gonger av personar som trong hjelp. På chat har dei hatt dialog med barn heilt ned i åtteårsalderen.

– Vi opplever at kontaktane er meir alvorlege og samansette enn før, seier generalsekretær Irene Kingswick.

Berre sidan 2019 har talet på kontaktar som melder om sjølvmordstankar og sjølvskading auka med 75 prosent.

– Dette er alvorlege tal som vi gjer alt vi kan for å imøtekome, men som vi ikkje har økonomiske ressursar til å møte på ein god nok måte, seier Kingswick.

Må ta problema på alvor

– Vi er no nøydde til å rigge tenestene våre for barn og unge. Kanskje må vi også tenke nytt, seier Linn Merethe Bæra.

Ho er leiar for brukarerfaring i Statens undersøkelseskommisjon for helse- og omsorgstenesta (UKOM).

Bæra meiner vi og må diskutere om dagens modell med primærhelseteneste og spesialisthelseteneste er den beste.

– Helsehjelpa må vere så tett som mogleg på dei unge, og det må vere føreseielegheit i tilbodet. Det er noko dei unge sjølve melder tilbake.

– Be om hjelp

Etter fleire år med behandling, der ho ein periode gjekk til psykolog tre gonger i veka har Anniken Gjørøy, det bra i dag. Ho er oppteken av at unge som slit ikkje må vere redde for å be om hjelp.

– Meir openheit er viktig for å hjelpe dei som slit med eteforstyrringar til å forstå seg sjølve og innsjå at dei har eit problem.

Om ikkje eteforstyrringar blir tekne tak i tidleg, blir det lett ein del av identiteten til vedkomande og desto vanskelegare å hanskast med, seier Gjørøy.

– Det blir så altoppslukande at du ikkje klarar å sjå seg sjølv utan sjukdommen. For min eigen del var det godt å møte andre som var i same situasjon og vite at du ikkje var åleine.