Skarpe reaksjonar på at regjeringa vil ha slappare kloakk-reglar

Regjeringa driv lobbyarbeid for å endre dei europeiske reglane for utslepp av kloakk.

Ifølgje avisa Energi og Klima brukte klima- og miljøminister Espen Barth Eide (Ap) det uformelle ministermøtet i Stockholm til å argumentere mot innstrammingane i det reviderte avløpsdirektivet.

Noreg er omfatta av direktivet gjennom EØS-avtalen.

Argumentet til regjeringa er at innstrammingane kostar meir enn dei smaker, og at dei gir uheldige utslag for små kommunar langs norskekysten.

Dyrt, energikrevjande og liten miljøgevinst, er bodskapen frå departementet i ei fråsegn til EU-kommisjonen.

Den nye «kyst-alliansen» mot Brussel inkluderer også Portugal, Nederland og Estland.

Miljødirektoratet skriv på sine nettsider at det framleis er døme på at «norsk» kloakk går rett i sjøen.

– Alvorleg for norsk miljøtruverd

– Det er eit alvorleg problem for norsk miljøtruverd at vi gong på gong motarbeider EU sine forsøk på å heve miljøstandardar, seier Pernille Hansen, som er nestleiar i Naturvernforbundet.

Ho legg til at «vi skal hegne om små kystsamfunn», men at miljøministeren «bør vere klar over at han argumenterer mot reglar som vil bidra til å redde fjordar».

NRK har vore i kontakt med fleire i miljørørsla som reagerer på at utsendinga frå Noreg «trenerer EUs miljøpolitikk».

– Endå ein gong set regjeringa økonomiske omsyn over omsynet til natur og miljø. Det burde vore heilt openbert at vi må slutte å sleppe kloakk rett ut i fjordane, innsjøane og havet vårt, seier MDG-leiar Arild Hermstad.

Han legg til:

– For livet i havet betyr det fint lite om utsleppa kjem frå ein liten eller stor kommune, det er øydeleggjande uansett.

Ifølgje Sjøfartsdirektoratet kjem dei mest miljøøydeleggjande utsleppa til sjø frå ballastvatn, olje, kloakk og søppel.

– Betre reinsing kan sjå dyrt ut, men konsekvensane av å la vere er endå dyrare, seier Tuva Mjelde Refsum, som er nestleiar i Natur og Ungdom.

Ho presiserer at det er viktig at små kystsamfunn ikkje blir pålagde for store kostnader i byte mot liten miljøvinst, men at «Espen» (Barth Eide) bør hjelpe desse økonomisk og «generelt stramme inn for kommunar som treng ein dytt for å ta avløpsreinsing på alvor».

– Reinsekrav utan nokon klar miljøgevinst

Tysdag var det nye avløpsdirektivet tema for eit møte mellom regjeringa og KS.

Til liks med regjeringa meiner KS at summen av «kaldt klima, ein lang kyst, store fjellområde og spreidd busettingsmønster» er argument mot å innføre «strengare reinsekrav utan nokon klar miljøgevinst».

– Å krevje reinsing berre fordi det er teknologisk mogleg er ikkje berekraftig, seier KS-direktør Helge Eide.

Han viser til at det er innført større vass- og avløpsgebyr i mange kommunar i 2023, og at kommande vedlikehaldsetterslep vil føre til «svært krevjande budsjettprosessar lokalt».

– Men der det er påviselege miljøgevinstar, vil det sjølvsagt vere positivt med forbetra reinsing, legg han til.

NRK har vore i kontakt med fleire ordførarar og stortingspolitikarar langs kysten som deler uroa til KS (sjå under).

– Bra at regjeringa står opp for kystkommunane

I ein felles uttale signert fleire norske (og islandske) folkevalde skriv dei at EU-direktivet legg for stor økonomisk byrde på små samfunn.

Terje Halleland (Frp) seier konsekvensen av utslepp frå små kystkommunar ut i eit straumførande hav «er heilt annleis samanlikna med ein europeiske innlandsby som dette forslaget er laga for».

– Så det er bra at regjeringa står opp for kystkommunane. Dette forslaget vil gi enorme kostnader og liten gevinst til viktige kommunar langs kysten.

EU-kommisjonens forslag til revidert avløpsdirektiv blir truleg vedteke neste år.