Norges største sagbruk kan byggjast i Gulen

I skogane i dei fire vestlandsfylka blir det hogge meir enn dobbelt så mykje tømmer i dag som for berre fem år sidan.

Store mengder hogstmoden skog òg i tiåra som kjem gir grunnlag for eit gigantsagbruk i vest, slår ein ny rapport frå Treteknisk institutt fast.

– Det skal vera lønsamt, mogleg å få til, og der finst nok råstoff, seier dagleg leiar Kjetil Andre Rødland i Vestskog, samvirkeorganisasjon for skogeigarane i Rogaland, Hordaland og Sogn og Fjordane.

• Les òg: Opna ny tømmerkai etter rekordhogst
• Les òg: Millionløft for tømmerkaiar i Eikefjord og Vadheim

«Spenstige saker»

– Dette er spenstige saker. Eit sagbruk som skjer 300000 kubikkmeter tømmer i år per arbeidsskift vil med to skift bli det største anlegget i landet, seier Rødland.

På Vestlandet skal det frå 2020 hoggast 1-1,5 million kubikkmeter tømmer kvart år i tretti år framover.

For å få billegast sjøtransport til eit framtidig sagbruk og eksport vidare ut til marknaden rundt Austersjøen, peikar kystkommunane sør for Sognefjorden – Gulen, Austrheim, Lindås, Radøy og Øygarden – seg ut, seier rapporten:

– Dette området ligg nært den store arbeidsmarknaden i bergensområdet og har allereie omfattande industri, som raffineria på Mongstad og andre industriverksemder, seier Rødland.

Rapporten legg òg vekt på at eit sagbruk kan skapa treindustrielle næringsklyngjer.

Stort volum og milliardinvestering

I dag blir dei fleste tømmerstokkane sende på skip ut av landet, til store sagbruk i Tyskland og Sverige. Eit nytt vestlandssagbruk er viktig for å få meir pengar ut av kvar stokk på norsk jord.

– Skal det går rundt, må minst 300000 kubikkmeter tømmer skjerast per arbeidsskift i året, og saga må vera i gang store deler av døgnet, seier Carlos Myrebøe, rådgivar i Treteknisk institutt.

Eit anna avgjerande punkt er å tena pengar på biprodukta flis, bork og spon.

Men den verkeleg store bøygen vil vera å skaffa nok pengar og folk som kan denne typen tremekanisk industri.

– Me nærmar oss fort milliardinvesteringar. Me må difor finna miljø som er villige til å gjera eit slik løft for vestlandsskogbruket. Me kan håpa på at det ser betre ut no når olja er på veg nedover, seier Rødland.

Klimaavtalen – godt nytt

Det som kan tala til fordel for eit gigantsagbruk sør for Sognefjorden, er at etterspurnaden etter miljøvenlege byggjevarer er veksande. Dette saman med den nye klimaavtalen frå Paris gagnar skogsnæringa, seier Myrebøe ved Treteknisk institutt:

– Trelast er skog, og skog er eit resirkulerbart materiale. Det slepp ut lite karbon i produksjonen, det blir relativt mykje karbondioksid, og det fungerer som karbonlager i lang tid. Set du opp eit bygg i tremateriale, ligg karbonen lagra der så lenge bygget står.