Frykt for dødeleg sjukdom gjer at staten vil ha massejakt på elg og hjort i haust

Under årets haustjakt må jegerane i kommunane rundt Nordfjella felle opp til dobbelt så mange hjort enn vanleg for å hindre spreiing av skrantesjuka. Klarar dei ikkje det, kan Staten setje inn statlege jaktlag.

Det stadfestar direktør for planter og dyr i Mattilsynet, Karen Johanne Baalsrud, til NRK.

I eit brev som vart sendt til kommunane på aust- og vestsida av Nordfjella i vår, ber Mattilsynet om at det blir teke ut monaleg meir hjort og elg denne haustjakta, enn kva som er vanleg.

Skrantesjuka trugar

Bakgrunnen er den dødelege og smittsame skrantesjuka, eller Chronic Wasting Disease, som er påvist på villreinen i Nordfjella.

Det er ikkje påvist skrantesjuke på hjort i Norge. Og forskarane veit heller ikkje om sjukdomen smittar frå reinsdyr til hjort. Men Mattilsynet ønsker å vere føre var.

– Erfaringane frå USA, som har hatt skrantesjuke i 50 år, viser at sjukdomen er funnen på fire ulike hjortedyr, seier Baalsrud.

Dei lokale viltforvaltingane, grunneigarane og jegerane rundt Nordfjella følger opp ønsket frå Mattilsynet med ambiøse mål:

• I Lærdal er målet å felle dobbelt så mange hjort i år, totalt cirka 700–750 dyr
• I Aurland skal det fellast 30 prosent meir enn vanleg, rundt 210 dyr
• I Årdal auka fellingane i fjor med 35 prosent av andre årsaker. Likevel skal avskytinga aukast ytterlegare i år, håpet er 200 dyr.
• I Hol vil jaktvalda ta ut restkvotar frå tidlegare år. Etterslepet har potensial i seg til å doble uttaket av hjort i nokre område.
• I Ål i Hallingdal er det lite hjort, men målet er å auke uttaket med 50 prosent. Kvotane på elg blir sikra på rundt 125 dyr, trass i at stammen er mindre enn før.
• I Hemsedal skal dei også ta att etterslepet på felt elg dei siste to åra. Oppmodinga går på å skyte 70 elg og 50 hjort.

– Må ned mykje

– I prinsippet må ein ta ned hjortestamma så mykje som mogleg for å få bukt med skrantesjuka, seier viltforvaltar Knut Fredrik Øi i Aurland, Lærdal og Årdal.

Han har oppmoda fleire vald i sitt område til å doble nedskytinga av hjort i år.

Direktør for planter og dyr i Mattilsynet, Karen Johanne Baalsrud, seier at Mattilsynet vil unngå at hjort og rein blandar seg.

– Hjort har lett for å trekke til fjells, og vi ønsker å unngå at dei er i område der dei kan gå i lag med reinsdyr.

– Dersom dette skjer og det ikkje er blitt teke ut mange nok hjortedyr, vil vi vurdere å sette inn statleg jakt også der, seier Karen Johanne Baalsrud.

Ho understrekar at det vil skje i dialog med lokale viltforvaltarar, jegerar og grunneigarar. Skal statlege jaktlag inn i bildet, er det Statens naturoppsyn som tek over.

– For mange hjort

Haustjakta startar i september.

Sidan tidleg i august har den største nedskytinga av villrein nokon gong gått føre seg i Nordfjella. Jegerane skal ta ut store deler av stammen under den utvida reinsjakta, men innan mai neste år skal alle villrein vere vekke frå det store fjellområdet – det dreiar seg cirka 2500 dyr.

Ole Bjarne Hovland, grunneigar og jeger i Naddvik i Årdal, tykkjer det er fornuftig at hjortestamma blir redusert.

– Vi må unngå at skrantesjuka smittar til hjort. Bestanden har også auka ganske kraftig med store flokkar inne på bøane som eter opp foret til sauene. Mange hjort er også blitt mindre i vekt. Det er ikkje nok mat til alle om vinteren, seier Hovland.