Forslag om å stanse elektrifiseringa av sokkelen opp i Stortinget

Framstegspartiet fremmar forslag om å stanse elektrifiseringa av oljeinstallasjonar på norsk sokkel.

Det er ikkje avgjort når Stortinget skal stemme over saka, men «i løpet av februar» vert nemnt som ein moglegheit.

– Det bør vere mogeleg å samle eit fleirtal bak intensjonen i forslaget, seier Terje Søviknes (Frp), som tidlegare har vore olje- og energiminister.

Forslaget er på kant med vedteken politikk om at 16 norske oljeplattformer skal elektrifiserast med straum frå land.

– Det er veldig uheldig med ein politisk snuoperasjon motivert av dagens kraftprisar, seier administrerande direktør i Norsk olje og gass, Hildegunn T. Blindheim.

Bakgrunnen for saka er at Noreg har lova å kutte mellom 50–55 prosent av CO₂-utsleppa fram til 2030. I dag kjem 28 prosent av våre nasjonale utslepp frå sokkelen.

Å elektrifisere sokkelen har difor vore ein del av den norske klimastrategien, og så seint som i 2014 vart Solberg-regjeringa «pressa» av opposisjonen til å elektrifisere Utsira-høgda.

Alliansen bestod av Ap, Venstre, KrF, SV, Sp og Miljøpartiet dei Grøne. Men sidan har stemninga snudd hos fleire av dei.

– Sterke argument mot elektrifisering

SV har historisk sett vore dei ivrigaste til å elektrifisere sokkelen, men i fjor fekk gruppeleiar i Vestland SV, Marthe Hammer med seg fylkestinget på ei uttale om at regjeringa må greie ut spørsmålet på ny.

I tillegg har Rasmus Hansson (MDG) og fleire Høgre-representantar på Stortinget uttalt at dei ikkje lenger vil elektrifisere sokkelen.

– Argumenta mot elektrifisering av sokkelen er sterke. Då må vi nå klimamåla på litt andre måtar, sa energipolitisk talsperson i Høgre, Bård Ludvig Thorheim til Nettavisen før jul.

NRK har snakka med fleire ordførarar frå Arbeidarpartiet som vil kassere eller revidere planane.

– Vi må bruke krafta på industriproduksjon og sysselsetjing før vi sender ho ut på sokkelen, seier Per Lerøy (Ap), ordførar i Austrheim.

Høge straumprisar og Statnett-rapporten om at landet styrer mot kraftunderskot innan fem år, gjer at mange har merka seg orda til NVE-direktør Kjetil Lund om at landet er «i ein situasjon» der vi bør «vurdere omfanget av elektrifiseringa».

I tillegg er det spørsmål om korleis det å kutte gassutsleppa på norsk sokkel slår ut i eit større og globalt perspektiv.

Før jul skrev regionavisa i oljehovudstaden, Stavanger Aftenblad, at planen om å erstatte gasskraftverka på plattformene på sokkelen med elektrisk kraft frå land «må vere ein av dei dårlegaste ideane som er klekt ut i Noreg i moderne tid».

– Dagens politikk er hol i hovudet

Partiet Raudt varslar at dei vil støtte Frp-forslaget om å stanse elektrifiseringa.

– Dagens politikk er hol i hovudet, og vi vil ikkje vere med på å sløse bort rein vasskraft på å grønvaske oljenæringa, seier Sofie Marhaug, som er 2. nestleiar i partiet og medlem i olje- og energikomiteen.

Energipolitisk talsmann i Frp, Terje Halleland, seier til NRK at han er glad for at partiet «ikkje lenger står åleine», med unntak for dei som «fablar om å elektrifisere sokkelen med havvind».

Å elektrifisere sokkelen vil koste mellom 10 og 15 TWh i året. Til samanlikning bruker Oslo 9 TWh i året, medan den samla norske vindkraftproduksjonen er rundt 10 TWh.

– Dette forslaget illustrerer godt kva for kraftdilemma vi står i. Vi må unngå at elektrifisering av sokkelen vert ein showstoppar for grøn industri, seier Jon Evang i Miljøstiftelsen Zero (sjå heile svaret i faktaboks).

I regjeringsplattforma står det at «elektrifiseringa i størst mogeleg grad skal skje med havvind eller fornybar straum produsert på sokkelen».

I dag har to havvindprosjekt fått konsesjon på norsk sokkel, men ingen av dei er ferdige med det første.

Olje- og energiminister Marte Mjøs Persen (Ap) seier difor at elektrifiseringa «på kortare sikt» vil krevje auka bruk av kraft frå land.

– Det er viktig at vi sikter langt, sa ho i november då Equinor annonserte at dei ønsker å elektrifisere Oseberg-feltet.

Om forslaget til Frp seier ho fylgjande:

– Eg vil svare Stortinget når eg får det konkrete forslaget. Svaret vil ta utgangspunkt i det som går fram av Hurdalsplattformen.

– Inga tid å miste

Medlem i Energi og miljøkomiteen, Lars Haltbrekken (SV), seier til NRK at «havvind-teknologien er moden» og at det er inga tid å miste.

– Skal vi nå våre klimamål, kan ikkje den største forureinaren sleppe unna. Hywind Tampen vert bygd ut no. Her må regjeringa berre få opp farta slik at vi kan kome i gang, seier han.

Energipolitisk talsperson i Høgre, Bård Ludvig Thorheim, kommenterer Frp-forslaget slik:

– Hos oss er det delte meiningar om elektrifiseringa. Å bruke landstraum til dette føreset uansett at Noreg produserer tilstrekkeleg med fornybar kraft til å dekke framtidige behov.