Vener blant fiendar

Då FN si generalforsamling stemte i februar om å krevje at Russland trekker seg ut av Ukraina, stilte seks statsleiarar seg saman med den russiske presidenten.

Det var Aleksandr Lukasjenko frå Belarus, Kim Jong-un frå Nord-Korea, Isaias Afwerki frå Eritrea, Assimi Goïta frå Mali, Daniel Ortega frå Nicaragua og Bashar al-Assad frå Syria.

Men heile 45 land stemte blankt eller avhaldande. Dei stilte seg dermed ikkje eksplisitt imot den russiske invasjonen av Ukraina.

Det å vere mot FN-resolusjonen er ikkje nødvendigvis å vere for den russiske invasjonen, men nokre land har rekna eigne politiske formål som viktigare enn å markere motstand.

I tillegg finst det land som Argentina og Saudi-Arabia, som stemte for å krevje ein slutt på krigen, men ikkje vil fryse ut Russland økonomisk.

Denne artikkelen tek føre seg to land i kvar av desse regionane:

• Afrika
• Kina og Sør-Asia
• Midt-Austen
• Belarus og Sentral-Asia
• Latin-Amerika

Afrika: Wagner og dobbeltspel

Til afrikanske land har Russland i hovudsak tre ting å tilby: korn, våpen og diplomatisk støtte.

Mange stemte ikkje for resolusjonen fordi dei ville vere nøytrale i ein konflikt som er langt unna, trengde vedvarande russisk støtte, eller samarbeidde med leigesoldatgruppa Wagner.

Det finst mange ein kan løfte fram her. Men når ein snakkar om Wagner, er det naturleg å starte med Mali.

Det at Mali i fjor stemte imot resolusjonen i FN som fordømde Russland sin invasjon av Ukraina, er eit signal om tettare samarbeid mellom landa.

Så har ein også Sør-Afrika, som er eitt av fleire land som har historiske band til den tidlegare Sovjetunionen.

Dei som kjempa mot apartheid fekk lenge støtte frå Sovjet, og krigen i Ukraina har ikkje endra på samarbeidet som har eksistert lenge.

Samtidig ønsker også Sør-Afrika å halde seg nær Vesten og USA.

Difor har dei gått inn i ei mellomrolle, der dei prøvar å samarbeide med begge partar i det som blir oppfatta som ein stormaktskamp.

Dette såg ein mellom anna tidlegare i år då Sør-Afrika hadde ei stor militærøving saman med Russland og Kina. Kring same tid hadde dei slike øvingar med land som Frankrike og USA.

I motsetnad til Mali tek Sør-Afrika, og ein heil del andre afrikanske land, ein strategi der dei held seg på sidelinja og forsøker å balansere seg gjennom stormaktskampen som føregår.

Asia: Eit trekantdrama

Noko som blei spesielt synleg under Xi Jinping sitt statsbesøk til Moskva sist veke, er at Kina er ein av Russland sine viktigaste globale medspelarar.

Xi har god nytte av Putin si framstilling av at vestlege demokrati, i all si sjølvgodskap, ikkje er heva over styresmakter andre stader i verda.

Denne forteljinga vil både Kina og Russland at land i Asia, så vel som i Afrika og Latin-Amerika, skal lytte til.

I Ukraina-krigen framstiller Kina seg sjølv som nøytral og ein mogleg fredsmeklar, samtidig som at dei sikrar seg moglege gunstige handelsavtalar frå eit Russland som no er meir isolert.

I Russland kan Kina sikre stødige gassleveransar til god pris, i tilfelle den globale uroa og ein eventuell krig om Taiwan skulle utsette Kina for blokadar.

Dette legger også grunnlaget for eit stormakt-triangel mellom Russland, Kina og India.

Midt-Austen: Krigføring og olje

Når ein ser på Putin sitt forhold til statsleiarar i Midt-Austen, er det vanskeleg å løfte fram eitt land som det viktigaste.

Nato-landet Tyrkia har lenge hatt eit viktig forhold til Russland, blant anna med si rolle i å mekle fram kornavtalen i Svartehavet.

Det russiske militæret brukar iranske dronar i Ukraina, som Iran hevdar blei selde før invasjonen starta i fjor.

Men det er Syria som er Putin sin næraste allierte i regionen.

Desse tre hendingane har vore spesielt viktige for forholdet i nyare tid:

Også Saudi-Arabia har mykje til felles med Russland.

Landa er begge styrte av autoritære menn, og er blant dei største olje- og gassprodusentane i verda.

Begge har også starta krigar i nabolanda sine. Russland har invadert Ukraina, medan Saudi-Arabia har utkjempa ein brutal krig i Jemen.

Dei to leiarane har sakte men sikkert fått eit varmare forhold seg imellom, spesielt sidan 2016. Det var då russarane blei tatt inn i gigant-oljekartellet Opec+.

Dette skjedde etter direkte samtalar mellom Saudi-Arabia sin kronprins Mohammed bin Salman og Vladimir Putin.

I fjor sommar flaug den amerikanske presidenten Joe Biden til Saudi-Arabia for å overtyde bin Salman til å auke oljeproduksjonen, for å få ned prisane før mellomvalet i USA.

Kronprinsen og Opec+ gjorde det motsette, noko som blei sett på som eit slag i ansiktet til Biden, og ei gåvepakke for Putin som trenger høge oljeprisar for å finansiere okkupasjonen av Ukraina.

Tidlegare sovjetland: To tilnærmingar

Blant dei 14 tidlegare sovjetrepublikkane, har Russland berre éin verkeleg «ven i krigen»: Belarus.

Likevel, av alle etterfølgar-statane som står utanfor Nato, var det berre Georgia som stemte for FN-resolusjonen.

Resten stemte fråhaldande, eller møtte ikkje opp til avstemminga.

Sjølv om dei ikkje har utpeikt seg som «vener», har fleire av dei tidlegare sovjetlanda russiske soldatar stasjonerte hos seg, og er i varierande grad avhengig av russisk handel.

Tadsjikistan, eit fattig land som blant anna grensar til Afghanistan, har 7000 russiske soldatar på si jord.

Like viktig er det at kring 1,5 millionar tadsjikar er gjestearbeidarar i Russland, altså ein av seks tadsjikar totalt.

Ifølge Verdsbanken utgjer inntektene desse gjestearbeidarane sender heim nesten 27 prosent av landet sitt bruttonasjonalprodukt (BNP).

Tadsjikistan er medlem av Den kollektive tryggingspakta, som kallast for CSTO på engelsk. Militæralliansen blei oppretta med Russland som sentrum i 1992.

I dag har den seks andre medlemsland: Belarus, Tadsjikistan, Kasakhstan, Kirgisistan, Usbekistan og Armenia.

Nett som i Nato, er den basert på prinsippet om at eit angrep på eitt land er eit angrep på alle.

Men Tadsjikistan anerkjenner ikkje den russiske annekteringa av Krim og fire andre ukrainske fylke.

Leiinga i landet har ikkje fordømt eller ope kritisert den russiske krigføringa, men det finst sterkt kritiske røyster på sosiale medium.

Latin-Amerika: Maduro ein ihuga «Putin-venn»

Dei fleste landa i Latin-Amerika har uttalt seg kritisk mot det russiske angrepet på Ukraina, blant anna i FN.

Dei tek likevel ikkje del i dei økonomiske straffetiltaka mot Russland, og ønsker heller ikkje å levere våpen til Ukraina.

Eitt eksempel er Argentina, der president Alberto Fernandez provar å balansere landet si avhengigheit av russarar med ein viss avstand til Vladimir Putin.

Russland var nemleg ein viktig leverandør av vaksinar til Argentina under pandemien, og den store argentinske landbrukssektoren treng russisk råstoff for å framstille gjødsel.

Dei har også eit omfattande samarbeid innan olje, våpenproduksjon og bygging av vegar og jernbaner.

Så har vi Venezuela, på den andre enden av aksen. President Nicolás Maduro er kanskje den mest ihuga «Putin-vennen» på kontinentet.

Maduro har gitt si fulle støtte til invasjonen av Ukraina, og til Russland si krigføring. Litt av årsaka kan vere Putin si trufaste støtte gjennom mange år med sanksjonar frå USA.

Medan forgjengaren Hugo Chávez hadde makta, investerte russarane også enorme summar i oljeindustrien, og Venezuela blei den viktigaste våpenkunden til Russland i Latin-Amerika.

Putin er den einaste i verda som har fått landet sin høgste utmerking, «Simon Bolivar sitt sverd», to gongar.