Grand Prix-sirkus og vredens dagar i Bahrain

Bahrain ligg strategisk til i brennpunktet mellom den arabiske og den iranske interessesfæren i Midtausten. Landet ligg midt mellom Saudi-Arabia og Iran, og USA har militærbasar i landet.

Den vesle øystaten i Persiabukta, rik på olje slik dei fleste landa i dette området, har den raskast veksande økonomien i Midtausten. Men mange i opposisjonen meiner at det berre er makteliten og deira støttespelarar som nyt godt av dette.

Sveltestreikande dansk statsborgar

Fleirtalet av innbyggjarane er sjiamuslimar, medan kongefamilien og andre med makt i landet i hovudsak er sunnimuslimar.

Det har vore til dels omfattande demonstrasjonar i landet sidan den såkalla arabiske våren starta i Tunisia og Egypt i fjor, og opposisjonar håpar å kunne mobilisere ekstra mange denne helga når sjølvaste Grand Prix i Formel-1 køyrer VM-runde her. Mange er pågripne dei siste dagane.

Ein viktig aktør i maktkampen i Bahrain er den danske statsborgaren og sjiamuslimen Abdullah al-Khawaja, som saman med fleire andre aktivistar er dømd til livsvarig fengsel for å ha planlagt revolusjon. Han sveltestreikar i fengselet, og han har sett makthavarane i ei vanskeleg klemme. Ei tid gjekk det sterke rykte om at han han alt var død.

Om dei set han fri, vil det vere eit nederlag for regjeringa. Men skulle han døy i fengselet, blir han ein martyr. Og det kan få endå fleire til å strøyme ut i gatene og krevje radikale endringar.

Bahrain Grand Prix denne helga

Dei innleiande rundane i Bahrain Grand Prix startar fredag ettermiddag, medan den store finalerunden går søndag.

Så seint som i går var det store demonstrasjonar i landsbyar utanfor hovudstaden, og politiet brukte tåregass og sjokkgranatar mot demonstrantane, som på si side heiv heimelaga brannbomber mot politiet.

– Ei gruppe bråkmakarar og vandalar er pågripne for å ha delteke i ulovlege demonstrasjonar og samlingar. Dei har blokkert vegar og sett andre menneske sine liv i fare ved å angripe dei med brannbomber, jarnstenger og steinar, seier generalmajor Tariq Al Hassan i Informasjonsministeriet.

Opposisjonen skuldar styresmaktene for å ville bruke Grand Prix-sirkuset for å betre omdømmet sitt internasjonalt, og mange trudde at arrangementet ville bli avlyst .

Og medan det strøymer på med sportsjournalistar til Bahrain i samband med Grand Prix, så har andre journalistar, blant anna frå Reuters, bliltt nekta visum til landet.

Tryggingsstyrkar i høgste beredskap

Politiet og tryggingsstyrkane er i høgste beredskap, ikkje berre i hovudstaden Manama, men også andre stader i landet. Det er tungt politioppbod ved alle bruene som knyt hovudstaden saman med dei andre øyane i kongeriket.

Det har lenge vore tvil om det var forsvarleg å arrangere Grand Prix-runden i Bahrain, og opposisjonen har bede om internasjonal boikott av arrangementet. I fjor vart Grand Prix-runden

Styret for Formel-1-sirkuset, med den britiske eigaren Berhard Ecclestone i spissen, avgjorde i siste liten at løpet i Bahrain skal gå etter planen, trass i sterke røyster som har kravd avlysing.

Mekanikarane til laget Force India hamna midt oppe i ein demonstrasjon onsdag, og dei måtte flykte då det vart kasta brannbomber mot bilen deira medan dei var på veg tilbake til hotellet frå bana. To medlemer av laget har seinare bede om å få reise heim, melder BBC.

LES OGSÅ: Opprørsmarkering stanset i Bahrain

– Problemet er kongefamilien

Abdullah Alsabeehg er ein av få frå Bahrain som bur i Noreg. Han kom hit som treåring saman med familien, då den politisk aktive fare måtte flykte frå heimlandet. Abdullah er i dag heiltidspolitikar for Arbediarpartiet i Oslo.

– Det største problemet er kongefamilien, som har styrt landet sidan 1783. Og statsminister Khalifa Al Khalifa har hatt denne posten i over 40 år. Det må vere den lengssitjande statsministeren i verda, seier Abdullah Alsabeegh.

Han fortel at kongefamilien og støttespelarane deira kontrollerer oljeressursane, dei eig all jorda og dei har alle dei viktige statsrådpostane. Det er ein slags parlamentariske i landet, seier han, men vil ikkje kalle landet demokratisk.

– Dette opprøret er starta av ungdom, både sunniar og sjiaer, og det er ikkje initiert av den gamle opposisjonen. Bahrain er rikt på ressursar, det store problemet er fordelinga, seier han. Det er enorm rikdom i landet, men også botnlaus fattigdom, legg han til.

LES OGSÅ: – Aldri opplevd noe lignende i Bahrains historie

– Bahrain geopolitisk viktig

Abdullah Alsabeehg fortel at regimet brukar enorme pengesummar på tryggingsstyrkane, meir enn dei brukar på helse, skule og bustadbygging. Han hevdar at dei hentar folk frå naboland som Jemen og Jordan til å jobbe i tryggingsstyrkane, for å sikre seg lojalitet.

Han viser også til at Saudi-Arabia i fjor sende soldatar til Bahrain for å hjelpe til med å slå ned opprøret i landet. Dette viser kor geopolitisk viktig Bahrain er, for Saudi-Arabia er livredde for at dei sjiamuslimske områda aust i landet, der store delar av oljerikdomen er samla, skal følgje etter.

Alsanbeehg fortel at historisk så var den austlege delen av Saudi-Arabia ein del av Bahrain. Og han er ikkje i tvil om at Saudi-Arabia fryktar ein smitteeffekt frå opprøret i øystaten.

USA har militærbasar i Bahrain og har prøvd å presse styresmaktene til å respektere menneskerettane og innføre demokratiske reformer. Makthavarane seier at dei er i ferd med å gjennomføre reformer, men at slike ting tek tid.

– Gjennomsyra av korrupsjon

Abdullah Alsabeehg fortel om eit land gjennomsyra av korrupsjon. Han fortel ei historie om ein slektning som hadde planar om å setje i gang eit bustadprosjekt i landet. Ein person knytt til kongefamilien kravde 50 prosent av fortenesta for at prosjektet skulle bli godkjent.

Han er usikker på kor raskt eit regimeskifte kan kome i Bahrain, og minner om at det var ingen som venta at omveltingane skulle gå så raskt i land som Tunisia og Egypt.

Han er sikker at det internasjonale samfunnet sitt engasjement er avgjerande for det som skal skje vidare i Bahrain.