Gassen, SF6 blir bruka i alle trafostasjonar over heile verda. Du veit, den boksen som står i gata og forsyner huset ditt med straum.
Høgskolen i Sørøst-Norge og ABB samarbeider om forskingsprosjektet og har fått 17 millionar frå Norges Forskingsråd.
– SF6 er ein klimagass som kan føre til global oppvarming. Eit kilo SF6 kan motsvare neste 23 tonn CO₂ ute i atmosfæren. Dermed er det eit ønskje å få den ut av systemet. SF6 er blitt brukt som gass i mange forskjellige industriar, men er blitt fjerna. Og nå står elkraft bransjen for tur, seier prosjektleiar Magne Saksegård frå ABB.
Line Olsen monterer eit brytarskap til ein trafo i ABB sine lokale i Skien. SF6 gassen i dette skapet skal bli erstatta med luft.
Foto: Roald Marker / NRKSkal finne erstatning
SF6 gassen har mange gode eigenskapar når det gjeld å lage komponentar for distribusjonsnettet og kraftindustrien. Den hjelper blant anna til med å kjøle ned anlegg og bryte straumen, når det er behov for det.
– Prosjektet går ut på å finne ein erstatning. Og då har vi vald det beste, nemleg rein luft. Det vi forsøker nå er å designe produkta våre på nytt, slik at vi kan bruke luft. Og då må vi løyse ein del tekniske problem, seier Saksegård.
Skal klare å løyse oppgåva
Peter Alexander Smestad er student ved Høgskolen i Sørøst-Norge.
Foto: Roald Marker / NRKPostdoktor Elin Fjeld frå Høgskolen i Sørøst-Norge, avdeling Porsgrunn seier det er viktig og spennande for høgskolen å få vere med i utviklinga av eit nytt produkt som vil bidra til ein grønare kraftleveranse.
– Vi kan tilby spennande og praktiske oppgåver til studentane. Det gjer at dei får direkte kontakt med industrien og kan få bidra i dagsaktuell forsking, seier Fjeld.
Ho har trua på at høgskolen skal klare å løyse oppgåve med å bruke luft som erstatning for SF6 gass, og fortel at dei har hatt mange lovande resultat så langt.
Kortreist forsking frå Kjølnes
For ABB er det nyttig å få tilgang til kompetansen ved høgskolen og kan samarbeide med personar som driv med grunnforskinga.
– Vi kan omsette det til teknologiutvikling, seier Saksegård.
ABB samarbeider også med NTNU i Trondheim, SINTEF og forskarar i Sveits.
– Men vi får kortreist forsking frå Kjølnes i Porsgrunn. Vi kan ta bussen ned, møtes og diskutere ofte. Det er veldig lett å samarbeide og da blir det gode resultat.
Magne Saksegård frå ABB og Elin Fjeld frå Høgskolen i Sørøst-Norge, avdeling Porsgrunn. Saman med student Peter Alexander Smestad.
Foto: Roald Marker / NRK
