Sel produkt mot stråling – vil ikkje skremme

– Nei, skremsel. Eg har ikkje til hensikt å skremme folk. Dette er fakta som alle bør veta om.

Det seier Tormod Holt, mannen bak nettbutikken Bioenergiser som held til i Skien. Han sel ulike produkt som skal redusere helseskadeleg stråling.

– Desse produkta får ikkje fjerna strålinga. Men dei lagar ein motfrekvens som reduserer belastninga på kroppen, seier Holt om ei brikke du kan feste på mobiltelefonen.

• Les også: Ingen grunn til å frykte stråling, meiner styresmaktene

Ufarleg eller helseskadeleg?

Kvar dag blir vi utsette for stråling frå mobiltelefonar og trådlause nettverk. Kor vidt denne strålinga er farleg, er eit omstridd tema.

Blant anna har fleire reagert på dei nye strømmålarane, og strålar dei sender ut.

Stråling frå mobiltelefonar er på WHO si liste over ting som mogleg er kreftframkallande, utan at dei kan konkludere med det. Statens strålevern seier dei har god kontroll på ulike strålingskjelder og kva effekt dei har på kroppen.

Aukande pågang

Tormod Holt seier stadig fleire tek kontakt med han på grunn av helseplager frå mobiltelefonar og andre strålingskjelder.

– For ti år sidan var det kanskje to-tre i året, nå er det mellom fem og ti kvar einaste dag.

Men Steinar Madsen, medisinsk fagdirektør ved Statens legemiddelverk lèt seg ikkje overtyde av det. Han meiner produkta til Holm er villeiande.

– Det er ikkje noko av dette utstyret som har dokumentert verknad mot stråling. Det er basert på teoriar som ikkje har vitskapleg dokumentasjon.

– Somme seier at dei merkar ein positiv effekt av desse produkta?

– Det kan skuldast placeboeffekt. Dei fleste former for alternativ behandling er ufarlege, men har heller ingen effekt.

Madsen meiner òg at slik marknadsføring spelar på frykt hjå pasientar som det ikkje er grunnlag for.

• Les også: Kallar skulens nettundervisning for galskap

Må kunne dokumenterast

Tonje Hovde Skjelbostad, avdelingsdirektør i Forbrukartilsynet, seier at dei har teke imot to klager på Bioenergiser.

– Klagarane reagerer på påstandar om helseeffekt, som dei meiner umogleg kan dokumenterast.

– Men om folk får hjelp av slike produkt, er det ikkje greitt at dei blir selt sjølv om dei ikkje kan dokumentere effekten?

– Når du marknadsfører at noko har ein konkret effekt, men ikkje kan dokumenterast, så er det villeiande og forbode etter marknadsføringslova. Da er det irrelevant om folk føler dei har hatt effekt.

Om produktet Tesla Gold Series Cube står det på nettsidene til selskapet at det mellom anna gjev betre søvnkvalitet. Holt vedgår at det ikkje er dokumentert.

– Nei, det finst ingen dobbel-placebo-blindstudiar på dette. Men folk rapporterer attende om det. Dei som kjøper dette skal få ein betre søvnkvalitet, viss ikkje kan dei sende det attende, seier Holt.

– For du har 100 % fornøgd-garanti?

– Så klart. Eg er jo ikkje ute etter å lure nokon.

• Les også: Stråleundersøkelser er bortkasta pengar
• Les også: Fryktar barn blir utsett for stråling
• Les også: Ungdom er dårlegast på nettvett