Tar eit oppgjer med alkoholkulturen: – Det er ubehageleg

Silje Opseth er litt annleis enn andre idrettsutøvarar. Ho er berre 21 år gammal, men har allereie grunnfesta rolla si som utøvar med eit engasjement utanfor idretten.

– Eg syns ikkje det er rett at foreldre og trenarar skal drikke alkohol når dei har barn rundt seg, som har lyst til å prestere på ein idrettsarena. Og eg trur verda hadde vore ein betre stad om vi tok vekk alt som har med alkohol å gjere, seier Opseth til NRK.

Barn og alkohol

Hopparen er verdiambassadør for kampanjen «Idrett utan alkohol» og slår fast at dei to tinga ikkje passar saman på nokon som helst måte.

Med tanke på historia til hoppmiljøet, er det kanskje fleire som undrar seg over at akkurat ho tek eit slikt standpunkt.

– Det er ei kjensgjerning at hoppsporten ikkje er der det er minst alkohol, og eg håpar å bidra til at det kan bli litt mindre i framtida. Men eg begynte først og fremst fordi eg opplever, og har vore borti at alkohol har negative konsekvensar i barneidretten, seier Opseth.

Ho mimrar tilbake til då ho var 14 år og på samling med laget.

– Då opplevde eg at trenarar og foreldre tok seg eitt glas eller to på kvelden, og nokre gonger kunne det gå ut over ungane som skulle prestere på idrettsarenaen. Det å sjå slike ting påverke i feil retning, fekk meg til å få auga opp for den saka, fortel Opseth.

Alkovettorganisasjonen Av og til gjorde ei undersøking på dette i 2018, og kom fram til at 15 prosent hadde sett rusa foreldre på tur. Generalsekretær Randi Hagen Eriksrud er bekymra.

Ho peiker på at eitt av ti barn i Noreg, omtrent 90.000 barn, veks opp med foreldre som drikk for mykje alkohol.

– For dei vil éin øl på Peppes etter ein fotballkamp vere nok til at dei blir redde for at det som skjer heime, òg skal skje på idrettsarenaen, seier Eriksrud.

• Les også: Den vonde reisen

– Ikkje spesielt behageleg

I dag møter Opseth alkohol overalt på idrettsarenaene ute i Europa. Og her heime tenkjer ho spesielt på «Kollen-helga», der det florerer med menneske i skogen, både med og utan noko godt i glaset.

– Der har eg opplevd situasjonar der publikum trenger seg opp til meg og prøver å få tak i meg når dei nærast ikkje klarar å stå oppreist. Det er ikkje spesielt behageleg.

– Kva tenkjer du då?

– Eg syns det er fint at dei følgjer med, men eg skulle ønske det var fordi dei oppriktig var interessert og ikkje fordi dei har ein mengde einingar innanbords. Når eg snakkar med folk som er rusa, så veit eg ikkje kven dei er eller kva dei prøver å seie. Det er ubehageleg og noko eg prøver å styre unna, seier Opseth.

Noregs idrettsforbund har lenge vore klar på at dei rår frå alkoholservering på tribunane her til lands.

– Barn og ungdom skal møte eit trygt og alkoholfritt idrettsmiljø. Det bør ikkje nytast alkohol tilknyting til konkurranseaktivitetar, og vi meiner også at det generelt ikkje bør serverast alkohol i tilknyting til konkurranseaktivitetar. Det har vi vore tydelege på i lang tid, i samband med tidlegare saker om emnet, skriv Kvalevåg i ein SMS til NRK.

• Les også: KrF-politiker ut mot NFFs alkohol-endring: – Jeg blir rasende

Feire utan alkohol

No ynskjer Opseth at alkohol bør fjernast frå alle idrettsarrangement – både før, under og etter sjølve eventet.

– Idrett og idrettsarenaen bør vere ein fristad for folk som både har foreldre eller nære kjenningar med eit alkoholproblem. Derfor bør det vere ei rusfri sone – ein stad der ein kan gi slepp på eigne byrder, seier Opseth.

Sprintaren Ezinne Okparaebo har òg har teke avstand frå alkohol, då det ikkje er i tråd med hennar verdiar – og heller ikkje sunt, påpeiker ho.

– Sjølv har eg diverre vunne øl som ein del av premien min på eit stemne. Alkohol er jo eit rusmiddel, derfor er det så rart at det er så akseptert i idretten, seier Okparaebo til NRK.

Opseth undrar seg over kvifor det er tradisjon å feire ein siger med alkohol.

– Det bør ikkje vere slik at ein høljar ned på med alkohol etter ein har gjort det bra. Det bør vere eit klart skilje mellom dei to tinga. I mitt hovud heng det ikkje saman. Ein treng ikkje feire med alkohol, seier Opseth.

Okparaebo meiner dette kan vere med å skape dårlege haldningar.

– Ein må vere bevisst på kva slags kultur ein ynskjer i idretten. Dei unge følgjer med og tar etter, avsluttar ho.

• Les også: Bakenga håpar på tiltak mot rasisme i idretten