– Etter kvart som velstanden har auka skal folk på ferie, og ditt og datt. Dei vil ikkje gjere denne jobben. Dei får vondt her og der og gidd ikkje. Dei har det for godt, seier jordbærbonde Helge Pettersen i Søgne.
Han seier situasjonen har endra seg fullstendig dei siste 15–20 åra. Før hadde han lange ventelister på ungdom som ynskte seg jobb.
No er det stort sett utlendingar som kan tenke seg jobb i åkeren.
– Dei sykla til og med til jobb. Då var det ikkje slik at foreldra kunne dytte på dei mykje pengar. Det var litt andre tider, seier han.
Helge Pettersen har lang erfaring med jordbær. Han meiner nordmenn ikkje lenger er rusta for å jobbe i åkeren.
Foto: Hanne Rebecca Nilsen / NRK– Vart for tungt
Jordbærbonde Kristen Steinsland i Vennesla opplever mykje det same som kollegaen i Søgne. I sommar hadde han kring 40 jordbærplukkarar i sving. Ei stund.
– Godt og vel halvparten slutta. Anten fordi det var for tungt, eller dei fann ut at dei ville gjere noko anna. Eller ikkje gjere noko i det heile, seier han.
– Den første gav seg den første dagen, etter å ha plukka sju korger. Då hadde han veldig vondt i ryggen. Men andre var som maur og heldt på heile tida.
Nhu Y. Ho er ein av dei som står løpet ut. Men det kostar krefter.
– Dette er hardt arbeid for ryggen fordi vi må opp og ned så mange gonger i løpet av dagen.
Nav tykkjer det er synd at ikkje fleire nordmenn vil ta på seg jobb i jordbæråkeren.
– Du får noko du kan bruke som referanse. Du kan vise at du stiller opp når du skal, er nysgjerrig og viser engasjement for å jobbe, seier leiar i Nav Kristiansand, Heidy Døsvik.
Kristen Steinsland dyrkar jordbær i Vennesla. Han opplevde at mange nordmenn gav seg etter kort tid i åkeren. Men han presiserer at enkelte er veldig flinke og jobbar godt.
Foto: Hanne Rebecca Nilsen / NRKTrur ikkje høgre løn vil hjelpe
Då koronaen kom tok fleire til orde for at permitterte og studentar kunne hjelpe bønder som trengde folk. Per Isingrud frå Kløfta er ein av dei største jordbærbøndene i landet. Han fekk mange telefonar frå folk som ville jobbe.
– Mange var positive i starten. Men då stod dei gjerne på ei potetmaskin inne der det var tørt. Dei låg ikkje på knea ute i regnet. Det endra seg, seier han.
Isingrud har nesten 40 års erfaring med jordbær.
– Det er tungt arbeid. Eg trur også at folk har det for godt. Eg trur ikkje det ville ha hjelpt meg høgre løn heller. Det handlar om type jobb.
– Kvart år når eg jobbar med dette får eg vondt i muskulaturen. Vi kallar det lemster. Ikkje øydelagd dårleg rygg. Det er ei pine du må gjennom om du skal plukke jordbær, seier jordbærbonde Helge Pettersen.
Eit jordbær klar til å bli plukka. Truleg av utanlandske hender.
Foto: Hanne Rebecca Nilsen / NRK
