Terra-kommunane får 128 millionar frå konkursbuet – kravde 934 millionar

– Kommunane er godt nøgde med 128 millionar kroner sett i lys av pengane som er att i konkursbuet, seier Ulf Larsen, éin av advokatane til dei åtte Terra-kommunane.

I ti år har kommunane og andre store kravshavarar kjempa om pengane i konkursbuet etter Terra Securities. Meklarhuset blei slått konkurs i 2007, men fyrst rett før jul blei kreditorane samde med bustyrar Jon Skjørshammer om korleis dei vel 170 millionar kronene i buet skal fordelast:

• Terra-kommunane får 128,2 millionar kroner (75 prosent av pengane i buet)
• Citigroup Global Markeds Limited får 16,6 millionar kroner (10 prosent)
• Jernbygg AS og Akershus interkommunale pensjonskasse får 1,8 millionar kroner (1 prosent)
• Andre mindre kreditorar får til saman 22,4 millionar kroner (13 prosent)

Dette får kommunane

Terra-kommunane kravde i utgangspunktet 934,6 millionar kroner og er den desidert største kreditoren. No får kommunane altså utbetalt éin åttandedel av dette, etter denne fordelinga:

• Narvik: 27,4 millionar kroner (21 prosent av det Terra-kommunane får utbetalt totalt)
• Rana: 24,2 millionar kroner (19 prosent)
• Bremanger: 23,5 millionar kroner (18 prosent)
• Haugesund: 18,5 millionar kroner (14 prosent)
• Vik: 13,0 millionar kroner (10 prosent)
• Hattfjelldal: 9,8 millionar kroner (8 prosent)
• Hemnes: 9,1 millionar kroner (7 prosent)
• Kvinesdal: 2,7 millionar kroner (2 prosent)

Måtte redusera kravet

Hadde det ikkje blitt semje før jul, kunne konkursbuet blitt mat for domstolane. Ei slik tidkrevjande og dyr rettssak ønskte ingen.

I tillegg fekk bustyraren alle kreditorane med på å redusera krava sine i buet med minst 25 prosent.

• Terra-kommunane reduserte kravet frå 934,6 til 701,0 millionar kroner
• Citigroup Global Markeds Limited frå 128,0 til 96,0 millionar kroner
• Jernbygg AS og Akershus interkommunale pensjonskasse frå 99,7 til 10,0 millionar kroner

– For å finna ei løysing var det ein føresetnad at alle dei store kreditorane reduserte krava, seier Larsen.

Terra-skandalen

Terra-saka var ein finansskandale, der meklarane i Terra Securities hjelpte Terra-kommunane til å investera store summar i verdipapir med skyhøg risiko. Pengane lånte kommunane mellom anna i Den norske bank (DnB), med garanti i framtidige kraftinntekter.

Kommunane håpa på stor forteneste, men gjekk på svimlande milliardtap. Berre Vik åleine tapte 120 millionar kroner. Innbyggjarane i kommunane som måtte betala ein del av prisen, gjennom velferdskutt.

Ut av hengjemyra

For to år sidan tok kommunane det fyrste av fleire steg ut av den økonomiske hengjemyra:

• I juni 2015 skreiv sju Terra-kommunar under ein forliksavtale med DnB. Kommunane måtte «berre» betala 650 millionar kroner, halvparten av det opphavlege kravet frå banken som hadde lånt dei pengar.

• I fjor fekk kommunane på nytt att nokre av dei tapte pengane då eitt av Terra Securities sine forsikringsselskap, ACE, måtte punga ut 90 millionar kroner til kommunane.
• I august blei det kjent at kommunane har saksøkt det andre forsikringsselskapet til Terra, AIG, og krev over 80 millionar kroner i erstatning. Rettssaka kjem opp for Oslo tingrett 16. januar.

Skuld og erstatningsansvar

Ein grunn til at konkursbuoppgjeret har teke ti år, er at Skjørshammer har venta på utfallet av dei mange rettssakene etter Terra-skandalen. Spesielt ACE-dommen i fjor har vore avgjerande, fordi dommen slo fast at Terra Securities hadde handla aktlaust og var erstatningspliktig, fortel bustyraren:

– Sidan dette blei løyst mellom kommunane og forsikringsselskapet til Terra i ei rettssak, kunne konkursbuet berre leggja dommen til grunn på dette punktet.

Det ACE-dommen ikkje slo fast var om kommunane også sjølv hadde ei viss skuld. Difor var eitt av stridsspørsmåla i sluttspurten om å Terra-kommunane måtte gå med på å redusera kravet sitt i konkursbuet, fordi også kommunane kunne seiast å ha ei viss skuld i situasjonen dei var komne i.

Sjølv om kommunane sa ja til eit 25-prosentskutt, har dei kome betre ut, seier Larsen.

– Denne løysinga gir kommunane ei høgare utbetaling enn om alle krava i buet hadde blitt godteke 100 prosent.

Konkursburet blir formelt gjort endeleg opp når bustyraren leverer inn sluttrapporten til Oslo byfogdembete, truleg i februar.