Mange får byggje i strandsona – praksisen får krass kritikk av Sivilombodsmannen

– Det er ein del manglar i forhold til sakshandsamingsreglar, og ikkje minst i forhold til dispensasjonsreglane i plan- og bygningslova som ikkje er vurdert tilfredsstillande. Det seier fungerande kontorsjef Marianne Kortner hos Sivilombodsmannen.

Moloar, kaier og flytebryggjer. Naust, sjøbuer, hytter og bustader. Berre i Sogn og Fjordane har Fylkesmannen dei siste fire åra behandla 1400 søknader om dispensasjon etter plan- og bygningslova.

– Trugar allmenne interesser

I eit stort fleirtal blir det gitt dispensasjon frå kommune- og arealplanar, ofte utan Fylkesmannen sitt samtykke. Dette gjeld bygging i både strandsone, på landbruksareal eller i natur- og friluftsområde.

Reglane for utbygging er strenge, men dispensasjonane er altså mange. Sivilombodsmannen er ikkje nådig i sin kritikk av Gulen sin utbreidde praksis med å gi dispensasjon.

Seniorrådgjevar Heidi Sandvik hos Fylkesmannen i Sogn og Fjordane meiner alt for mange kommunar gjer som kystkommunen. At kommunane stadig omgår regelverket trugar allmenne interesser, seier ho.

– Fleire små utbyggingar her og der, meir eller mindre tilfeldig, gir negative verknader for allmenne interesser som friluftsliv, landskap, og også for naturkvaliteten i strandsona.

• Les også: Nesten alle får byggje i strandsona
• Les også: Lokal styring uroar naturvernarar

– Ikkje tilfredsstillande

Sivilombodsmannen har på eige initiativ sett på kva Gulen kommune har gjort i slike saker. Dei har gått gjennom dispensasjonssøknader frå kommune- og arealplanen i tidsperioden 2009 til 2014.

I 73 av 81 saker har kommunen gitt dispensasjon. Berre halvparten av sakene vart sende til høyring hos Fylkesmannen. Fleire av desse vart igjen rådde ifrå av fylkesmannen, men i dei fleste tilfella gav kommunen likevel dispensasjon.

– Det vi har konkludert med er at dette ikkje er gjort tilfredsstillande, seier Marianne Kortner.

Sivilombodsmannen meiner Gulen ikkje verkar å ha fullt ut kjennskap til regelverket. Ein gjennomgåande svakheit er at inngrepa si plassering i terrenget sjeldan blir omtala.

– Vi meiner dei bør gjere ei grundigare vurdering av vilkåra i plan- og bygningslova når det gjeld dispensasjon. Dei bør også bør fokusere på å overhalde sakshandsamingsreglane i forvaltningslova, er den klare beskjeden frå Kortner.

• Les også: - Vi vil bestemme kvar folk får bu
• Les også: Har fått endeleg avslag - får ikkje byggje i strandsona

Lovar gjennomgang

Rådmann i Gulen, Reidun Halland, seier dei tek Sivilombodsmannen sine konklusjonar på alvor.

– I ein kommune som Gulen er det veldig mange dispensasjonssaker, vi har ei lang kystlinje. Utfordringane det blir peika på er ikkje ukjente for oss. Vi skal ta ein gjennomgang for å sjå kva vi kan gjere for å forbetre rutinane, seier ho.

Halland meiner at sjølv om dei er rause med å gi dispensasjon i første omgang, har kommunen høve til å hente seg inn att når sjølve byggjesøknaden kjem på bordet.