Hopp til innhold

Viesttarmeara válgabiire / Vesthavet valgkrets

Sametingsvalget 2017 er delt inn i syv valgkretser. Her får du en innføring i én av disse. Norsk tekst finner du nederst i denne artikkelen.

Vesthavet valgkrets / Viestarmera válgabiire

Vesthavet valgkrets / Viesttarmeara válgabiire

Foto: NRK

På norsk:

Dán válgabiirres leat 35 suohkana ja dat leat Divrrát, Siellat, Loabák, Rivtták, Skánit, Ivvárstádik, Hárstták, Bjarkøy, Giehtavuotna, Andøy, Ikšnášši, Bievák, Suorttát, Hadsel, Voagát, Vestvågøy, Flakstad, Moskenes, Værøy, Røst, Lodegat, Dielddanuorri, Evenášši, Áhkánjárga, Bállat, Divttasvuotna, Hápmir, Stáigu, Oarjelii-foalda, Bådåddjo, Fuosku, Sálát, Gildeskål, Báidár ja Meløy.

Válgabiirre áirraslohku vuolgá das man ollu olbmot ledje dieđihan iežaset jienastuslohkui geassemánu 30. beaivái dan jagi go maŋemus ledje suohkan- ja fylkkaválggat (2015:s). Viesttarmeara válgabiirres ledje dalle 1608 olbmo jienastuslogus. Dán logu vuođul Viesttarmeara válgabiire oažžu ovtta áirasa eanet ja jienasteaddjit besset dál válljet vihtta áirasa Sámediggái.

Válgalisttut

Viesttarmeara válgabiirres leat dáin válggain gávcci dohkkehuvvon bellodaga/listtu:

Nuorat ja boarrásat

Dat bellodat/listu mas leat gaskamearálaččat nuoramus evttohasat dán biirres lea Norgga Sámiid Riikkasearvi. Dáid evttohasaid gaskamearálaš ahki lea 35,1 jagi. Viesttarmeara nuoramus evttohas lea Marlin Markussen (Šiella) guhte lea riegádan 1999:s.

Dat bellodat/listu mas leat gaskamearálaččat nuoramus evttohasat dán biirres lea Norgga Sámiid Riikkasearvi. Dáid evttohasaid gaskamearálaš ahki lea 35,1 jagi. Viesttarmeara nuoramus evttohas lea Marlin Markussen (Šiella) guhte lea riegádan 1999:s.

Ovddeš válgabohtosat

2013-válggaide serve dán biirres guhtta bellodaga/listtu ja válgaboahtu leai ná:

Viesttarmearra 2013

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

BB/AP

198

21,4

1

GB/SP

45

4,9

NSR

460

49,8

2

OB/FRP

78

8,4

Olgeš/H

131

14,2

1

Eará/Andre

12

1,3

Oasálastin/Deltakelse

924

58,9

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2013

1569

Viesttarmeara válgabiirres válljejuvvojedje dát sámediggeáirrasin 2013-2017:

  1. áirras: Ann-Mari Thomassen, NSR (várrelahttu/vara: Nanna Agnethe Thomassen)
  2. áirras: Vibeke Larsen, BB/AP
  3. áirras: Viktor Inge Paulsen, NSR
  4. áirras: Lars Filip Paulsen, Olgeš/H

Go Ann-Mari Thomassen šattai ráđđelahttun maŋŋil válggaid, de várrelahttu Nanna Agnethe Thomassen álggii su sadjái sámediggeáirrasin.

2009-2013

Viesttarmeara válgabiirre jienasteaddjit besse dien áigodahkii válljet vihtta sámediggeáirasa.

2009-válggaide serve dát bellodagat/listtut ja ná leai válgaboahtu:

Viesttarmearra 2009

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

BB/AP

226

24,6

2

GB/SP

71

7,7

NSR

437

47,7

3

OB/FRP

68

7,4

Sjaddo

55

6,0

SVL

60

6,5

Oasálastin/Deltakelse

917

65,0

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2009

1410

Dát olbmot válljejuvvojedje sámediggeáirrasin 2009-2013:

  1. áirras: Ann-Mari Thomassen, NSR
  2. áirras: Vibeke Larsen, BB/AP (várrelahttu: Inga-Lill Sundset)
  3. áirras: Miriam Paulsen, NSR
  4. áirras: Åge Nordkild, NSR
  5. áirras: Geir Johnsen, BB/AP

Go Vibeke Larsen šattai ráđđelahttun maŋŋil válggaid, de várrelahttu Inga-Lill Sundset álggii su sadjái sámediggeáirrasin.

«––––––––––––––––––––––––––––––»

Vesthavet valgkrets

Følgende 35 kommuner hører til denne valgkretsen: Dyrøy, Salangen, Lavangen, Gratangen, Skånland, Ibestad, Harstad, Bjarkøy, Kvæfjord, Andøy, Øksnes, Bø, Sortland, Hadsel, Vågan, Vestvågøy, Flakstad, Moskenes, Værøy, Røst, Lødingen, Tjeldsund, Evenes, Narvik, Ballangen, Tysfjord, Hamarøy, Steigen, Sørfold, Bodø, Fauske, Saltdal, Gildeskål, Beiarn og Meløy.

Hvor mange representanter som velges fra hver valgkrets er avhengig av antall innmeldte i Sametingets valgmanntall pr. 30. juni i det år det sist ble avholdt kommune- og fylkestingsvalg (2015). Vesthavet valgkrets hadde på det tidspunktet 1608 manntallsførte og får dermed velge fem representanter. Dette er én representant mer enn ved valget i 2013.

Valglister

I Vesthavet valgkrets stiller åtte partier/lister til valg:

Unge og eldre

Det er Norske Samers Riksforbund som i denne valgkretsen har lavest gjennomsnittsalder blant sin kandidater. Gjennomsnittalderen for NSR-kandidatene er 35,1 år. Den yngste kandidaten i Vesthavet valgkrets er Marlin Markussen (Šiella) som er født i 1999.

Fremskrittspartiet har høyest gjennomsnittsalder blant sine kandidater. Her er gjennomsnittsalderen 52,0 år. Den eldste listekandidaten i Vesthavet valgkrets er Rudolf Paulsen (SP) som er født i 1939.

Tidligere valgresultater

Ved valget i 2013 stilte seks partier/lister til valg i denne valgkretsen og valgresultatet ble slik:

Viesttarmearra 2013

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

BB/AP

198

21,4

1

GB/SP

45

4,9

NSR

460

49,8

2

OB/FRP

78

8,4

Olgeš/H

131

14,2

1

Eará/Andre

12

1,3

Oasálastin/Deltakelse

924

58,9

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2013

1569

Fra Vesthavet valgkrets ble følgende valgt inn som sametingsrepresentanter 2013-2017:

  1. representant: Ann-Mari Thomassen, NSR (várrelahttu/vara: Nanna Agnethe Thomassen)
  2. representant: Vibeke Larsen, BB/AP
  3. representant: Viktor Inge Paulsen, NSR
  4. representant: Lars Filip Paulsen, Olgeš/H

Da Ann-Mari Thomassen ble rådsmedlem etter valget, ble vararepresentant Nanna Agnethe Thomassen fast møtende sametingsrepresentant.

2009-2013

Velgerne i Vesthavet valgkrets kunne for denne perioden velge inn fem sametingsrepresentanter.

Ved valget i 2009 stilte følgende partier/lister til valg og valgresultatet ble slik:

Viesttarmearra 2009

Bellodat/Parti

Jienat Stemmer

%

Galle áirasa Ant repr

BB/AP

226

24,6

2

GB/SP

71

7,7

NSR

437

47,7

3

OB/FRP

68

7,4

Sjaddo

55

6,0

SVL

60

6,5

Oasálastin/Deltakelse

917

65,0

Jienastuslogus/Valgmantallet 30.06.2009

1410

Følgende personer ble valgt inn på Sametinget 2009-2013:

  1. representant: Ann-Mari Thomassen, NSR
  2. representant: Vibeke Larsen, BB/AP (várrelahttu: Inga-Lill Sundset)
  3. representant: Miriam Paulsen, NSR
  4. representant: Åge Nordkild, NSR
  5. representant: Geir Johnsen, BB/AP

Da Vibeke Larsen ble rådsmedlem etter valget, ble vararepresentant Inga-Lill Sundset fast møtende sametingsrepresentant.

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK