Eatneolmmoš Ann Majbritt Eriksen (39) massii stobu buollimii Guovdageainnus mannan giđa.
Eriksen muitala ahte lea olu jurddašan buollin dáhpáhusa birra ja sus leat olu dovddut čatnon dasa.
– Lea leamaš váibadahtti jurddašit movt mun dál galggan viidásit.
Dattetge ii ohcalan son veahki fágaolbmuin, muhto baicce guvlláris.
Sivvan manne son válljii ohcat veahki guvlláris, lei go de ii dárbbaš hállat nu olu dan buollinija birra, muitala son.
Muhto baicce oažžut dorvvu ja veahki movt dál eallit ovddasguvlui, ja movt láhččit dilálašvuođa buoremus-láhkái alcces ja su golbma mánáide.
– Mun háliidin guvllárin hállat, dušše dan dihte go guvlláris lea earálágan oaidnu, movt olmmoš galgá jurddašit.
Son muitala ahte son lea váldán oktavuođa guvllárin juohke háve go lossa jurdagat leat boahtán.
Ođđa álgu
Eriksen muitala ahte lei okta guvllár gii sutnje logai ahte dát dáhpáhus lei buorre vásáhus sutnje go dál son beassá viidásit. Dát dáhpáhus lea sutnje ođđa álgu.
– Go mun čužžon olgun ja gehččen albmái, de fuobmájin ahte beaivváš iđii balvvaid duohken, dat báittii ja liggii mu, de mun njuorrasin.
Maŋŋel buollima dovdá son giitevašvuođa go beassá vásihit dábálaš árgabeaivválaš áššiid.
– Olmmoš álgá oaidnit árvvu dakkár smávva áššiin.
– Dat lea dego vásihit eallima fas ođđasit, lohká Eriksen.
Soaitá lea váttis hállat áššiid birra
Anette Somby, klinihkalaš mánáidsuodjaluspedagoga SÁNAGas muitala ahte oallugat váldet oktavuođa singuin go vásihit buollima, muhto maiddái eará vásáhusaid geažil mat sáhttet dagahan traumaid.
Dá lea fáddá man birra soaitá leat váttis hállat, go sámi servodat lea huksejuvvon dainna lágiin ahte ii galgga buot fáttáid birra hállat nu rahpasit, lohká Somby.
– Mun jáhkán ahte min fágasuorggi, skuvlamedisiidna oahppu, ii ovttasbargga doarvái bures árbevirolašmáhtuin ja kulturipmárdusain.
Son jáhkká maiddái ahte olbmot dihtet dan, ja sii dárbbašit veahá iskkadit, lea go dá dakkár olmmoš gii ádde man birra son hállá.
Ohcat veahkki
Somby lohká ahte lea lunddolaš ohcat veahki doppe gos veahkki lea fidnemis.
– Lea oahpes ášši SÁNAGai ahte olbmot ohcet veahki guvlláris.
Somby ádde manne Eriksen lea ohcan guvlláris veahki, ja lea ságastallan pasieanttaiguin dán fáttá birra.
– Váhnemat muitalit dávjá ahte stuorámus erohus lea vuosttažettiin dat áigi. Dat ádjána guhká ovdal go sii besset min lusa.
Ja lohká ahte sii fágaolbmot, soitet geavahit eanet áiggi guorahallanbargui ovdal go fállet lagasvuođa, maid oallugat čilgejit ahte ožžot guvlláris.
– Dá lea dehálaš fádda maid galggašii eambbo digaštallat, go mis lea váilevašvuođat diekko.
Geahča TV ášši:
- Loga maiddái: – Helbredere tar ikke betaling
- Loga maiddái: Stopper blod foran kamera