Háliideaba joksat máilmmi iežaska drona-njurggoniin

– Dronat geavahuvvojit miehtá máilmmi. Nu ahte ii leat mihkkege mii bisseha olahit miehtá máilmmi. Dat lea dušše man olu ieš nákce, dadjá Tor Erik Somby

Golbma jagi dás ovdal son heittii fásta barggus Romssas ja fárrii ruovttubáikái. Ovttas nuppiin guovdageaidnulaččain Tim Valion álggahii fitnodaga Tundra Drone.

– Tim dat lea munno Petter Smart, dat dat lea gii hutká, dadjá Somby.

Boazodoallit jerre veahki

Fitnodatjurdda álggii go boazodoallit válde oktavuođa Valion, gii lea inšenevra. Sii bivde sus veahki hutkat sirena, dahje njurggona, dronii, vai dainna sáhtáše vuojehit ealu.

Son osttii de 3D printara ja ráhkadii sirenaid ja vuvddii buot.

• Geahča go Tor Erik čájeha drona (ášši joatká vuolabeal video):

De bođii jurdda ahte sáhtášii vel eará liigerusttegiid ráhkadit dronaide. Son válddii de oktavuođa Tor Erikain, geas lea márkanfievrredanoahppu.

Nie de álggii sudno ovttasbargu. Lassin sirenaide, leaba maid hutkan čuovgga dronaide.

– Dál letne bargame pilohtakundariiguin, dat lea hui duhtavaččat daiguin čuovggaiguin, dat lea hui speanta. Dál galggašii dan stuora márkanii álgit vuolgit, dadjá Somby.

• Loga maid: Tor Erik ja Tim fitnodat máidnojuvvo stuorradiggedieđáhusas

Viiddideaba doaimma

Sudno áigumuš lea joksat buktagiiguin máilbmái, ja leaba jo viiddideame doaimma. Muhtin mánuid geahčen bohtet vel guokte inšenevrra bargui Guovdageidnui.

– Mus lea leamaš miella álo álggahit fitnodaga, ja lea leamaš fitnodat, muhto ii leat leamaš dakkár mainna sáhttá nu stuorrát jurddašit. Muhto dá lea dakkár mas lea stuora potensiála, dadjá Valio.

- Mot duostabeahtte satset?

– Moai letne gávdnan juoidá maid moai goappašagat liikojetne bargat, moai letne dego «dreamteama», sihke teknologiija oahppu Timas ja mus gis dat márkanfievrredeapmi. Besse de bargat maid moai goappašagat ieža liikojetne, dat dat lea hui speanta, dadjá Somby.

Jáhkku fitnodahkii

Soai leaba ožžon ovdánahttin doarjaga Guovdageainnu suohkana nuppástuhttinprográmmas Ovddos:s.

Jođiheaddji Ann Catharina Lango lohká ahte sii háliidit doarjut dakkár finodagaid mat dustet ja arvet olggobeallái Norgga rájiid geahččat.

– Tundra Drones lea alla višuvnnat, dat doaimmaha Sámis muhto seammás vuovdá buktagiid máilbmái. Ja go geavahit kreativitehta ja innovatiiva jurddašeami, sáhttá lohkat ahte ii oba dieđege makkár vejolašvuođat sis leat, dadjá Lango.

Ealáhuskonferánsa

Dán vahkku lea Ovddos lágidan gaskariikkalaš ealáhuskonferánssa Guovdageainnus.

Konferánsa galgá ge leat veahkkin sámi fitnodagaide duosttat stuorrut ja duosttat vuolgit olggobeallai Sámi – vai ruhta boahtá fas ruovttoluotta Sápmái ávkin servodahkii.

– Ulbmiliin lea ahte sámi fitnodagat ja ealáhusat galget beassat deaivvadit, oahpásnuvvat riikkarájiid badjel, hukset ođđa ovttasbargguid ja oažžut ođđa movtta ja inspirašuvnna ovdánahttit fitnodaga, dadjá Lango.

Ná sáhtát don lihkostuvvat

Konferánssas leat logaldallit nugo TV-profiila Lars Monsen, dovddus mentálahárjeheaddji Erik Bertrand Larsen, ja reMarkable gründar Magnus Wanberg, gii lea álggahan ja jođiha miilajárdafitnodaga.

Tor Erik Somby beasaige Wanbergain ságastallat lávddi alde konferánssas. Sus ledje čielga rávvagat sidjiide geat áigot lihkostuvvat fitnodatjurdagiiguin:

Ane váimmu

Álggat fitnodaga rievttes sivaid geažil, muđui šaddá váttis ja boađat vuollánit. Dus ferte leat váimmus dáhttu, iige dušše oaivvis.

Ovttasbargga earáiguin

Oaččo mielde olbmuid geat leat earáláganat go don ieš ja geat máhttet eará diŋggaid go don. Hukset fitnodaga lea teamabargu, dan ii nagot akto.

Kunddar lea deháleamos

Bija kundara ja su dárbbuid vuođđun, it ge iežat ja iežat buktaga. Kunddar berošta dušše alddis ja iežas dárbbuin, dat ii beroš dus ja du fitnodagas.

Makkár hástalusaid sáhtát don čoavdit sin ovddas? Dat lea dat buoremus geaidnu álggahit juoidá.

Eanaš fitnodagat eai lihkostuva go sis lea čoavddus, muhto eai dieđe leago kundariin dárbu dan čovdosii, dadjá Wanberg.

• Loga maid: Ruošša stuorámus eamiálbmotsearvi doarju Ukraina-soađi
• Loga maid: Duopmárat ohppet sápmelaččaid birra: – Sámi perspektiiva sáhttá orrut ártet