Hopp til innhold

Tråante 2017: – Dán vahku mii leat leamaš dego stuorra sámi bearaš

Golmma jagi áigi son vuosttaš geardde duosttai coggat gávtti. Dán vahku sus leat leamaš stuorra vásáhusat Tråantes ovttas eará sápmelaččaiguin.

Ulrika Louisa Snowdon

Ulrika Louisa Snowdon lea hirbmat duhtavaš Tråante 2017 doaluiguin. – Mus leat olu buorit muittut dan vahkus go dáppe lean leamaš, lohká son.

Foto: Dan Robert Larsen / NRK

Go mii deaivvadat Ulrika Louisa Snowdoniin Scandic Lerkendal hoteallas sámekonferánssa oktavuođas, de sus šaddá váimmolaš deaivvadeapmi sámediggepresideanttain Vibeke Larseniin.

Larsen dat leige gii oaččui Ulrika Louisa searvat sámepolitihkkii ja dán jagi sámediggeválggaide lei gávvalváhkilaš nuorranieida viđádin Bargiidbellodaga sámediggeválgalisttas Viesttarmeara válgaguovllus.

Sametingspresident Vibeke Larsen i kofte i møtesal

Ulrika Louisa Snowdon lea giitevaš go sámediggepresideanta Vibeke Larsen su oččodišgođii mielde sámepolitihkkii.

Foto: Dan Robert Larsen / NRK

Dasto šadde stuimmit Sáme-Bargiidbellodagas. Vibeke Larsen geassádii listaevttohassan ja guđii bellodaga. Snowdon beasai de njealját sadjái.

– Mu mielas lea vahát go manai nie. Vibeke oainnat lea hirbmat čeahpes politihkkár, oaivvilda Snowdon.

– Vuosttaš geardde rámiduvvon go mus lea gákti

Sámediggepresideanta buorresta Ulrika Louisa Snowdona váimmolaččat.

– Dát han lea «mu» nieida, čilge Larsen.

Ii leat dušše Norgga sámediggepresideanta gii lea váldán birra čeabáha ja buorrestan nuorra politihkkára dáppe Troandimis.

20-jahkásaš duosttai easkka golmma jagi áigi almmolaččat hállat, ahte lea sápmelaš ja dát vahku lea sutnje áibbas erenoamáš buorre.

– Vuosttaš geardde lean rámiduvvon go mus lea gákti badjelis. Amas olbmot leat buorrestan mu, čirron ja lohkan sii leat váivvis dáža álbmoga bealis sámiid badjelgeahččamis, muitala Snowdon.

Ulrika lea ieš politihkalaš aktiivvalaš, muhto sutnje leat kulturdáhpáhusat eanemusat báhcán muitui dán vahku ávvodoaluin.

– Rahpan ja oktavuohta riikkarájáid rastá lei erenoamáš. Buot gávttehasat dearvvahedje nuppiideaset ja buohkat ledje dego oahppásat dán vahku.

Duhtavaš

Tråante 2017 prošeaktajođiheaddji lea duhtavaš go olbmuin leat buorit vásáhusat, ja son navdá muhtin muittuid bistit guhkás boahtte čuođi jahkái.

– Dán navddán olbmuid muitit «agibeaivve». Dát lea albma menestus, duođaid stuorra menestus, lohká prošeaktajođiheaddji Ida Marie Bransfjell.

Ida Marie Bransfjell

Prošeaktajođiheaddji Ida Marie Bransfjell lea duhtavaš go olbmot leat duhtavaččat.

Foto: Monica Falao Pettersen / NRK

Nuorranieida lea Finnmárkku Bargiidbellodatnuoraid nubbijođiheaddji ja son lei mielde jaskes miellačájáhusas DnB kantuvrras Troandimis. Dás sámenuorat čájehedje vuosteháguset go báŋku ruđalaččat doarju stuorra oljobohccehuksema Davve-Dakotas USAs.

– Ii leat dárbu álu ráhkadit rieja ja bilidit. Duollet dálle lea doarvái čohkkát jaska, iige dadjat maidige. Liikká sáhttá joksat buori politihkalaš bohtosiid, lohká Ulrika Louisa Snowdon.

Korte nyheter

  • Ollugat háliidit bargagoahttit bieggafámuin Finnmárkkus- elfápmoneahtta gáržžida doaimmaid

    Norgga čázádat- ja energiijadirektoráhtta, NVE lea ožžon dieđu 21 ođđa bieggafápmoprošeavttas, muhto elfápmooktavuohta Finnmárkkus lea beare unni ja nu ii sáhte NVE dohkkehit buot prošeavttaid.

    Ovdal geassemánu galgga NVE geargan geahččat prošeaktaárvalusaid, de mearridit makkár prošeavttaiguin galget viidásabbot bargat.

    Norgga čázádat- ja energiijadirektoráhtta háliida prošeavttaid maid báikkálaččat dohkkehit ja nu unnán riidu badjeealáhusain go vejolaš.

    – Jos gielddat eai dohkket ja dáhtu prošeavttaid de eat bargagoađe konsešuvnnaiguin, lohká NVE ossodatdirektevra Inga Katrine Johansen Norberg.

    NVE maid gáibida dokumentašuvnna sis geat ohcet bieggafápmoprošeavttain álgit, ahte bádjeealáhusain leat gulahallan dahje váldán mielde ságastallamii doaimmaid hárrái.

    – Dát lea diehttu sidjiide geain lea dáhttu bieggafápmoprošeavttain álggahit ahte badjeealáhusain gulahallet jo álggu rájes, čilge Norberg, nu lea ge sis dáhttu gávnnahit makkár prošeavttain lea unnimusat váikkuhusat earáide ja varra nu gávdnat daid buoremus prošeavttaid maid.

    Almmuhan prošeavttaid

    Duorastaga de almmuha NVE makkár prošeavttat sidjiide lea almmuhuvvon, go dát lea oassi plánas čuovvulit ráđđehusa áigumuš Finnmárkkus nannet elfápmo- ja industriijaovdánahttima.

    Ovdal cuoŋománu 22. beaivve galge vejolaš huksejeaddjit dieđihan sin prošeavttaid. Nu leat 21 ođđa dieđáhusa bieggafápmohuksemiid birra boahtá, okta diehtu čáhcefámu viiddideames Álttás ja dasa lassin njeallja bieggafápmoášši maid jo leat gieđahallamin. Nu leat oktiibuot 26 ášši maid NVE galgga geahččat.

    Oktiibuot de lea dáid prošeavttain dárbu olu elrávdnjái, árvvoštallet 10.800 megawatt dahje 10,8 TW geavahit dáid prošeavttain

    – Jos galgga veaháš čilget man olu dát lea de sáhttá álkit čilget ahte olles Finnmárkkus lea dál bidjon elrávdnji 244 megawatt ovddas, čilge NVE koordináhtor Anette Sandvand-Dahlene.

    Badjeealáhusas ballet olu barggu šaddat visot dáid ođđa bieggafápmoohcamiin. Badjealmmái Magne Ballovara lohká muhtin orohagain šaddat olu bargu go leat olu ohcamat seamma guovlluide.

    Vindkraftanlegg ved Kjøllefjord i Lebesby kommune
    Foto: Allan Klo / NRK
  • Kartverket snur – Oslove godkjent som Oslos samiske navn

    Etter et par måneder med forvirring om hvorvidt hovedstadens samiske navn var lovlig eller ikke, har Kartverket kommet til at Oslove godkjennes for offentlig bruk.

    – Det var en misforståelse fra vår side, og det beklager vi, sier Kartverkets seksjonssjef for stedsnavn, Helge Dønvold.

    Like før jul vedtok bystyret at det samiske stedsnavnet på Oslo skal være Oslove.

    I januar fikk kommunen seg en overraskelse når Kartverket ga beskjed om at navnet ikke var godkjent for offentlig bruk. Etter samtaler med samisk stedsnavntjeneste, kom de til at kommunen har fulgt regelverket.

    Oslo vil nå vise fram byens samiske navn.

    – Jeg er veldig glad for at vi fikk det til, og at vi fikk formelt godkjent samisk navn på Oslo. Oslo er hovedstad for alle, også for samer som bor her og ellers i Norge, sier byrådsleder Eirik Lae Solberg.

    På kommunens nettsider vil byens logo vises med det samiske navnet. I tillegg til skilting, vurderes det fortløpende hvordan navnet ellers skal synliggjøres.

    At Oslo skal få et samisk navn er en sak som har blitt jobbet med i mange år.

    Oslove er det sørsamiske ordet for Oslo. Ordet uttales på samme måte som det skrives, med ordlyd som «juletre».

    Samisk navn på Oslo. Skiltet er på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Terje Haugnes / NRK
  • Vaššifalleheapmi sámi čájáhusa vuostta

    Mannan vahkkoloahpa vihahuvvui sámi čájáhus ”Colors of Colonialism” Stockholmmas. Juo beaivvi maŋŋá leai soames sárggodan vašálaš áitagiid čájáhusplakáhtaide, čállá SVT Sápmi.

    – Lei balddehahtti ja hui unohas, dadjá Emma Göransson, dáiddalaš jođiheaddji Aerpies.

    Earret iežá leai saomes málen oaiveskálžžu ja čállán ”Brigand” alit-fiskes teavsttain. ”Brigand”-sátni mearkkaša sullii bandihtajoavku ja lea rasisttalaš sátni.

    Dáhpáhus lea almmuhuvvon politiijaide.