Hopp til innhold

Dá leat Fovsen-akšunisttat

Nuorat luoitiledje buot mii sis lei gieđaid gaskkas Fovsen-ášši dihte. Ná sii jurddašit maŋŋel akšuvnna.

Les på norsk her.

1jjRAJjtu1Y

AKŠUVDNA: 500 beaivvi maŋŋel go Alimusriekti celkkii duomu, guovvamánu 23. beaivvi, okkuperejedje NSR Nuorat ja Luonddu ja Nuorat Oljo-ja energiijadepartemeantta.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Maiddái muhtun eará akšunisttat ledje mielde álggaheamen Fovsen-akšuvnna ja sii ledje Aslak Heika Hætta Bjørn, Aleksander Rosenweil Snarheim, Kátjá Rávdná Broch Einebakken, Lars-Bjørnar Nøsten Knutsen, Márjá Karlsen ja Petra Laiti.

Oahpásmuva singuin geat guddojuvvojedje olggos OED:s dás:

Aktivister samlet inne hos OED 23. febr 2023

– Mun livččen sávvan ahte mii eat livčče dárbbahan dan, muhto mii fertet dan dahkat vai mii sáhttit ain eallit sierra álbmogin.

Mikael Hætta og Therese Olsen på gulvet inne på OED.

– Dál dat geavvá Fovsen-Njaarkes, ja dat ii mearkkaš ahte ii sáhte geavvat doppe gosa mun gulan. Dan dihte go dat lea Sámi ášši, lea sáhka min álbmogis ja eatnamiin.

Aksjonister fra Natur og ungdom og Norske Samers Riksforbund Nuorat blokkerer inngangene til Olje og energidepartementet mandag morgen. Bakgrunn for aksjonen er at  vindturbinene på Fosen som Høyesterett har sagt at er ulovlige ikke er revet.Foto Ole BergRusten  NTB

– Lea hui dehálaš čájehit stáhtii ahte mii leat ain dás ja mii eat boađe vuollánit nu álkit, dadjá Mikael.

Loga eará akšunistta birra.

Son dovdá ahte ferte ovttatláhkai dáistalit, ahte leat nu ollu iešguđetlágan rahčamat miehtá Sámi.

– Mun jáhkán Fovsen-duopmu lea dušše álgu. Mun jáhkán boahtteáiggis ain geahččalit rievidit min eatnamiid. Ja mii oaidnit ahte eambbosat fertejit ain dáistalit sisabahkkejeaddjiid vuostá.

følelser

– Muhtin beivviid lea hui lossat ja muhtin beivviid mun gal jurddašan dan ahte gal ná ii sáhte eallit. Muhto dá dat leage dat eallin.

Demonstranter fosen

– Das ii dego beasa eretge, ja danin leage nu dehálaš dat ahte mii ovttas rahčat ja ovttastallat. Deaivvadit sámefeasttain ja oktavuođaid čatnat, dadjá Elle Rávdná.

Loga eará akšunistta birra.

Slitne Fosen-aksjonister ved OED.

– Mii eat jáhkkán ahte dat galggai bistit nu guhká go dagai. Nu ahte juohke háve go mii oaččuimet doarjaga, dat duođai veahkehii, go dat šattai losit ja losit.

Støtteaksjon for Fosen elle Risten

Go son jurddaša ášši birra, de dat boktá sus olu dovdduid. Son dáistala maid seamma hástalusaiguin go su máttarmáttaráhkku Elsa Laula Renberga ge dagai.

Fosenaksjonister på gulvet ved OED.

– Mii sápmelaččat fertet čoahkkanit ja ovttas bissehit dáid vearrivuođaid, dadjá Elle Risten.

Loga eará akšunistta birra.

Fosen aksjonister på gulvet inne på OED.

– Ii mannan guhká ovdalgo dovdagohten ahte olles eallin lei čadnon dán áššái ja dán akšuvdnii.

– Go ledjen Oslos, de orui dego mis lei hui buorre oktavuohta. Muhto dan maŋŋá lean dovdan ahte livčče dego muhtin fámut mat vigget min háddjet.

Mikael Hætta og Therese Olsen på gulvet inne på OED.

– Munnje lea hui ártet go eat leat šat joavkun nugo Oslos leimmet. Lea losit dál go okto ferten birget dainna rahčamiin, dadjá Therese.

Loga eará akšunistta birra.

Ida Helene Benonisen

Sutnje lea hirbmat dehálaš čuollat sámi vuoigatvuođaid beale go ieš lea massán sámi giela ja kultuvrra dáruiduhttima geažil.

– Dát ášši lea dehálaš Fovsen-sápmelaččaide, boazodollui, demokratiijai ja min olmmošvuoigatvuođaide. Moai letne oappáin dáruiduvvan ja sávan ahte earát eai dárbbat dan vásihit.

Ida Helene Benonisen

Akšuvnnaid áigge gárvánii su vuosttaš gákti. Son manai OED:i gávtti haga ja guddojuvvui olggos gákti badjelis.

– Dat lea nu máilmmi čáppat. Lei vahát go dakkaviđe šadden jorgut coggat dan, muitala Ida Helene.

Loga eará akšunistta birra.

Olii lea Fovsen-ášši vuohki mo čájehit giitevašvuođa.

IMG_1833

Vaikko ieš ii leat sápmelaš, de lea sámi biras sutnje oahpis leamaš mánnávuođa rájes jo. Juohke geasi johte Gárasavvona boazosámit sin guvlui Dieváidvuovdái.

Fosen aksjonister på gulvet inne på OED.

Ášši lea sutnje dehálaš go bealli su sogas gullá Fovsen-guvlui, Åfjordenii. Dáinna lágiin son háliida čájehit solidaritehta.

– Dál lea ollesolbmuid vuorru čoavdit dán ášši, oaivvilda Ole.

Loga eará akšunistta birra.

JonAnta Eira Åhren politiijabiillas.

Dát govva, mas oaidnit Jon Anta rihkkumin vuosttaš geardde lága, juhkkojuvvui miehtá máilmmi, maiddái Japanas.

– Lea veahá ártet jurddašit ahte dat govva galggai šaddat nu stuoris, dadjá nuorra boazodoallooahpahalli.

Jon Anta Eira Åhrn

Muhto ášši lea dan meare dehálaš sutnje.

Jon Anta EiraÅhrn

– Sáhtán jurddašit dat lea oba lossat juohke beaivve oaidnit daid bieggaturbiinnaid ja diehtit ahte leat vuoitán Alimusrievttis, muhto goitge dat ii veahket. Ferte buorre psyhka nagodit dan, lohká Jon Anta.

Loga eará akšunistta birra.

Ansvarlig for sikkerhet og HMS får dele ut kaffe til aksjonistene ved OED.

Sis lei nohkamin biebmu ja son dieđihii de mielakšunisttaide ahte fertejedje seastit sihke návccaid ja biepmu.

– Dien dieđu geažil lea mus leamaš heajos oamedovdu. Go mus han lei sihkarvuođa ovddasvástádus.

Bearjadaga dii. 11.40 ja 12.40 gaskka rabai departemeanta uvssa vai ožžo borramuša ja juhkamuša.

Denne båtdoen ble brukt av Fosenaksjonistene 23.februar inne på OED mellom 08.30 og 16.00. Nå står den på Natur og Ungdoms hovedkontor i Oslo.

Dán hivssegis lei stuorra mearkkašupmi sin akšuvdnii.

– Mun árvidin ahte eat beasa atnit departemeantta hivssegiid ja danne osten fanashivssega maid mii válddiimet mielde. Ja hivssega mii gal šattaimet geavahit dien duorastatbeaivvi 08.30-15.00.

– Fanashivsset han dagahii dan ahte ahte departemeanta datte loahpaloahpas suovai min geavahit iežaset hivssegiid ja nu maid fidniimet čázi. Eat lean sáhttit nu máŋga beaivvi orrut departemeanttas čázi haga, muitala Mari.

Departemeanttaid sihkkarvuođabálvalus (DSS) vástida ahte sii rahpe hivssegiid maŋŋelgo akšunisttat geavahišgohte fanashivssega, vaikko ledje ožžon dieđu ahte eai galgan daid atnit. Dan vástida DSS:a preassaovddasvástideaddji Espen Evensen NRK:i.

Loga eará akšunistta birra.

Fosenaksjonistene vever inne på OED.

Gina mielas lea dehálaš ahte biraslihkadus ja álgoálbmogat dáistalit fárrolaga.

– Leat sisabahkkemat miehtá riikka, earenoamážit Sámis. Eat mii leat vuoitán Fovsen-ášši, eatge daid eará huksenáššiid ge mat áitet rašes luonddu ja olmmošvuoigatvuođaid.

Son čilge ahte Luonddu ja Nuorat doibme doarjjaapparáhtan akšuvnnas. Sin bargu lei maiddái láhčit dili vai lei nu oadjebas go vejolaš.

– Mun lean guktii jo arresterejuvvon ovdal. Dien dáfus ledjen veahá ráhkkanan dasa, muhto dieđán ahte sámi aktivisttat vásihit dan losibun ja eará láhkai. Sidjiide šaddá ášši nu persovnnalaš, go lea sáhka sin eallimis, lohká Gina.

Loga eará akšunistta birra.

Demo OED

Son guđii juridihkkaoahpu Romssas máŋgga vahkkui akšuneren dihte ja šattai okta akšuvnnaid njunnošiin.

Aasland snakker med aksjonistene Ella Marie Hætta Isaksen 500 dager

– Diet lobihis huksen Fovsen Njaarkes lea čielga olmmošvuoigatvuođarihkkun, mii dáhpáhuvvá aiddo fal dál. Bieggaturbiinnat eai livčče goassege galgan dohko ceggejuvvot.

Jonas Gahr Støre og Elle Márgget Nystad

Akšuvnna áiggi ságastii son earret eará oljo- ja energiijaministariin ja stáhtaministariin.

Elle Rávdná Nkkljrvi Elle Nystad ja Beaska Niillas Sámedikki dievasčoahkkimis.

– Mun lean oalle rámis go mis lei nu nana oktavuohta. Mii čájeheimmet ahte ovttas mii nagodat vaikko maid.

Loga eará akšunistta birra.

Aksjonerte ved Olje og energidepartementet

Rasmus atná iežas aktivistan ja searvvai 13-jahkásažžan jo nuoraidpolitihkkii.

– Ieš in leat sápmelaš, dát akšuvnna lea munnje olmmošvuoigatvuođaid bealušteapmi.

– Muhto lea maid hui buorre oaidnit ahte dál leat eará servodatjoavkkut morihan ja dorjot min akšuvnna, muitala Rasmus.

Loga eará akšunistta birra.

Elise muitá earenoamážit bures dan go sii besse eret giddagasas ja bijadedje Grønland politiijastašuvnnas Luonddu ja Nuoraid kantuvrra guvlui, njealji áiggi ihkku.

Doppe sii borre moadde láibevajahasa, gárvodedje ja ráhkkanišgohte stuorát akšuvdnii Oljo- ja energiijadepartemeantta olggobeallái vuossárgga iđđesárrat.

Loga eará akšunistta birra.

Ella Marie Hætta Isaksen gråter når lillesøster blir bært bort

– Lean hárjehallan dasa máŋga jagi jo, muhto in leat goassege vásihan ahte politiijat mu bissehit dahje guddet mu eret. Dát dáidá šaddat vuosttaš geardi, dajai NRK:i duorastaga guovvamánu 23. beaivvi.

Ellos eatnu  La elva leve

«Ellos Eatnu» filbma ilmmai moadde vahku ovdal Fovsen-akšuvnna.

Filmmas son neavttaša váldorolla Estera, gii vuostálasttii Álttá-Guovdageainnu eanu dulvadeami.

Ella Marie Hætta Isaksen

Fáhkka son rohttejuvvui duohtamáilbmái ja lei guovddážis olmmošvuoigatvuođaid dáistaleamis Oslos.

Gozuid Alde njuolgga TIFFs

Son sávai moadde vahku ovdal akšuvnna ahte maiddái dál nagodit čohkket dáistalansearaid nugo Álttá-áššis dahke. Dat bođii ovdan NRK podkásttas «Gozuid Alde», TIFF-festiválas Romssas.

Ella Marie utenfor slottet

8-beaivásaš akšuvdna loahpahuvvui šloahta olggobealde, ja olbmot ledje boahtán miehtá Norgga ja Sámi doarjut akšuvnna.

Ella Marie Hætta Isaksen

Go sus jerro áigotgo fas akšuneret, de dasa son vástida ná:

– Dás sáhttá geavvat vaikko mii ja dat dat gal áinnas soaitá ahte mii fertet fas akšuneret, dadjá Ella Marie.

Mana fas álgui.

NRK lea ožžon lobi almmuhit govaid maid Rasmus Madsen Berg lea govven.

Sii ledje eambbosat geat álggahedje Fovsen-akšuvnna. NRK lea válljen muitalit sin birra geat guddojuvvojedje olggos Oljo- ja energiijadepartemeanttas.

Čorgatvuođa dihtii dieđiha NRK ahte Ella Marie Hætta Isaksenis lea oktavuohta NRK go son oassálastá podkásttas «Gozuid Alde» ja Ida Helen Benonisen lea leamaš NRK bargi ovdal. Soai eaba leat leamaš mielde doaimmahuslaš árvvoštallamiin.

Korte nyheter

  • Alisa sáhttá ráŋggáštuvvot dan dáidaga ovddas maid čájeha Norggas

    Alisa Gorshenina (29) lea ruoššalaš dáiddár. Su dáidda lea oaidnin láhkai Hamsunguovddážis Hábmeris. Gorshenina lea kritihkalaš ruošša stivremii ja maid Ukraina soahtedillái, ja dat lea dahkan ahte son lea massán vejolašvuođa dáidagis čájehit ruovtturiikkas. Son lea jo sáhkohallan iežas oaiviliid dihtii Ruoššas.

    Su dáidda lea oassin Hamsunguovddáža ođđa čájáhusas, «Den kontroversielle Hamsun».

    Ollu dáiddárat leat báhtaran Ruoššas eret, muhto Gorshenina ii leat jurddašan guođđit ruovtturiikkas.

    – Lea dehálaš ahte olbmot, dákkáratgo mun, bissut Ruoššas, dadjá dáiddár NRK:i Teams-jearahallama bokte.

  • 3,7 millioner til fem filmproduksjoner

    Loga sámegillii.

    Internasjonalt Samisk Filminstitutt (ISF) har bevilget 3,7 millioner norske kroner i årets første bevilgningsrunde. To kortfilmer, en tv-serie og to langfilmer får bevilgning.

    Det skriver ISFI i en pressemelding (ekstern lenke).

    – Det er så gledelig at så mange samiske filmproduksjoner er i gang nå, sier direktør i ISFI, Anne Lajla Utsi.

  • 3,7 miljovnna viđa filbmii

    Les på norsk.

    Internašunála Sámi Filbmainstituhtas (ISFI) lea juolludan 3,7 miljovnna norgga ruvnnu dán jagi vuosttaš juolludanvuorus. Guokte oanehis filmma, okta tv-ráidu ja guokte guhkes filmma ožžot dán vuoro buvttadandoarjaga.

    Dan čállá ISFI preassadieđáhusas (olgguldas liŋka).

    – Lea nu illudahtti ahte leat ná ollu ođđa sámi filbmabuvttadeamit jođus dál, dadjá ISFI direktevra Anne Lajla Utsi.

    Anne Lajla Utsi gleder seg stort over tildelingen på 10 millioner kroner til samisk film- og TV-produksjon fra Samfunnsløftet.
    Foto: Internasjonalt Samisk Filminstitutt