Hopp til innhold

Samekvinners rike kulturarv

Forfatter Inga Ravna Eira er en av dem som nå setter fokus på samekvinnen.

Inga Ravna Eira
Foto: Privat

Det er på høy tid at man systematisk samler og dokumenterer historisk kunnskap om samekvinnen, mener styret i Samisk KvinneForum (SNF).

Førstkommende helg kan du høre om, og ta del i samekvinners mangesidige kulturarv, når samiske kvinnelige forfattere fra fire land samles til seminar i Tromsø.

Samekvinnen i fokus

– Kunnskap om samekvinner i litteraturen og innen samisk religion trenger å belyses, da vi har veldig lite samlet viten om samekvinners tradisjonelle kunnskaper og historiske status.

Etter foredrag og presentasjoner, vil derfor seminarets forelesere og deltagere ha debatt om hvordan man skal sikre at samiske kvinners historie og kulturarv samles, dokumenteres og offentliggjøres.

Seminaret har fått særskilt finansiell støtte fra Barentssekretariatet. Seminaret er et åpent arrangement, og foregår på nordsamisk, norsk og russisk.

Kvinnen som siidaleder

May Lisbeth Myrhaug

May-Lisbeth Myrhaug

Foto: Privat

Magister i religionshistorie May-Lisbeth Myrhaug, fra Birtavarre i Troms, foreleser om kvinner som religiøse ledere i den gamle samiske siidaen.

Kvinner var ledere av de viktige religiøse ritualer, som omhandlet liv og død. Hun tar fram betydningen av hennes status og makt i sidaen.

Jordmor Annie Henriksen, forteller om tilblivelsen av boka ”Øyemor”, som handler om fødselstradisjoner i Sápmi. Ordet ”Øyemor” er direkte oversettelse av ”Čalbmeeadni”, som er det nordsamiske ordet for jordmor.

Lærer og forfatter Inga Ravna Eira, forteller om samisk religion som en verdifull kilde å øse av for henne.

Korte nyheter

  • Ođđa sámediggeválggaid ferte lágidit maŋimustá geassit

    Sámedikki ságadoalli Pirita Näkkäläjärvi ii sáhte vel dadjat, maid ođđa válggaid lágideapmi johtilis áigetávvaliin mearkkaša, dieđiha Yle Sápmi.

    Alimus hálddahusriekti (AHR) dagai historjjálaš mearrádusa, go mearridii vuosttaš geardde, ahte Suoma sámediggeválggaid galgá lágidit ođđasit.

    Ođđa válggaid galggašii sámediggelága mielde lágidit guovtte olles mánu geažes das, go válggaid gomiheames lea mearriduvvon.

    AHR presideanta Kari Kuusiniemi dulkojumi mielde ođđa válggaid galgá lágidit geassemánu loahpa rádjai.

    Pirita Näkkäläjärvi
    Foto: Ođđasat / Yle Sápmi
  • Eai beasa gieldda gohčodit Pajalan kunta

    Ruoŧa ráđđehus hilgu Pajala gieldda ohcamuša geavahit meänkieli nama «Pajalan kunta» gieldda bálddalas namman, čállá Fria Tider áviisa.

    Ráđđehus mieđiha, ahte lea vuogas čalmmustahttit veahádagaid ja nannet veahádatgielaid.

    Almmatge deattuha ráđđehus, ahte ii ovttage gielddas Ruoŧas leat eambbogo okta almmolaš namma. Sii livčče spiehkastan dás jus livčče dohkkehan ohcamuša.

    Fertešii lágaid rievdadit jus galggašii sáhttit gielddaide dohkkehit eambbogo ovtta nama.

    Meänkieli
    Foto: Svenske Tornedalingers Riksforbund – Tornionlaaksolaiset
  • Gielddaluohti bohciidahttá digáštallama

    Gáivuona gielddastivra evttoha dohkkehit sierra luođi gielddaluohtin. Dát ii oro buohkaid mielas nu buorre jurdda, go sin oaivila mielde ii leat Gáivuonas iežas juoiganárbevierru.

    – Mun in leat luođi vuostá. Luohti lea juoga mii gulai ja ain gullá boazodoalliide ja sámiide geain dát lea oassi iežaset kultuvrras, čilge gáivuotnalaš Levin Mikkelsen.

    Guovddášbellodaga gielddastivrraáirras Svein Oddvar Leiros dat evttohii, ahte Gáivuonas galggašii leat gielddaluohti. Son ii leat ovttaoaivilis Levin Mikkelsen čilgehusain.

    Guovddášbellodaga gielddastivrraáirras Svein Oddvar Leiros dat evttohii, ahte Gáivuonas galggašii leat gielddaluohti. Son ii leat ovttaoaivilis Levin Mikkelsen čilgehusain.

    – Min gielddas lei dáruiduhttin dievaslaš. Dákkár oaivilat gullet dan áigái. Su suokkardallan čájeha, ahte Gáivuonas juigojuvvui. Nu ahte ii leat duohta ahte Gáivuonas ii leat juigojuvvon, lohká Leiros.

    Herman Rundberg ja su joavku Manne dat leat ráhkadan dán luođi.

    – Luođi mihttomearri ii lean suhttadit olbmuid, muhto digáštallan lea bures boahtin, árvala Rundberg.

    Gáivuona gielddastivra ávžžuha sidjiide ovddidit máhcahemiid gielddaluođi birra. Áigemearri lea dán mánu maŋimuš beaivve.