Hopp til innhold

Mo ealáskahttit sámegiela Gáivuonas?

Ivttá "Váibmogiella"-semináras Gáivuonas digaštallojuvvui sáhttá go váibmogiela ealáskahttit. Ferte bidjat giellasearaid mánáide ja nuoraide, oaivvilda Romssa fylkamánni.

Váibmogiella seminára

Váibmogiella-semináras Gáivuonas bođii ovdan ikte ahte dál lea áigi gádjut sámegiela vuoi ii jávka oalát. Seminára logaldallit deattuhedje ahte eanemus návccaid ferte bidjat mánáidgárddiide ja skuvllaide jus giela galggaš nákcet ealáskahttit.

Foto: Klemet Anders Sara / NRK-Sápmi

Olmmáivákki historihkkár, Harry Solhaug, ballá sámegiela oalát jávkamin. Dál ferte bargagoahtit ealáskahttit giela mánáidgárddiin ja skuvllain, lohká Romssa fylkamánni Bård Pedersen.

Ii gullo šat sámegiella gávppiin ja eará báikkiin

Historihkkár Harr Solhaug

Olmmáivákki historihkkár, Harry Solhaug, oaivvilda ahte sámegiella lea oalát jávkame Gáivuonas. Dál ferte bidjat návccaid gádjut giela mánáidgárddiid ja skuvllaid bokte.

Foto: Klemet Anders Sara / NRK-Sápmi

Historihkkár Harry Solhaug muitala ahte guoktelogi jagi dás ovdal gullui sámegiella nugo gávppiin ja eará lunddolaš deaivvadanbáikkiin. Muhto sámegiela dilli rievddai logi jagis, ja ii bálljo gullon šat giella, lohká Solhaug. Dál gal lea vel vearrát dilli. Solhaug sávvá ahte váibmogiella ealáska fas, ja sávvá ahte eanet návccaid biddjojit mánáide ja nuoraide oahppat sámegiela.

Romssa fylkamánn, Bård Magne Pedersen, gii lea jođihan NOU 2016:18 "Váibmogiella"

Fylkesmann i Troms, Bård Magne Pedersen

Romssa fylkamánni Bård Magne Pedersen ovdanbuvttii iežaset barggu NOU 2016:18 raporta, "Váibmogiella". Pedersen čilge ahte dál lea dehálaš Gáivuonas bidjat návccaid mánáide ja nuoraide ealáskahttit sámegiela, ja namuha mánáidgárddiid ja skuvllaid bokte ealáskahttit fas giela. Nugo mánáidgárddiide lea áiggi mielde dehálaš virgádit sámegielat bargiid.

Foto: Klemet Anders Sara / NRK-Sápmi

-raportabarggu, lea ovttaoaivilis Solhaugain ahte dál ferte deattuhit sámegiela ealáskeami mánáid ja nuoraid gaskka. Danne lea Pedersen mielas bidjat návccaid goit erenoamážit mánáidgárddiide ja skuvllaide.

Nuorat bukte hástalusaid

Olmmáivákki 10. luohká oahppi, Sajane Olsen, logaldalai semináras, ja sus gal ledje čielga hástalusat Gáivuona suohkanii. Sii dárbbašit čoahkkananbáikkiid gos lea vejolašvuohta sámástit. Dasa lassin evttoha Olsen ahte suohkan ferte bargat oččodit eanet skuvlamánáid válljet sámegiela vuosttaš giellán.

Lea maid dehálaš ahte nuorat besset mátkkoštit sámegielat báikkiide, gos sáhttet ságastallat sámegillii. Suohkan berre gokčat dákkár goluid nuoraide, lohká Sajane Olsen. Gáivuona sátnejođiheaddji Svein Leiros logai semináras ahte dákkár giellaáŋgirdeaddji go Sajane Olsena, áigu suohkan doarjut nugo giellamátkkiide.

Maid berre suohkan bealis dahkat ealáskahttit váibmogiela

Sámi giellasiidda bargi, Ane-Alis Vatne Johansen, bivdá suohkana mearridit ahte Goržži mánáidgárddis galgá ovtta ossodagas leatsámegiella váldogiellán. Su sávaldat lea maid ahte Sámedikki Sámás mánáin -giellaávžžuhusdoaibma váldo atnui. Dasa lassin ahte suohkan hukse dahje hábme sámi profiilaskuvlla Gáivutnii.

Gáivuona ráđđeolmmá, Einar Pedersen lohká ahte suohkana bealis fertejit earret eará geahččat mo hálddašit guovttegielalašvuođa ruđaid boahtte áiggis, leago dárbu rievdadit dálá geavaheami.

Korte nyheter

  • Samehets.no lea rahppon

    Odne ledje sierra doalut Sámedikkis go neahttabáiki samehets.no rahppui.

    Sámediggeráđđi Runar Myrnes Balto doalai rahpansártni, ja das son giittii buohkaid geat leat leamaš ráđđeaddin ja veahkkin neahttabáikki bargguin.

    Guorahallamat čájehit ahte ollu sápmelaččat vásihit cielaheami ja vaši, ja danne lea dát neahttabáiki ásahuvvon.

    Politiijadirektoráhta ossodatdirektevra Bjørn Vandvik dadjá ahte sin mielas leat beare unnán áššit mat váidojit politiijaide.

    – Min mihttu lea ahte sápmelaččat dán neahttabáikki vehkiin oidnet ahte unohis vásáhusaid sáhttá váidit, dadjá Vandvik.

    Åpning av nettstedet samehets.no på Sametinget i Karasjok
    Foto: Wenche Marie Hætta / NRK
  • Sámemusea Siida evttohassan Jagi eurohpalaš musean

    Sámemusea Siida lea finálaevttohassan Jagi eurohpalaš musean 2024. Vuoiti válljejuvvo Portugala Portimãos miessemánu 4. beaivve European Museum of the Year Award konfereanssas, čállá Siida musea preassadieđahusas.

    – Mii illudat go miehtá Eurohpá leat fuomášan Siidda ođasmuvvama ja min máŋggabealat riikkaviidosaš barggu sápmelaš kulturárbbi ovdii, lohká museahoavda Taina Pieski.

    Mannan jagi gallededje 138 000 olbmo musea, 68 000 dain fitne geahččamin čájáhusaid.

    Jagi eurohpalaš musea tihttelis gilvalit 50 musea 24 riikkas. Dát bálkkašupmi lea juhkkojuvvon juo 47 jagi.

    Siida museum, Finland
    Foto: Ilkka Vayryneninfo / Siida sámi museum
  • Sámi filmmat Oscar bálkkašumi museas

    Dán vahkku leat čájehan árktalaš guovllu muitalusaid The Academy Museum, dahje ge Oscar bálkkašumi museas Los Angelesas čalmmustahttin dihte Eanabeaivvi, čállá Internašunála Sámi Filbmainstituhtta preassadieđáhusas.

    – Midjiide lea stuorra gudni go beassat dáppe čájehit sámi ja árktalaš eamiálbmogiid filmmaid. Lean sihkar dán rahpat olu ođđa uvssaid filbmamáilmmis min filbmadahkkiide, dadjá Internašunála Sámi Filbmainstituhta direktevra Anne Lajla Utsi.

    Earret eará čájehedje Suvi Westta ja Annsi Kömi, Ken Are Bonggo ja Joar Nanggo, Hans Pieskki ja Elle Márjá Eirra dokumentáraid. Dan lassin lágidedje ságastallamiid filbmadahkkiiguin.

    Academy Museum of Motion Pictures lágidii doaluid ovttas Internašunála Sámi Filbmainstituhtain.

    Bird Runningwater (helt til venstre) ledet samtalen som ble holdt etter filmvisningen av arktiske urfolksfilmer på The Academy Museum med filmskaperne Anna Hoover (andre fra venstre), Ken Are Bongo (i midten), Hans Pieski (andre fra høyre) og Elle Márjá Eira (helt til høyre).
    Foto: Michelle Mosqueda / Academy Museum Foundation