Hopp til innhold

Sáme jienastiddje ælla dudálattja

Badjelasj jahke l ájn åvdås válggalihttáj galggap jienajt biejatjit boahtte suohkanstivraválggaj. Valla sáme Divtasvuonan ælla bárep dudálattja udnásj Divtasvuona-suohkanoajve sámepolitihkajn.

Tor Asgeir Johansen

Divtasvuona suohkanoajvve Tor Asgeir Johansen.

Foto: Harrieth Aira

– Iv mån bárep suv dåbdå. Ij gåjt vuojnnu ja gullu nav vuojga.

Dav javllá akta sáme jienastiddje Divtasvuonan gå mij sujsta gatjádijma jus sån la dudálasj dajna bargujn majt suohkanoajvve maŋemus jagijt la barggam Divtasvuonan.

Badjelasj jahke l ájn åvdås válggalihttáj galggap jienajt biejatjit fylkadikke- ja suohkanstivraválggaj.

Daj lågev sámesuohkanijn ma li sámegiela háldadimguovlon Vuonan gullat dal ienemusá suohkanåjvijs sihti joarkket, jus dal jienastiddje dav sihti.

Divtasvuonan ælla sáme jienastiddje bárep dudálattja udnásj suohkanåjvijn mij guosská sáme ássjijda.

Miella joarkket

Divtasvuona suohkanoajvve Tor Asgeir Johansen javllá dåhkki dal buorebuv barggat, valla huoman sån vuojnná dát la suv mielas riek buoragit mannam.

– Ulmusj diehttelis máhttá buorebuv barggat, båhti ham ássje majt ij la vuorddám gå ulmusj galggá duov-dáv dahkat, valla ienemusát la de dát ham viehka buoragit mannam, javllá Johansen.

Ja dajna de aj Divtasvuona suohkanoajvváj la geldulasj ådå válggagávdan suohkanoajvven liehket.

– Diehttelis luluj geldulasj joarkket suohkanoajvven. Dá jage li miellagiddisa læhkám, så luluj suohtas ájn joarkket, javllá Johansen.

Juska dal Tor Asgeir Johansen sihtá joarkket, de la huoman jienastiddjij duogen jus dav oadtju.

– Barggam biekka vuosstuj

Varresvuoda- ja giellagatjálvisá li gullat sámij gaskan ájnnasa Divtasvuonan.

Ja dan bargguj ælla jienastiddje gej mij ságastijma bárep dudálattja udnásj suohkanåjvijn.

– Iv la dal bárep tjuovvum suohkanpolitihkav. Valla vuojnnet ælla nav moadda sáme giellaarena dán suohkanin, sihke doarjjagav skåvlåjda ja mánájgárdijda, ja aj vuorasulmutjij huksuj, javllá akta jienastiddjijs Divtasvuonan gejna mij ságastijma.

– Divtasvuodna la máj sámegiela háldadim guovlon ja muv mielas ij la suohkanoajvve dahkam dav bargov maj galgaj dan hárráj. Sån ij la gæhttjam Ájluovta-bælláj ja mån guláv mij lip dagu biekka vuosstuj barggam, njuvddám biekka vuosstuj. Så iv la mån bárep dudálasj suv bargujn mij gullu sáme ássjijda, dættot vas ietjes jienastiddjijs.

– Sámij hárráj mij gullu varresvuoda dievnastusájda ij la tjoavdos boahtám, så iv la de mån dajna bargujn dudálasj, javllá goalmát.

Ælla mierredam

Dáj jienastiddjij gej mij lip ságastam e ga vatte udnásj suohkanoajvváj tjielgga rádev diededit ietjás boahtte suohkanoajvvekandidáhttan.

Sij sihti vuostak vuojnnet gudi li kandidáhta åvdås majdik mierredi.

Gut la duv suohkanoajvvekandidáhtta? gatjádijma jienastiddjijs.

– Iv la mierredam majdik gå iv diede gudi sjaddi kandidáhta, javllá akta jienastiddjijs.

– Hæhttuv vuorddet ja gæhttjat gut la kandidáhtta ja gæhttjat gåsstå boahtá ja suv duogátjav ja majt sån åvdet. Berus gus sån sámijt ja sáme ássjijt? Så iv la madik mierredam valla árvvedav mij gávnnap buorre suohkanoajvev, nammat nubbe.

– Iv la mån dáppe nav mælggadav årrum jut diedáv gudi littji hiebalgis kandidáhta. Ja iv mån dal diede jus sån lulu hiebalgis suohkanoajvven, gå iv la gåjt mån vuojnnám makkirik merka sån la buoredam dilev sáme pasientajda, dættot goalmát.


Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK