Hopp til innhold

Ođđa girji almmustuvvan

Nuorra márkosámi nieiddas lea sáhka Ellen Hofsø girjjis "Til Sara". Dát girji lea maid jorgaluvvon sámegillii.

Ellen Hofsø girji mii lea jorgaluvvon sámegillii

Ellen Hofsø girji mii lea jorgaluvvon sámegillii

Foto: Anne Olli / NRK

Gula ášši sámegillii

Girječálli Ellen Hofsø

Girječálli Ellen Hofsø

Foto: Davvi Girji

Hør Ellen Hofsø på norsk Girjjis čállá Ellen Hofsø nuorra markosámi nieiddas gii bajásšaddá Davit Nordlánddas dahje Mátta Romssas. Rievtti mielde lea girjjis sáhka golmma boalvvas,danne go girjjis lea nieidda áhkku gii muitaladdá iežas áhkkobii ovddeš dáhpáhudsain.

Berošta sámiid eallimis

Girječálli lohká iežas čállit justa fal márkosámiid dilis danne go son ieš ássá lahká márkosámiid. Iežas muitala ássat Viesterallasis ja sus leat olu oahppásat Háštá guovllus. Son čálligođii markosámiid eallimis maiddái danne go sis nu unnán beaggá.

Olu sámit Nordlánddas

Son ieš ii diehtán ahte márkosámiid guovllus ledje nu olu sápmelaččat ovdalgo muhtin skuvllaguossemátkis gulai ahte bealli skuvllaohppiin ohppet maiddái sámegiela. Easka sonde hirpmástuvai go gulai ahte 99% proseanta márkosámiguovllu ássiin leat sápmelaččat.

Ássá Viesterallasis

Girječálli Ellen Hofsø lea riegádan Bådåddjos 1948:s. Son lea čállán mánáide soahtedaguid historjjás. Mo lei bajásšaddat 50 -logus gávpogis mii lei bombejuvvon suokkisin. Son lea moaddelot jagi juo čállán girjjiid. 

Sosionoma

Rievttimielde lea Ellen Hofsø sosionoma, ja bargá psykiatralaš poliklinihkas. Nu leage son bargan olbmuiguin geat dárbbašit veahkki, geat mo nu leat geavvan eallimis unohat beallái. Son liiko hástalusaide, ja dáidáge su bargodilli movttiidahttit su čállit, lohká girječálli Ellen Hofsø.

Ohcagođii máttuidis

Hofsø lea olu jagiid orron máddin, muhto go ohcagođii máttuidis, de fárrii Sážžai gos su áhčči lei eret. Doppe deaivvadii sámivuođain ja dát bovttii su beroštišgoahttit sámikultuvrras mii lea olles Davvi Kalohtas. Iežasge navdá leat sámi sogalažžan, go davvin han gal ollugiin leat sámi genat. 

Lokte sámivuođa oidnosii

Ellen Hofsø muitala ieas čálliminnis geahččalit loktet sámivuođa fas oidnosii Nordlánddas. Dál berrešii gullogoahtit eanet mo sámit leat dulbmojuvvon ja badjelgehččon.Sin atne nu heajos olmmožin ahte sii loahpas čiehkájedje.

Ohcala mearrasámiid

Hofsø imaštalla dan ahte gosa bat mearrasámit leat šaddan sin guovllus, dát lea historjá mii galggašii muitaluvvot. Dál go son márkosámiid eallimis čálii girjji de imaštalle muhtin nordlándalaččat ahte mo bat diet áššit aba heivejitge sin historjái.

Muhtimat heahpanaddet

Girječálli Ellen Hofsø lohká vuohttit ahte muhtimat dego heahpanaddet go gullet ahte singe guovllus leat leamaš sámit ja soitet sii vel iežage leat sápmelaččat. Die leage varra manne eai dahtošii diehtit dán historjjás nu olu, ja danne eai dahtošii su das čállit maidige.

Davvi Girji almmuhii girjji

Ellen Hofsø manaid giehtačállosiinnis sámi lágádussii Davvi Girjai. Dan son dagai danne go dáhtui sin árvvoštallat sisdoalu, justa danne go son dás čállá sámiid. Ja dasalassin dahtui son dán jorgaluvvot sámegillii. Davvi Girji lea dál prenten Hofsø girjji dárogiillii ja jorgalahttán dan maid sámegillii.

 Jorgalan sámegillii

ÁletJovnMáret

ÁletJovnMáret

Foto: Anne Olli / NRK

ÁletJovnMáret ja su nieida Anne Máret Eira leaba jorgalan Hofsø girjji sámegillii. Hofsø buvttiige giehtačállosis Davvi Girjái danne go hálidii dan maid jorgalahttit sámegillii. ÁletJovnMáret lohká dás oasáža girjjis  Gula ÁletJovnMáreha gii lea jorgalan Ellen Hofsø girji sámegillii

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK