Hopp til innhold

Orre lihtsegh nasjovnalparhki ståvride veeljeme

Orre ståvroelihtsegh dah nasjovnalparkh -jih vaarjelimmiedajveståvride veeljeme.

Lakavatnet i Blåfjella/Skjækerfjella nasjonalpark
Foto: Jan Olav Finstad

Samiedigkieraerien Thomas Åhren girmie Byjresevaarjelimmiedepartemeentem gåessie nammoehtamme dah saemien lihtsegh dah 11 nasjovnalparkh jih vaarjelimmie ståvride.

Thomas Åhren
Foto: Pressebilde: Norske Samers Riksforbund

Daan aejkien leah lihtsegh daejtie paarkide. Blåfjella/ Skjækerfjella-Lierne (4 lihtsegh), Lomsdal-Visten (2), Reisa (2), Seiland (2), Stabbursdalen (1) Varangerhalvøya (2), Øvre Pasvik (1) jih Ånderdalen (1) nasjovnalparhkh jih dah Vaarjelimmiedajve ståvroeh Lyngsalpan(2) Nordkvaløy-Rebbenesøy (1) jih Trollheimen (2).

Maehteles almetjh.

Saemiedigkieraerien Thomas Åhren tuhtjie dah Nasjovnalparhkh vaejkeles ståvroelihtsegh åadtjeme. Dah stoerre maahtoem utnieh guktie saemieh eatnemem nuhtjieh.

– Saemiedagkan joekoen vihkeles saemien jieleme vuekie, båatsoe, gøøleme, miehtjiejieleme maahta åajvoeh-laakan jieledh dah vaarjelimmiedajvine. Byjrehke reereme stoerre vaarjelimmie dajvh jih nasjovnalparhkh, stoerre lihtse daan barkosne jeahta Åhren.

Byjrehkereereme dah vaarjelimmiedajvine sjidti jaepien 2010. Dah Nasjovnal parkh jih vaarjelimmiedajve ståvroeh edtjieh reeredh dah vaarjelimmie dajvi bijre. Dah ståvride almetjh tjielteste jih fylhketjïelteste veeljeme jih saemien dajvine dellie saemiedigkie jih byjresevaarjelimmiedepartemente nammoehtamme lihtsegh.

39 saemien lihtsegh, 20 vaarjelimmiedajvi ståvride veeljeme.

Dah ståvroeh edtjieh ektesne barkedh dah båatsoesijtiej gujmie, gedtiebovtse moenehtsine, vaerie ståvroeh, jieleme goevtsh jih laanteburriejielemene jih jeatjah åårganisasjovnh. Byjresedirektorate lea 04.06.2014 daejtie lihtsegide veeljeme.

1) Nasjonalparkstyret for Blåfjella- Skjækerfjella- Lierne

Representant: Elin Marie Danielsen Vararepresentant: Maria Kråik Stenfjell

Representant: Eva Anette Wilks Vararepresentant: Linda Marie Jåma

Representant: Kjell Jøran Jåma Vararepresentant: Tom Aile Bientie

Representant: Thomas Danielsen Vararepresentant: Jon Andreas Steinfjell Devika

2) Verneområdestyret for Lyngsalpan landskapsvernområde

Representant: Audun Johnsen Vararepresentant: Rolf Johansen

Representant: Hilde Marie Larsen Vararepresentant: Inger Heiskel

3) Nasjonalparkstyret for Lomsdal- Visten

Representant: Ole Henrik Kappfjell Vararepresentant: Betty Kappfjell

Representant: Gun Margret Utsi Vararepresentant: Roy Kvitfjell

4) Verneområdestyret for Nordkvaløy–Rebbenesøy landskapsvernområde

Representant: Elisabeth Johansen Vararepresentant: Eskild Johansen

5) Nasjonalparkstyret for Reisa nasjonalpark

Representant: Anne Merethe Siri Fyhn Vararepresentant: Mikkel Anders A. Gaup

Representant: Hilde A. Nyvoll Vararepresentant: Geir Tommy Pedersen

6) Nasjonalparkstyret for Seiland nasjonalpark

Representant: Brita J. Skum Vararepresentant: Ann-Kristin Engstad

Representant: Arne Jørgensen Vararepresentant: Robert Wilhelmsen

7) Nasjonalparkstyret for Stabbursdalen nasjonalpark

Representant: Ronny Wilhelmsen Vararepresentant: Ida B. Bjørnbak

8) Verneområdestyret for Trollheimen landskapsvernområde

Representant: Maja Britt Renander Vararepresentant:Anna Kristina Renander

Representant: Gustav Kant Vararepresentant: Elias Kant

9) Nasjonalparkstyret for Varangerhalvøya nasjonalpark

Representant: Jan Ivvár Smuk Vararepresentant: Inger Anita Smuk

Representant: Ragnhild Melleby Aslaksen Vararepresentant: Jarl Even Roska

10) Nasjonalparkstyret for Øvre Pasvik nasjonalpark

Representant: Mariann W. Magga Vararepresentant: Ola Johansen

11) Nasjonalparkstyret for Ånderdalen nasjonalpark

Representant: Anne Berit P. Kristiansen Vararepresentant: Geir Are Winther

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK