Hopp til innhold

Guatemala dollavárit – Máŋggas duššan

Olles gilli lea jávkaduvvon lává geažil.

hjelpearbeider redder et barn

Dollavári roasu geažil leat olu mánát duššan. Dá veahkkebargi nagoda gádjut ovtta máná.

Foto: Stringer / Reuters

Guatemalas lea várri fas russugoahtán dolaid. Unnimusat leat 75 olbmo duššan. Dáin leat olu mánát. Ja lagabui 200 olbmo leat ain jávkosis.

Video Vulkanutbrudd i Guatemala - natt til 29. mai

Pacaya-vulkana lea dušše 40 kilometer eret oaivegavpugis Guatemala citys, mii lea dál buot geahpanan.

Foto: Nyhetsspiller

Eiseválddit lea fárreheamen eret olbmuid Vulcano de Fuegu vári lahka. Giláš El Rodeo mii lea 44 km eret oaivegávpogis lea šaddan lává vuollái. Dán eamiálbmotguovllus ásset birrasiid 14.000 olbmo.

Čuohcá sápmelaččaide

Sámeráđđi jođihii nuppelot jagi dás ovdal veahkkeprošeavtta Guatemalas. Okta dain bargguin lei veahkehit earret eará Yepocapa-gávpoga skuvllaid.

Guatemala-vulkan

Vulkána gutnalátna.

Foto: JOHAN ORDONEZ / Afp

Elise Valkeapää barggai doppe moadde jagi ja dovdá bures guovllu.

– Gal dat lei váivi gullat go fas bođii diekkár dáhpáhus Guatemalai. Diet vulkána, dollavárri, Vulcano de Fuego lea lahka Yepocapa ja Chimaltenango gos mun lean orron.

Valkeapää muitala ahte dát roassu guoská maid sápmelaččaide geain leat fáttarmánát doppe.

– Mis leat hui ollu sápmelaččat geat dorjot mánáid, geat mannet skuvllain ja mun in dieđe mo lea mannan daid bearrašiiguin ja mánáiguin Yepocapas. Dál leat Guatemalas njealji gielddas gidden buot skuvllaid, Valkeapää muitala Nrk:ii.

Guatemala presideanta Jimmy Morales lea almmuhan morašáiggi ja guvlui heahtedili.

Geahča video mas oainnát man ollu dollavárri lea billistan.

Korte nyheter

  • Stor utstilling med urfolkskunstnere: «Urfolkshistorier» i Bergen

    På fredag åpner vi den gigantiske utstillingen «Urfolkshistorier» på Kode i Bergen.

    Det er trolig første gang i Europa at et museum presenterer en så stor kunstutstilling med og av urfolk.

    Kuratorene representerer urfolk i Mexico, Brazil, New Zealand, Sápmi/Norden, Australia, Peru og Canada.

    Utstillingen teller til sammen 300 verk, 170 kunstnere og dekker sju regioner i verden.

    Utstillingen åpner fredag 26. april.

    Utstillingen er svært politisk, og har en egen avdeling om urfolksaktivisme.

    – Disse kunstnernes arbeid reflekterer deres liv - og selv om det er fra ulike kanter av verden går noen tema som en rød tråd: miljøødeleggelse, overgrep, frihetskamp og kulturundertrykkelse – men også en enorm overflod og livsglede.

    – Flere av kunstverkene representerer en viktig motstemme mot et økende overforbruk og naturødeleggelse, sier kurator Irene Snarby.

    De samiske kunstnerne er blant annet Britta Marakatt-Labba, Joar Nango, Ingunn Utsi og Máret Ánne Sara.

    Alexander Luna, Maxima Acuña in Tragadero Grande in front of the Laguna Azul, 2012 (detalj).
    Foto: Pressebilde
  • Møtes til protest mot president Lula

    Tusenvis av urfolk samlet seg mandag i Brasils hovedstad Brasilia til starten av den 20. «Free Land Camp».

    Den ukelange årlige leiren for urfolk i Brasil vil i år fokusere på å protestere mot president Luiz Inácio Lula da Silvas uoppfylte løfter om å opprette reservater og utvise ulovlige gruvearbeidere og landtyver fra deres territorier.

    I forrige uke opprettet Lula to nye reservater i stedet for de seks hans regjering hadde lovet i år.

    Under kunngjøringen erkjente han at «noen av vennene våre» ville bli frustrerte.

    Urfolksprotest i Brasilia
    Foto: Dan Robert Larsen / NRK
  • Sámi festiválat Norggá buoremusaid gaskkas

    «Norske Kulturarrangører» organisašuvdna lea dál almmuhan evttohasaid oažžut lágideaddji bálkkašumiid jagi 2023 ovddas.

    Márkomeannu, Riddu Riđđu ja Sámi Beassášmárkanat leat evttohuvvon iešguđet surggiin.

    Sámi Beassášmárkanat gilvvohallet nammaduvvot «Dán jagáš festiválan».

    Festiválat Márkomeannu ja Riddu Riđđu lágideigga oktasaš doarjjakonseartta Fovse- sápmelaččaide ja -ákšunlisttaide Riikalávddis Oslos. Dainna konsearttain sáhttiba festiválat nammaduvvot Dán jagáš inspirašuvdnan.

    Márkomeannu lea maiddái finalistta Dán jagáš čalbmerávkaleapmi.

    Lubna Jaffrey åpnet Riddu Riđđu.
    Foto: Inga Maret Solberg Åhren / NRK