Hopp til innhold

Girji nissoniid eallindilis

15 jagi lea vássán das rájes go Guoládatnjárgga nisu Svetlana Zaborš-čikova čálii girjji "Eallinvuorbbit", gávčcci sámenissona eallin Guoládatnjárggas. Viimmat lea dát almmustuvvan.

Girječálli Svetlana Zaborščikova

Girječálli Svetlana Zaborščikova

Foto: Anne Olli

Gula ášši

Girji davvi- ja gielddasámegillii

Girji davvi- ja gielddasámegillii

Foto: Davvi Girji

Girji "Eallinvuorbbit" govvida gávci sámenissona eallima Guoládatnjárggas 1900-logus dán áiggi rádjai go ruoššabeale sámit čatnagohte oktavuođaid Davviriikkaid sámiiguin sihke kultuvrralaččat ja politihkalaččat.

Gávcci nissonis sáhka

Dát girji muitala ovttaskasnissoniid birra geat leat ovddidan sámi identitehta Ruoššas.
Sii leat máŋgga ahkásaččat ja ovddastit máŋggalagan ámmáhiid ja bearaš árbevieruid. Girji lea čállon davvi- ja gielddasámegillii.

Gieđain čállán

Girjji "Eallinvuorbbit" lea Svetlana Zaborščikova gieđain čállán. Ja Nina Afánasjeva lea su čállosiid dihtorii čállán ja doaimmahan barggu Davvi Girjji ovddas Ruoššas. Govas vuolábealde oaidnit gorotravddas Nina Afanasjeva, Valentina Vjačeslanovna, Seijja Guttorm ja girječálli Svetlana Zaborščikova

Girjealmmuheamis

Girjealmmuheamis

Foto: Anne Olli

Illuda go dávviriikkaid sámit besset lohkat

Nina Afanasjeva

Nina Afanasjeva

Foto: Anne Olli

Nina Afanasjeva lohká dál besset sámit eará riikkain lohkat mo dán gávcci sámi nissona eallin lea leamaš 1900 logu rájes gitta dálá áigái. Girjji lea gal Svetlana Zaborščikova čállán 15 jagi áigi, muhto dál dat easka almmustuvvá.

Veahkit leamaš máŋggas


Leif Rantala dat lea gielddasámegielas jorgalan teavsttaid davvisámegillii. Dán girjjis leat maid divttat maid Oktjabrina Voronova lea čállán ja dáid lea davvisámegillii heivehan Pekka Sammallahti.

Girjealmmuheapmái bohte máŋggas

Olbmot ledje boahttán gullat girjjis maid ruošša sáminisu lea čállán. Ja máŋgasis lei maid sáhkavuorru doaluin. Ruoŧas bođiiga Máret Ánne ja Niillas Allas dán dilálašvuhtii.

Máret Ánne ja Niillas Allas

Máret Ánne ja Niillas Allas

Foto: Anne Olli

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK