Oaivevuorri ráhkada hástalusaid heargegilvvuide

– Dábálaččat lávejit mis mielde maiddái Suoma beale hearggit, muhto dál lea Suopma gidden rájáid go ballet oaivevuoris mii lea gottiin Mátta-Norggas, lohká Kárášjoga gilvoherggiid jođiheaddji Per John Anti.

Oaivevuorri dahje Chronic Wasting Disease (CWD) lea nu gohčoduvvon priondávda, mii máŋga logi jagi lea leamaš oahpis jortaelliin Davve-Ámerihkás.

Moatti jagi dassái dat duođaštuvvui gottiin Nordfjellas Mátta-Norggas ja duvle mearriduvvui báhčit buot gottiid guovllus.

– Suoma eisseválddit leat jođánat giddet rájáid dakkaviđe go Norgga bealde duođaštuvvo makkárge dávda elliin, lohká Anti.

– Unnán olbmot mielde bargamin

«Karassprinta» lea oassin dan nugohčoduvvon Máilmmecupas, muhto oaivevuori geažil leaŧ dáidge gilvvuin mielde dušše Norgga beale hearggit.

Guovdageainnu Duottar herggiid jođiheaddji, John Isak Sara, lohká ahte sii oarjjabeale rahčet maiddái eará hástalusaiguin go váilevaš oassálastimiin.

– Heargegilvvuid lágidit lea garra bargu go leat unnán olbmot geat servet nuvttá bargat veahkkin lágidit doaluid. Danne mii šaddat jámma bálkáhit vehkiid ja dát váldá mis hui olu návccaid, lohká Sara.

Son lea njunnožis lágideamen beassášlávvardaga heargegilvvuid Guovdageainnus, mat dál lágiduvvojit 65. geardde.

– Daid buoremus jagiid ledje Norgga bealde sullii 40 gilvohearggi. Dát lohku lea binnánaš njiedjan daid maŋimuš jagiid áigge. Dán áigái eai leat Norgga bealde sullii 30 gilvohearggi, meroštallá Sara.

– Mas dat boahtá?

– Herggiiguin bargat váldá olu áiggi ja lea divrras hommá.

– Ovttastahttit heargegilvolihtuid

Maŋimuš jagiid áigge leat lágideaddjinávccaid háddjejuvvon guovtti gilvolihttui, namalassii Sámiid Valáštallan Lihttui ja Sámi heargegilvolihttui.

– Sámediggi lea geatnegahttán dáid lihtuid ovttastahttit vai boahtá stuorát ávki ruđain maid sii juolludit heargegilvvuide. Dát lea min mielas buorre jurdda, lohká Per John Anti.

– Jo lehpet bargagoahtán dákkár ovttastahttimiin?

– Leat. Sávvamis mii sáhttit jo ovttastahttit dáid lihtuid boahtte gilvojahkái, sávvá Per John Anti.

Kárášjoga sátnejođiheaddji Svein Atle Somby (Bb) rabai almmolaččat otná gilvvuid ja son lei maid olles áigge geahččamin geat dat vuitet.

– Dat gal lea hui somá. Dáppe leat máŋggas boahtán geahččat ja gullojit maid amas gielat, nu ahte dáppe gal šaddá «trøhkka» (somá), lohká sátnejođiheaddji.

– Du ledje maid jearran searvat čájáhusgilvvuide. Maid de vástidit dán hástalussii?

– In mun dása gal searvva, dadjá Svein Atle Somby ja boagusta.

– Sámediggepresideanta Aili Keskitalo han lei mielde gilvvuin Romssas. Itgo donge vuoje?

– In mun dal gal duostta. Fertešii veahá beassat hárjehallat. Muđuid sáhttá mannat nu boastut, ahte juolggit doddjojit ja erttetdávttit mannet rastá, vástida Somby.