Austrália KAGE dánsunsearvi lea bargamin dánsun- ja musihkkačájáhusain mas neavttárat Norggas ja Austrálias ovttasbarget. "Caught in the middle" čájáhusain sii geahčalit muitalit mo eiseválddiid koloniserenpolitihkka váikkuhii sápmelaččaide ja Austrália aborigiinnaide. Guokte vahkku sii leat dássážii hárjehallan "Dansarena nord" studios Hámmárfeasttas.
Čájáhus Heath birra
Heath Bergersen ja Sara Marielle Gaup Beaska
Foto: Arne Ivar Johnsen / Nrk
Kate Denborough, gii lea Melbourne gávpogis Austrálias eret, lea dán bihttá bagadalli ja dáiddalaš jođiheaddji. Son muitala oahpásmuvvan aborigiinnain, Heathain, gean vuođul prošeakta vuolggahuvvui. 1976:s adopterejuvvui son vilges Austrália bearrašii ja dán bearrašis leat fuolkkit Norggas.
Heath lea riegádan ja bajásšaddan Austrálias ja son lea váldán dáža Bergersen goarggu. Dánsumiin ja musihkain sii áigot muitalit dán historjjás. Okta sis gii ovdanbuktá musihka dán čájáhusas lea Sara Marielle Gaup Beaska.
Erenoamáš prošeakta
Elle Sofe Henriksen ja Kate Denborough
Foto: Arne Ivar Johnsen / Nrk
Elle Sofe Henriksen lea koreográfa ja filbmadáhkki muhto "Caught in the middle" dánsun- ja musihkkačájáhusas son dánsu. Leat ollu iešguđetlágán olbmot geat barget dainna prošeavttain ja dat lea hui somá, lohká Elle Sofe Henriksen.
Prošeavttas oassálastet olbmot geat gullet dáža-, sámi-, Austrália- ja aborigiinna kultuvrii. Lea maid hui erenoamáš ahte sii barget nu jođánit, lohká Elle Sofe. Movttiidahttima dihti leat sii maid fitnan geahččamin mo badjeolbmot gárddástallet, lohká son.
"Caught in the middle" prošeavtta bagadalli ja dáiddalaš jođiheaddji Kate Denborough háliida vel oažžut buohkaid geat barget dainna čájáhusain Austráliai boahtte jagi. Loahpas son lohká vel háliidit jođašit dainna čájáhusain Davvi-Norggas, Suomas ja Ruoŧas 2018:s, dasto maŋŋá go leat geargan prošeavttain.
Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.
– Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.
Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.
Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.
– Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.
Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.
– Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.
