Hopp til innhold

Ártegis ákkat

Olbmot davvi norggas leat eanemus mielas billistit luonddu bargosajiid ovddas. Dát surgeha Š-nuoraidmagasiinna váldodoaimmaheaddji.

Máret Ánne Sara dáidda fellobihtái málejuvvon

Luonduhan lea máŋgasii stuorámus sivva orrut Finnmárkkus, lohka Máret Ánne Sara.

Foto: Anne Olli / NRK


Olbmot davvi norggas leat eanemus mielas billistit luonddu bargosajiid ovddas. Dát surgeha Š-nuoraidmagasiinna váldodoaimmaheaddji Máret Ánne Sara, gii lea dolkan gullamis ákkastallama ahte maid mii galgat luondduin jus ii oktage áiggo orrut dáppe.

- Su gal veháš suhttađii ođas, man oinnii NRK neahttasiidduin dán áššiš.

Oaiviliskkadeapmi

Iskkádeapmi maid Infact lea dahkan NRK ovddas, čájeha ahte juohke goalmmát olmmoš Nordlánddas ja Romssas oaivvilda, ahte lea ortnegis billistit luonddu jus dat buktá bargosajiid. Finnmárkkus gis oaivvilda measta bealli álbmogis athe dát lea ortnegis
Š-nuoraidmagasiinna váldodoaimmaheaddji Máret Ánne Sara maid oaidná ahte Finnmárku dárbbaša bargosajiid, muhto son jáhkká ahte eai dušše bargosajit leat doarvái bisuhit olbmuid dáppe davvin.

- Ollu olbmot orrot jo dáppe Finnmárkkus ja luonduhan lea máŋgasii dat erenoamašvuohta, mii dáppe lea. Ja jus mii billisdat iežamet luondduresurššaid ja dahkat guovllu gávpoláganin, de gal lea seamma juo fárret muhtin eanet guovddášbáikái, mii soaitá leat vel lieggásut go dáppe.

Naturen på Finnmarksvidda

Ealáhusaid ja luonddu sáhttá heivehit oktii.

Foto: Hans Børge Hartvigsen

Vejolaš čatnat oktii

Sara geassá ovdan ođđa entreprenevra-prošeavtta mii galgá álggahuvvot Barentsguovllus ja mas oahpahit nuoraid álggahit iežaset fitnodagaid mat doibmet giehtalagaid luondduealáhusaiguin. Su mielas lea dát čoavddus boahtteáigái.

- Dálle sii nágudivčče buorebut seailluhit dan mii dáppe lea ja geat juo orrot Finnmárkkus, de sii leat gergosat ieža háhkat bargosajiid, ja čovdosiid maiddái boahtteáigai.

GULDAL:

LOGA MAID: Bargosajit ovdal luonddu


Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK