Hopp til innhold

Ale goassege jeara transseksuála ovddeš nama

Go transseksuála olmmoš lonuha sohkabeali, de it galgga sus šat jearahit su ovddeš nama.

Chris Nikolas lei guossin Studio Sámis.

Dás gulat movt lei go Chris Nikolas muitalii eadnásis ahte lea transseksuála.

Chris Nikolas Hermansen Sara riegádii nieidan, muhto son nuorran juo dovdagođii ahte ii heive eallit nieidan. Su mielas son ii heiven eará nieiddaid searvái, muhto ii heiven gal bártniid searváige go juo lei nieida.

Transseksuála

Maŋŋel go lei beassan dahje konfirmerejuvvon de ostii son dihtora. Ja interneahtas son ohcagođii dieđuid transseksuálavuođa birra. De son dego dáikkihii, Chris ipmirdišgođii ahte son ieš lea transseksuála.

– Mun ožžon "woaw" dovddu go lohken transsaid birra, čilgehus mii lei čállon transsaid birra heivii juste munnje, čilge Chris Nikolas dán vahku Studio Sápmi -prográmmas.

Nu álggii Chris Nikolasas guhkes proseassa, son áiggui šaddan bárdnin.

Chris Nikolas Studio Sámis

Chris Nikolas ja prográmmajođiheaddji Ronald Isaksen Pulk.

Foto: Tanja Linnea Eriksen Norbye / NRK

Eatni moraš

Muhto ovdalgo son nuppástuhttogoahtán bárdnin, de fertii vuos eadnásis muitalit mii dál lea geavvame. Ja sutnje gal lei lossat gullat ahte nieida lei rievdame bárdnin.

– Eadnái dat lei moraš, son dovddai ahte su nieida jámii. Ja ahte muhtun amas bárdni lei váldán su nieidda saji. Muhto mun dadjen eadnái ahte in leat jápmán, mun lean ain dat seamma lunddot olmmoš vaikko mus ii leat šat nieidda hápmi, muitala Chris Nikolas rahpasit.

Su eadni gal dohkkehii Chris Nikolasa mearrádusa, muhto sus lei okta sávaldat.

– Ovdalgo go álgen hormonaid váldit de sávai eadni ahte bádden moadde lávlaga maid lávejin lávlut, son háliidii mu ovddeš jiena dego muitun alcces, dadjá Chris Nikolas.

Ale jeara ovddeš nama

Dihtet go don ahte transseksuála olmmoš ii liiko jus don jearat mii su ovddeš namma lei ovdal nuppástuhttima.

– Dat soardá veaháš jus don jearat mu ovddeš nama. Manne dutnje lea dehálaš dan diehtit? Áidna mas don galggat beroštit lea mu dálá namas, čilge Chris Nikolas.

Geahča dán vahku Studio Sápmi dáppe.

Prográmma oidno maid tv:s mánnodaga NRK2:žis diibmu 1945.

Studio Sápmi guossit

Studio Sámi guossit dán vahkku, gurut ravddas: Ellen Anne Siri, Anna Høye Tollan, Ánnámáret Ensemble ja Chris Nikolas Hermansen Sara

Foto: Tanja Linnea Eriksen Norbye / NRK

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK