Hopp til innhold

– Várálaš fuođđuid-dávda ii galgga leavvat

Norgga biebmobearráigeahčču áigu čavget njuolggadusaid ja gieldit olbmuid fuođđoelliiguin rasttildit riikaráji.

Syk elg avlivet

Dán ealggas leat duođaštan CWD-njoammudávdda miessemánus Selbus, Troandimis.

Foto: Frode Alsethaug

– Mii leat evttohan gildosa go dat lea dehálaš ahte dát dávda ii leava, dadjá Vivi Johnsen, Kárášjoga Biepmobearráigeahčus.

Biepmobearráigeahčču lea evttohan gulaskuddamii gieldit olbmuid fievrrideames fuođđoelliid riikka- ja fylkaráji rástá.

Seammás evttohit gieldit sáltegeđggiid, ja gáibidit buoret gulahallama olbmuin geat barget fuođđuelliiguin, muhto boazodolliid árbevirolaš johtingeainnuid eai áiggo gitta bidjat.

Vuosttáš fuomášupmi Eurohpás

CWD- Chronic Wasting Diseas gávdno davvi Amerihkás ja Kanadas, muhto doppe eai leat goasse gávdnan dávdda eai gottis eai ge bohccos.

Norggas ges lei goddi dat vuosttaš goddeealli máilmmis mas gávdne dán dávdda.

Hjerne fra hjortedyr med CWD

Vuoiŋŋamaččat gottis mas duođaštedje CDW-dávdda Nordfjellas.

Foto: Sylvie Lafond Benestad / Veterinærinstituttet

Norsk Institutt for naturforskning (NINA) fitne cuoŋománus Nordfjellas gottiid guovllus merkemen elliid, go oidne goddeálddu mii spiehkastii čorragis. NINA-dutkit gávdne dan livvumen. Dat ii šat čuoččestan.

Loga maid: Prionbuozalmasvuođa fuomášan gottis

Goddeáldu jámi dasa. Ráppi sáddejedje Veterinærinstituhttii iskkadeapmái gos gávnnahedje ahte gottis lei CDW-njoammudávda.

Dan maŋŋel leat gávdnan seammá dávdda guovtti ealggas Troandimis, miessemánus ja geassemánus.

Leavvan Koreai ealli bokte

Dávda lea maid leavvan lulli-Koreai. Doppe lea duođaštuvvon ahte dávda lea boahtán fuođđuin mii fievrriduvvui riikii.

– Jus dát dávda leavva guovddaš boazodoalloguvlui, de gal lea dát roassun midjiide, dadjá Klemet Amund Eira, boazodoalli Kárášjogas.

Syk elg

Dán ruoidnan ealggas duođastedje CWD-dávdda, Troandimis.

Foto: Jarle Fuglem / privat

Veterinærinstituhta patologa Magne Haugum deattuha ahte CDW- Chronic Wasting Diseas ii njoamo olbmuide, ii ge eará elliide eará go fuođđus nuppi fuđđui.

– CWD lea prionbuozalmasvuohta. Dávda rohkka vuoiŋŋamaččaid ja godda daid nu gohččoduvvon jierbmeceallaid. Dát lea kronihkkalaš guhkesáigge buozalmasvuohta. Dán ii sáhte dikšut ja fuođđu masa njoammu dávda jápma, dadjá son.

Guldal eanet Magne Hauguma go čilge dávdda:

Biepmobearráigeahčču háliida cavgilemiid

Mearrida go Norgga stáhta čuvvolit Biepmobearráigeahču evttohusa čielga čakčii. Gielddus galgá vuosttamuččat bistit čavččas jahkemolsašupmái.

– Jus oainnat fuođđoealli mas rievdá láhttenvuohki, de váldde oktavuođa minguin vai mii beassát sáddet iskosiid guorahallamiidda, dadjá Vivi Johnsen.

Korte nyheter

  • Britta Marakatt-Labba utnevnt til æresmedlem

    Loga sámegillii.

    Britta-Marakatt Labba ble utnevt til nytt æresmedlem i Samisk Kunstnerforbund under forbundets årsmøte 14. april. Det skriver de i en pressemelding.

    Over 23.000 besøkende de to første ukene på Marakatt-Labba utstilling.

    «For hennes eksepsjonelt kvasse sting som spenner over kunstverdenen. Hennes kunstneriske arbeid har formidlet samiske historier, følelser og levekår gjennom kunst. Med sine unike verk har hun blitt en av de mest fremtredende samtidskunstnerne.»

    Det er en del av begrunnelsen for hvorfor Marakatt-Labba utnevnes som æresmedlem.

    Marakatt-Labbas utstilling «Sylkvasse sting» fikk en sekser av NRKs kunstkritiker.

    Britta Marakatt-Labba
    Foto: Susanne Hætta
  • Britta Marakatt-Labba ođđa gudnemiellahttu

    Les på norsk.

    Britta Marakatt-Labba lea Sámi Dáiddačehpiid Searvvi ođđa gudnemiellahttu. Dan mearridii Sámi Dáiddačehpiid searvvi jahkečoahkkin cuoŋomanu 14. beaivvi, čállet preassadieđáhusas.

    Guovtti vahkkus fitne 23.355 olbmo Nationálamuseas geahččamin Britta Marakatt-Labba dáiddačájáhusa.

    «Su erenoamáš bastilis sákkaldagain mat johtet miehtá dáiddamáilmmi. Su dáiddalaš barggut leat gaskkustan sámi muitalusaid, dovdduid ja eallindiliid dáidaga bokte. Su erenoamáš dáidagiin lea šaddan okta dain eanemus mearkkašahtti dálá áiggi dáiddáriin.»

    Die lea oassi searvvi ákkastallamis, ahte manne Marakatt-Labba válljejuvvo gudnemiellahttun.

    Britta Marakatt-Labba dáiddačájáhus, «Bastilis sákkaldagat» oaččui guđeča NRK:a dáiddaárvvoštallis.

    Britta Marakatt-Labba
    Foto: Susanne Hætta
  • Ánndaris Rimpi skal lede Samiske Komponister

    Loga sámegillii.

    Ánndaris Rimpi er en lulesamisk komponist, lydkunstner og sanger fra Oalloluokta i Jokkmokk kommune. Rimpi er valgt til å lede Samiske Komponister

    Han komponerer danseforestillinger, teatre, kunst og kor. Han deltok også på årets Sámi Grand Prix, og har skrevet musikk til Carte Blanche, Det norske teatret, og er representert på Nasjonalmuseet.

    Rimpi har ambisjoner for embetet:

    – Jeg vil gjerne vise den utrolige bredden som finnes blant våre medlemmer, sier Rimpi til NRK.

    – Fra lydkunstnere, populærmusikkkomponister, musikkprodusenter til komponister av klassisk musikk og eksperimentell samisk musikk.

    Ánndaris Rimpi
    Foto: Luke Meisel