Áiggošedje ásahit ođđa dáiddárdálu Mázii

Dát dállu galggašii dál šaddat deaivvadanbáikin, ii dušše sámi dáiddariidda, muhto maiddái eamiálbmot dáiddariida miehtá máilmmi.

Ikte ledje Mázii čoahkkanan dán prošeavtta almmoalaš álggahandoaluide.

Vuosttaš nuorra sámi dáiddárbuolva

Jagis 1978 ásahedje sámi dáiddárat dáiddariiddálu Mázii. Dáiddarat geat ledje mielde dan nu gohčoduvvon Mázejoavkkus ledje rámis iežaset duoágažis ja ovdanbukte sámeivuođaset almmá heahpankeahttá.

Dá lei dat vuosttaš nuorra sámi dáiddárbuolva soađi maŋŋel.

Dáiddarat geat ledje mielde dán jaovkkus:

Aage Gaup, Trygve Lund Guttormsen (1933-2012), Josef Halse, Berit Marit Hætta, Britta Marakatt-Labba, Hans Ragnar Mathisen, Rannveig Persen ja Synnøve Persen.

Ollugat sis fárrejedje Mázii dien áigge ja barge iežas dáidagiin dán dálus, ja dat šattaige politihkkalaš aktivismma katalysáhtorin 1970-jagiid loahpas.

Trygve Lund Guttormsen roahkkis lei erenoamaš mearkkašupmi báikki doalaheamis dassáigo son jámii jagis 2012.

Ásahit ođđa dáiddáriiddálu

Diibmá čakčat fitne máilmmi deháleamos dáiddačájáhusa Documenta ovddasteaddjit Mázes fárrolaga OCAin, mii lea Norgga dáiddavuođđudus mii bargá Norgga dáiddáriid oažžut máilbmái.

Dán mátikis gallededje Mazejaovkku dálu, ja das de čuožžilii jurdda ealáskahttit fas dán dáiddárdálu, muitala OCA jođiheaddji Katya Garcia-Anton.

– OCA leage dan rájes bargagaohtán dan ala ahte ođđasit ásahit dáiddárdálu Mázii ja lea ožžon mielde Sámedikki dán bargui, ja maiddái Norgga kulturdepartementta ja Ruota ja Suoma dáiddárvuođđudusaid, muitala Katya Garcia-Anton.

Skeŋke dálu

Guovdageainnu suohkan skeŋke Mázejoavkku dálu Máze siidda vuođđudussii, mii dál lea bargamin ođđasit ásahit dáiddáriiddálu Mázii. Dáinna ođđasin bođii Guovagainnu sátnejođiheaddji Johan Vasara ikte.

– Sávan ahte lihkostuvašedje oažžut ođđa doaimma dáiddáriiddállui, sávvá Vasara.

Kulturdepartementta seniorráđđeaddi Hilde Mortvedt lei boahtán Mázii čuovvut Dáiddadáháphusa, ja son oaččui Guovdageainnu sátnejođiehaddjis ohcamuša gos ohcet ruđaid divodit Máze dološ dáiddáriiddálu vai dan beasašedje dan fas váldit atnui.

Oktibuot 5 miljon ruvnnu ohcet dál dán prošektii. Mortvedt lohká dán miellagiddevaš prošeaktan.

Sámediggeráđđelahttu Mariann Wollmann Magga (bB) lohká Mázejoavkku barggu dehálaš oassin sámi ođđaset historjjas, ja dan dihtii livččii dehálaš fas oažžut doaimma sin dološ dáiddáriiddállui Mázes.