Hopp til innhold

Adveantakaleandar: Juovlaláseliinnit

2014 adveantakaleandarráiddu lea Beate Heide buvttadan.

Juovlaláseliinnit
Foto: Beate Heide

Sierra juovlaláseliinnit leat oba ođđa dáhpi midjas lea leavvan dađi mielde go gánssá ruhtadilli lea buorránan. Lea álo leamas dábálaš bassat láseráiggiid juovllaide, muhto sierra juovlaláseliinnit gal leat ihána buorredilálaččat, ja máŋgasat atnet dan dál. Eanemusat atnet juovlaláseliinniid giehkanis, muhto lea nai dábálaš stobus atnit.

Olusat lávejit heŋget juovlaláseliinniid bajás juo go juovlavuordináigi álgá, dege go sii leat lásiid bassan. Mu mielas juovlaláseliinnit giehkanis addá albma juovladobddu. Siiddas mu luhtte mánnán mis ledje láseliinnit mat dárbbaše dárkilit liktejuvvot ovdal go heŋgiimet daid lásiide, vai čábbát heŋgoje. Láseliinniin ledje govat juovlanigáin mat borre juovlarávčča, ja mon sakka liikojin daidda. Dakkaviđe go dat ihte, de šadde juovllat. Muitet ahte daid áiggiid ii lean meidege man namma lei adveantahávskohallan.

Ruohttaruohtta go visot lei ráinnas ja hervejuvvon, lei dego ihána nuppástuhttin, áibbas iežálágan go muđui lávii visot juovlačiŋaiguin. Diekkárlágan nuppástuhttin mu mielas ii oro odne. Dál mis lea čábbát ja čorgat olles juovlavuordináiggi nai. Soaitá dán dihte ahte juovlahervejuvvon huonas ii šat nu illut mu go ovdal, dát han lea measta seamma go mis muđui lea.

Jáhkán ahte jos galgá illudit juovlaárbevieruiguin, de verte nagodit oaidnit ilu daid unna diŋggain maid mii dahkat. Illu mii loktana ráinnas viesuin ja ođđaliktejuvvon láseliinniiguin. Go nu jurdilan, de soaitá dat ahte mii molsut láseliinniid, mearkkašit ahte mii oaidnit ja beroštit daid smávva erohusain. Dain mat buktet ilu ja čuhcet čalbmái.

Beate Heide

Beate Heide lea buvttadan 2014 adveantakaleandarráiddu.

Foto: Privat

Árbevierut sáhttet nu máŋggaláganat, ja sáhttet nai iežáhuhttit. Mii eat ovttilis váldde árbevieruid mielde buolvvas bulvii. Mii vertet muitit ahte mii leat sin geat fievrridit ja reidejit árbevieruid mánáidasamet. Sin vuordináigevásáhusat minguin hábmejit sin ipmárdusa min ávvudeamis. Nu ruovttohávskes juovlaláseliinnit máhttet leahkit buorre árbevierru mii láide sisa hávskes áigodahkii siiddas.

Korte nyheter

  • Suodjalus guođđán ruskalána álbmotmeahccái: – Hui fasti oaidnit

    Jođidettiin ealuin davás lei Johan Mathis Kemi bohccuid vuodjimin vuomis go gávnnai ruskkalána Rávttošvuomi álbmotmeahcis, Rávttošjár-guotkkus.

    Altaposten muitalii áššis vuosttažin.

    – Dáid gal in livčče goasttadan mielde obanassiige. Mus ledje guokte reaga maŋis, muhto dáid in livčče gal goastadan mielde. Dat lei nu olu, dadjá Kemi NRK:i.

    Kemi oaččui veahki Stig Arvid Kristensenis, gii lei oaggunmátkkis dien guovllus.

    Čearganis ledje earret eará borramušbázahusat ja bruvsa- ja vuollaburkkit. Sihke olles ja guoros diŋggat, muitala Kemi, ja bensinlihtit vaikko man galle.

    – Ii han dat lean dušše okta, iige dušše guokte. Mii gaikkuimet logenáre. Eat mii nagodan visot gaikut dán ruovdecugŋos. Mii gal attiimet vuollái.

    Suodjalusa operatiiva váldoguovddáža korporála, Johnny Karlsen, duođašta NRK:i ahte ruskkat leat báhcán Nato-soahteahárjehusas, Nordic Responses. Hárjehus nogai badjelaš mánu dás ovdal. Karlsen mieđiha ahte rutiinnat eai leat doaibman.

    – Deháleamos lea ahte mii čorget min iežamet maŋis, ja nu johtilit go vejolaš, dadjá Karlsen.

  • Aasland lea oadjebas ahte ii šatta ođđa Fovse-ášši Hámmerfeasttas

    Terje Aasland lea oadjebas das ahte buot bealit, maiddái juridihkalaš bealit areálasisabahkkema oktavuođas mii boahtá ođđa el-fápmolinjá geažil Hámmerfestii, leat čielggaduvvon, čállá Altaposten.

    Konsešuvdna lea addojuvvon, ja vaikko boazodoallu ja Sámediggi leat váidalan ja vuosttaldan dan, de válljii Energiijadepartemeanta addit Statnettii ovddalgihtii lobi. Dat mearkkaša ahte álggahit barggu ovdalgo vuoigatvuođat leat čielggaduvvon.

    Dát lea ollugiid mielas njuolggo parallealla Fovse-áššái, mas bieggaturbiinnat ledje jo ceaggámin go Alimusriekti gávnnahii ahte dat lei olmmošvuoigatvuođarihkkun.

    – Finnmárku dárbbaša infrastruktuvrra, elfápmolinjáfierpmádaga mii sáhttá guoddit fámu, leš dal dat bieggafápmoprošeavttas, gássafápmorusttegis mas lea CO2-hálddašeapmi ja vurken, dahje eará lágan fámus, ovdamearkka dihtii čáhcefámus. Elfápmolinjáfierpmádat lea geađgejuolgi ođđaáigásaš servodagas. Dasa ferte maiddái Finnmárku beassat, čilge energiijaministtar Terje Aasland (Bb) Altapostenii.

    Olje- og energiminister Terje Aasland (Ap) i Dubai under klimatoppmøtet COP28.
    Foto: Truls Antonsen / NRK
  • Krever egen distriktskvote

    Fiskerne i Vardø ba Trygve Slagsvold Vedum om en egen distriktkvote da finansministeren besøkte fiskeværet på mandag.

    Fiskere i åpen gruppe, de som har fiskebåter under 11 meter, har mistet rundt halvparten av kvota i år - sammenlignet med i fjor.

    Og signalene er at kvotene må reduseres ytterligere i årene framover.

    Det slår hardt ut for Vardø der store deler av fiskeflåten er i åpen gruppe.

    Leder for Vardø fiskarlag, Frode Robertsen, frykter fraflytting.