– Det er noko av det mest fruktbare vi har. Det skjer ein gong i året, og den er med på eit enormt slektsstemne på veg til oss.
Det seier Inger Elin Slåsæther, som har selt fisk i 20 år. Ho snakkar om den særnorske tradisjonsfisken skreien.
Inger Elin Slåsæther har hatt eit forhold til skreien i 20 år.
Foto: Caroline B. Hauge / NRKKraftkost
Skreien har vore ute i Barentshavet i fem-seks år og er så full av kraft og musklar at den klarer å svømme heile vegen inn til Lofotkysten.
– Det kjem millionar av skrei inn til kysten av Lofoten for å gyte, smiler Slåsæther.
– Kva er skilnaden på torsk og skrei?
– Skreien strever i overflata ute på havet og blitt sterk, medan kysttorsken ligg på botnen og berre koser seg. Den blir litt blubbete.
Vi ser at skreien er slank og spiss i kroppen. Når fiskehandlaren skjer i fisken kan ein faktisk høyre at det er god motstand i kjøtet.
– Det er musklar veit du, og harde bein!
Full pakke
Det knasar i solid fiskekjøt.
Foto: Caroline B. Hauge / NRKSkrei, rogn, lever og tunge er innmat og ettertrakta varer. Det er dette som inngår i ei skikkeleg skreimølje, seier Slåsæther.
– Du skal skrubbe skreien godt i kaldt vatn og koke opp vatn som du saltar godt. Så lar du fisken trekkje i 12–15 minutt. Den er ferdig når midtbeinet byrjar å losne.
Rogna er delikatessa. Strø salt på plastfilm, legg ut rogna og pakk den fint inn. Då held den på fasongen. Den kan og få trekkje saman med fisken i nokre minutt.
Bruk levra
Rens levra ved å fjerne hinna rundt ho. Grovhakk og trekk i ei blanding av finhakka lauk, laurbær, eddik og vatn. Torsketungene vender du i mel, salt og pepar og sprøsteiker i ei panne.
– Då er det klart for skreifest, roper fiskehandlar Slåsæther.
