|
|
|
|
|
|
|
|
|
Leksikonredaktør:
Nettansvarleg:
Distriktsredaktør:
Copyright:
NRK Sogn og Fjordane
|
|
| |
Historia i Flora: Overlegen kjøpte fallrettarKring 1900 kom den eksentriske Bergens-juristen og visekonsul av Montenegro (!) Hugo Mowinckel til Sandane og kjøpte fallrettar i Gloppenelva. Men han gjorde også ein god handel då han kjøpte Norddalsfjordvassdraget i Flora for 7.000 kroner.
Publisert 11.02.2002 09:29. Oppdatert 11.02.2002 09:45.Her, som ved andre vassdrag i fylket, gjekk det ei tid rykte om industriplanar - i Norddalsfjorden om karbidfabrikk. Kven som lanserte planane er ukjent. Lite vart realisert, og i nedgangstidene kring 1930 kjøpte overlege Johan Yttri fallrettane til det fleire mil lange vassdraget for 75.000 kroner. Han selde seinare for 1 million kroner. Yttri kom til Florø i 1927 som distriktslege i Kinn og overlege ved det nye sjukehuset i byen.
Lenge etter 2. verdskrig var bygdene i Norddalen straumlause. Då bygdefolket på slutten av 1940-talet kravde utbygging av Norddalsfjordvassdraget, sette overlege Yttri seg imot. Han nekta å la Elekritsitetsforsyningskontoret få tilgang til kart og andre opplysningar om vassdraget. Det enda med at bøndene på Solheim måtte byggje eit lite småkraftverk i 1952 slik at grenda fekk mellombels straumforsyning til YFK-linene nådde fram.
Først i 1961 vart ein større del av Norddalsfjordvassdraget regulert. Då hadde Christiania Spigerverk fått hand om fallrettane, og bygde ut ved å leie vatnet saman med utbygging av Indrehusvassdraget i Bremanger.
SE OGSÅ
|
|
|
Finn fram i Fylkesleksikonet!
|
|
| |
|
|
SOGN OG FJORDANE FYLKE, TEMASIDER
|
|
|
|
Den første kongen i Noreg, Harald Hårfagre, var sogning. Han vaks opp på Husabø på Leikanger, der mora kom frå.
Les meir om kong Harald Hårfagre og landsamlinga og om slekta hans i Sogn.
| | |
|
Den 23. juli 1810 gjekk to engelske krigsskip til åtak på ei lita, norsk flåteavdeling ved øya Silda sør for Stad og tok det norske mannskapet til fange. Dagen før hadde engelskmennene herja i Ervik-bygda på Stad. Kvifor gjekk den mektige engelske marinen til åtak på skrøpelege, norske kanonjollar i Ytre Nordfjord?
| | |
|
Då den første dampdrivne fiskebåten, ”Activ”, gjekk ut frå Ålesund i 1885, innvarsla det ein ny epoke for norske fiskeri: Havfisket. Dei store skipa gjorde det mogeleg å utnytte fiskeressurane langt til havs. Kring 1910 hadde Sogn og Fjordane 20 slike store fiskedampskip. Fleire av dei vart brukte i aktivt fiske heilt fram på 1960-talet.
| | |
|
Frå 1920-talet og fram til like etter krigen fekk Sogn og Fjordane i alt 623 nye gardsbruk. Selskapet Ny Jord spela ein aktiv rolle i nydyrkingsarbeidet i mellomkrigskrigtida, og særleg merka Jølster seg ut som den store nydyrkingskommunen med 57 nye bruk.
| |
|
I mellomalderen låg det ei kyrkje på Utvær. Utvær ligg åtte km vestanfor dei andre øyane i Solund, og er det vestlegaste punktet i Noreg som har vore busett. Kvifor vart det bygd eit gudshus bokstaveleg tala midt ute i havet?
| |
|
Sjalusi er diverre eit klassisk drapsmotiv. Slik var det også for tenestejenta Sigrid i Vetlefjorden ein gong på 1600-talet då ho la sin elsk på husbonden på garden. Men for å kapre han måtte ho få kona av vegen, og til det trengde ho hjelp.
| |
|
Ingen fylke i landet hadde så få medlemmer av Quislings Nasjonal Samling som Sogn og Fjordane. Berre 396 fjordingar og sogningar var medlemmer i NS under 2. verdskrig, og mange av desse var innflyttarar og unge jenter som hadde kontakt med tyskarane. Fleire kystkommunar var så godt som frie for NS-folk.
| | |
|
I 1763 vart Joachim de Knagenhjelm utnemnd til den første amtmannen i Sogn og Fjordane. Det første han gjorde, var å flytte heim til mor på Kaupanger hovedgård. Men berre åtte år seinare vart Knagenhjelm nærmast tvangsflytta til Nord-Noreg. Kvifor?
| |
|
|
|
|
|
|
Tips andre om denne saken
Utskriftsvennlig versjon
