Forskar: No kjem vintervêret

Det seier forskar Erik Kolstad ved Bjerknessenteret. Han leier forskingssenteret Climate Futures, som gir ut sesongvarsel kvar månad.

Kolstad trudde i utgangspunktet at januar skulle bli som desember.

Grå, mild og våt. No har det snudd.

– No ser det mykje betre ut. Det ser ut til at det kan vere ein viss sjanse for at det kan bli skikkeleg kaldt, så det varselet har nærast vorte snudd på hovudet, seier Kolstad til NRK.

• Les: 2020 er det varmeste året som er målt i Norge

Kan bli minusgrader i Bergen

Både i Oslo og Bergen, som vanlegvis må sjå langt etter minusgradene, kan temperaturen krype godt ned på gradestokken.

– I Oslo kan det bli ned mot minus 10, ikkje nødvendigvis over ein lang periode. I Bergen er det jo relativt uvanleg med minusgrader, men sjølv i Bergen kan det komme godt nedi minusdelen av skalaen, seier Kolstad.

Ifølgje Kolstad vil kulda byrje i Sør-Noreg og deretter spreie seg til heile landet litt ute i januar.

Hittil i år har det komme lågtrykk frå Atlanterhavet, noko som typisk fører med seg varm luft og mykje nedbør. Derfor har desembervêret på Vestlandet og Austlandet vore mildt og vått.

• Les: Ruskevær i romjula - håp for nyttårsaften

Ikkje garantert snø

No seier Kolstad at det ser ut til å skje ein såkalla stratosfærisk oppvarming, som er eit fenomen der polarvirvelen med vestavind brått blir mykje svakare, eller skiftar retning.

Då dannar det seg eit høgtrykk høgt oppe i stratosfæren som gradvis kjem ned mot bakken. Dermed kan det bli eit stort høgtrykk over Skandinavia.

– I staden for lågtrykk ser det ut til at det kan bli eit høgtrykk som stabiliserer seg, og det er typisk synonymt med kaldt og tørt på vinteren.

Den tydelegaste tilsvarande episoden var i 2010, ifølgje Kolstad. Då var vinteren veldig kald i Sør-Noreg. I januar var temperaturen i Bergen heile seks grader kaldare enn gjennomsnittet dei siste 30 åra, ifølgje Kolstad.

• Les: Ruskevær i romjula - håp for nyttårsaften

Fleire ute på ski

Men Kolstad kan ikkje love at snøen vil følgje med januarkulda:

– No er det lite snø mange stader det vanlegvis er snø på grunn av at det har vore så mildt, så vi får håpe at det kjem nedbør før den kulda set inn, seier Kolstad.

Gjennom jula har fleire tekne turen til fjells eller ut i skogen for å ta årets første skiturar.

Særleg i fjellområda i Sør-Noreg er det rapportert om gode forhold for skiturar, både for topptur og skogstur.

I Vestmarka i Oslo møtte NRK i dag fleire som la ut på tur i nypreparerte langre~nnsløyper.

Og på vestsida av langfjella på Vestlandet melder blant anna Myrkdalen og Sogndalsdalen om at fleire av skiheisane er i gang.

Blir ikkje afterski i år

Reglane der er like klare som elles i samfunnet. Både i skiheisen og skikøen gjeld kravet om ein meters avstand.

– Det vil vise seg no etter jul korleis rutinane har fungert, siger Camilla Sylling Clausen til NRK.

Ho er sjef for organisasjonen Norske alpinanlegg og fjelldestinasjonar, som blant anna driv nettstaden fnugg.no, og meiner at dei som styrer med anlegg og løyper tek dette på høgste alvor.

For dei mange som likar kombinasjonen av dobbeldans i skiløypene og dansing på borda på afterskien, er det dårlege nyheiter i sikte.

– Nei, afterski er ikkje noko tema no, det blir i alle fall i ein heilt annan form enn den vi er vand til, siger Clausen.